if- \ ^ I ■* # ■i - ii **« . r ^ B r" V V i* :! A ■} WILLIAMS XsNORCATE LONDON. ^ / il_r T h ' '■^ \ y 1 X ■'I tarry Soanej38S. L " r. ^ J ^ i ' > ■* ^ I . - J A ? i i ^ Z S)et: r f V p ^^ - 14 f . feinc r>erfc&iet)cnen 3«c^ten unt> 95arietaten Srj{c&un3, ^enu^ung, ^ranf^f^n / ^ \ tt»J> Sclnbe; y A 9on \ ^ H f ^9 ' •) ^ . i 1 ■ / \ \ r-^' ■ I % -Vj ^ ■ L Nec tibi cura cannm fuerit poftrema; fed una L Vejoces Spartae catulos, acremque MoJofTum Pafce fero pingui* Nutnquarti cuftodibus illis Nocturnum ftabulis furem , ij3icurfusque luporum Aut impaeato3 a tergo horrebis Jberos. '"*^ ^ Saepe etiam curfu timidos agitabis onagros^ Et cajiibus leporem, canibus venabere damas, Saepe volutabris pulfos rylveftribus apros \ Ijatratu turbabis agens, montesque per altos Ingentem clamore pretties ad retia ^ervum. r r ' Virgilii Georgica. HI. 404- .../ - ^ T ^ n ^ \ L V. I 1 r r" \ f ! J © i c f e « I 817 . I ", \ 4 ^ \ . i L / S. J- ^ \ I I ^ \ . -^ ¥/ / *! I \ 1 i y 7 V / - - \ < \. ::- \ \ ^raftige^olfe geveid^t ! 5Riema()lS^ tventi Sene 6e\vac!;en h h V r Oft du^ t)erfpfgfl t>n im 2 iinb bwtcfi bie ®efi t i'.'^" ^ ©fansfl tia inl met} mit ©efitvct t>en iitfrgeivalt fi - t /^ V ^ ^_ L _ -> r \ \ * X r J /\ - ', \ / / N. - r ' \ "N ' ti V / t ^ -f S^ e' r u n \ I - f -■ c n J- #4 V: r ^. affung: Canes, |>u» bet^iere/ " gjorberiioMe: fe*^ unglcic^ lattge, obcn «nb tinfcn, iDoDon ^inige fief gefurd^f finb. (gcfjaMf-^f'^'^'^^> long, fpigfg/gefrummt. 5S a cf e n J a ^ n,c : obcii re(;(?^ , nntm ftcbm auf jcbcr 6cife> S^ u § c : geft>alfen, tome funf 34en, ^Infeti Dicre. bie mittdfi einer langern obcrr fursern g)?embra«e t)erbun&cn fttib, ^Uucn: unBeweglic^, eUM^ gcfrummf* IBei bcr S5?gattung"^angcn beibc ®efct>lcc^fer/«Je^ gen be^ fonberbarcn tdauci \l)vtt @e?:uabOrgane, finige 3«ii aneinonber* Sitcfe ©aftimg ^a( bet ben €uro?>aird^cri ^unbe# t^iercn brei Unfergaffungeu obcr Sfiaffcn iw ))^J^^ ftognomifc^en ©inne: ^unb/Suc^^, aSotf. \ ,hi~ / / \ ' i \ I. -\ 9 n 9 c a J \) i u r H I* Subgenus, bie ^utt b^/ 0i a ffe» 1 i t c j: a t \x t, ' -. . - ■ - ' A. ©(^riftjlcaer tor unfrer geifrec^nung. SStec^unberf ^fa^te na* €f)ri|!um — Xenophon. Xenophonbis opufcula politica, equeftica et venetica, cum AiTiani libello de venatione, recen- luit et explicavit J. C. Zeune. Lipfiae 1778* 8* 2 fl. ■*.' t / J V ^ — i "> ©. auc^ ttjeifcr unfen Arrianus. ©Dftingec gcle^ffe Slnjeigcn* J1778 - * z' 790 / -> /" V v / / I^ I- ^ » K \ ■' "^ ^\ y' ■ \ - ^ /- i ^ r T \ 4 ; T , J ^1 I ■ (2twa 3?o 3o6re tor €^cif?um — Ariftoteles. Hilioria animalium, graece et Isiiine — Schnei- der, Lipfiae i8i5. ©iebcnjig ^a^re »oc €5ri|?«m -r- P. VirgUius Maro. \^ic^cr ge^orcit feinc Georgica, tie «r in fcineitt \ -^h I ' 1 J I r tl / ^ -* -*4 y 'J , ' .\ li ' y^ ry i 1 - /• y^ ^ #^ .^1 '/ ■ » V' I ■T' ^ -1 ^ ^ I ^ , \ B. S^ac^ unfrcc S^itrcc^nuna* I. Saeculum. 1 '■ " ' I ■ J ■ - Caji Flinii fecundi Hiftoria naturalis, inter- prete et notis illuftratus a J. Harduino in ufuiu Delphini. 3 Vol» cum tabulis aeneis, FoK m. Pa- rifiis i74i» C Plinii fecundi Hiftoria nat. c» chreftomathia, jndicibus expolita cura /• P. MillcrU 5 Tomiv 8« Berol. 1766* y Fahricii Bibl. lat* II. 109. 2)ec gcle^rtcflc €ommcntar t)aru6ec ftnb tie Disquifitiones Pliriiahae befil ©rdfcn Kezzonico. ^fc^enburg^ ^an&bucb 5)cr claffif*?n ^itcrafur* SScrlin j?^?. ate Slu^gabe. ©. 270. ■ Grabius Falifcus, bcflfcn Ovidius crttJd^nf, f(i)tub cin Cynegeticoh Q2el)xbud) txv^aQb), welc^e^ tbcil^ einjein, tbcil^ mit anberii Cy'negeticis oftmahtS ge^ brucff WUcbe. COtan ftnbef t»ic oerfc^icbencn Siu^ga^ i>en biefe^ 5I)i^ter^ in ben Poetis latinis minoribus ton PFernsdorff. ^lUnhuvQ. gr. 8. 1780 — 1798, Tomi VI. im ii. S&etl p. 54. ©er er|?c 2beil cntb'alt ten Gratius. SJcrgUlc^e rait biefera 95erjHc6ntg ber -Slu^gabm D.©aeterer^§oc(t? unb 3agb^9irc|>it>,U. 117— 122, L , L Grata Cynegeticon cum notis et variis lectioni- bus, Th^JolinJoTiy ace, O. Nemefiani Cynegeticon^ ^racaftorii AlcQii^ Caji liber de canibus brittanicis, ut et Cynofophium j liber de cura canum incerta auc tore. Londwa 1699, 8. i i ^ '4' L^ I ■ ■ > J h ' \ I ' h f \ f 1 ' ■ V \ I h\ \ .1ft I , 6 S \ 95om i^often ^ni an ^anbelf bcr ^c^fer Don bcrt Jgmnben; tf^rem t)erfct)jei)encn S5a(crU»b, ben nianc^cr^ let mvten t)on ^unben, i^reti ^igenfdjaftcn,^ Unartfn, jucSagb, i&ren\tcanf()dteti unb gcinbciu Marcus TerenMus Vang de re ruftica* II. o» de Cambus* .L. Junius Moderatus Coliinmlla 3e re rulticai VII> X2. de Canibus* -Jr.--.- "r^. \ r « //> / ■'» " / 1^ . ¥^ -4^ ■^ ^ I I , 1 f? v*v < 1 • V ( II. Saeciilum. A" jttjeitcn 3a6if)unbert^, 5?crfa(fer i^rreier ^e^rgebi'c^t €lnc oom Sir^fanq ^ 1)110 Olnbrc tton ber 3«9b Halieutica, ift bluheiib fc& G^negetica. 5^a0 €rf!erc unb man t)ermut()et bag bcibc ©cbic|>te con jwei »ecfc(? Oi / latinis hexametris verfa, a Laurentio Lip- jno^ Venetiis i5i 7 « 8. I graece. Pavifus i555. 4 iivt ut fin- gttla verba fiiigidis refpondeant, Parif, i555. graece et Jatine cum notis RiUGrslmfiu Lugduni Batavorum 1097. tJ. , de venatioxie libri IV. Parifiis 1549. 4* F interprete Bodino. Lutetiae i554. i^py, 4» ■ ■ interpretatio latiita. Parifiis i565» 4» irjterpretatio gallica Q» Septiniii Flori \ ijt Parifiis 1755. 4 latine per M. PiJiard. Amberg. 1604. '^» ., ' " ^ ' ■■'■■■■» pocmata de venatione et pircatione, cura interpretatioue latina et f^.hpliis per Ja^/utS Nic. Bcllin de Balla. 1786. dt) venatione libri IV, et de pifcaiione \ / >. ^ \ ^ / •" h ^ / > I - . \' - ^ h F ' I ' \ ^ W" .- -_. ^ ^ ** -'11, _ It /' ^ 6 o J / - i J I 1 ■V 1 "-7 :.^ / ■ libri \r» curavit J. O. Schneider ^ Argento rati J776» gr . 8. Cynegetica et halieutica— Schnetder, Lip* liae x8i3, 8. * » Bodini Commentarius in Oppianum, Lutetiae i555. "■■ 4- La ChalTe, Poetne d'Oppian tradnit en fran- tkis -pax Bellin de BciUu. StYashouvg xjQj. ^i 1755. gr.8. <^m er(!cn ^ucfe bcsinut ber ©ic^tec femcn Uitter^ ti^t^on ben «C)unt>en J[">m SScr^ 446 an H^ sw ^^^^ / } r J 1 \ ' Flavins Arrianus f^ricS UOtec taifer ^ Xenophoii* erganst ci^eutlicl; ^en / \ y J 1^ .r^ H - 1 ■^ #- ■ 4f ■-^ ^ pi 1r t J ^' L I \i ■-■ I I'd "J i I .1 ^ Jj f'^-.. ilf r_ \S ,K J ^ :> ^ i 1 J J f^ \ Qynegeticon latine per Omnil nicemim. Bononiae i5o2» FoL % • • nil. Kom 644 4 ib. i5o2. Fol, J y C. ac ejus Tsrciica et alia opufculdj cum interpretatione latina .et notis , ex recen-* iione IS* JBlancaj'du Axnftelodami 3683. 8, J- ' ^Traitez de la Cha/Te, compofez par Arrian^ apelle Xenophon le jeune, el par Oppian. a Paris 169Q. 12. -F^ Bitbershufii patalogus aoctorura virorum , qui praeter Oppianum de venatione et pifcatione fcrip- rerunt. Lugduni Batavorum 1597. 4. . Amlteiodami 1706. ^fi 5)te§ ill bie belle 21 S5ucb feb befcnbcrg auc^ i(h ¥V r" ^eXianas I EL Saetialura. H - f* de ani- malium hiftoria libr. XVIL . tt)0 cr libr. IV. iq unb Jibr. XIX. ^unbcn b 2)ic bcffen Slufqabcn ftnb Gronoyius. Son^ ton 1744 ec&nei f ^eipi •0 gr. 8. i%n Af. Anreliiis Olympius Nemefi an^ (Jar* em Cynegeticon ^tc^t t{)tM in b^xi Poetis xninoribus, tbcif^ if! f* '.a ci rnit anbcrn Cynegeticis cr; in folgenbeh Slu^gaben: H - J- )ji cum notis C Barbhiu Bre- xnae i6x2. 8. I ^ ^ ■ Luneburgi 1716. 8# ©einUnterric^f »G^n ben^unben t^cginut verfu io3. ritz/j^ Juliiis Calpurnius y (i^ '^ntQtno^C t)C^ Ne- mefianus unb au^ 6icilicn ^fburtig. '^) Calpiirnii Cynegetica Teu de re venaticaEclogae VIIL acceOit IS'abaiis Comes de venatione libri IV. cum Icholiis Hieron. Piujcelli. Veijetiis i65i-. Fol» Solinus im Graraatkus ju 9lom. ©cin S5ucb Col- ectanea jrerum memoi-abiliuin , fpafcr^tri Polyhiftor Ummt, if? grogtenf^eiM eiii Slu^jug au^ PJinius, Solinus a Claudio/ Salmafio caftigatus cum exer- citationibus Piinii. Fol. 'r _^ ^\ ^ +. - V \' ^ ■/ -■ 1 I ^ ) ©fine in i&i'er 2+^-t f(fnitj6aveii ©c^^afer^ebid^t? iinD 3b:;(fm ftnb SajiJ. Scipsig X80S. ■\ > r ' ^^- - r 'v \ \ \ I ^ I H J y J / L , ri T 1 i ■-, j-i ■-IL - X - ^ \ : 4 \ 1 i (■ ,f *; -i J J, % Q / IV unb V, Saeculum. Claudius Claudianus nug 2llc;;anbrictt in ^iegppwH 2){c bcfle Slu^gabc bfcfc^ £>l*t«g ifl folgenb Cldudiani quae exitant a J. M. Lipfiae 1769. 8. 2)el«^em ^ud^ IX. ba^ 87. €apitcl Don JF)unbeti ^anbelt» Seutfd?. ©tra^burg 1602, (5. i3i. 534, \ si \ . X VI, Saeculum* CoZerj Oeconomia rurally* ©.469 — 480. SyS. ■ r ■ ; Hej'eshach deie luCtica J im bvitUn SBud^. ©tep^ani ftebcn ^uc&cc bom Sclbbaw* ©. 14?. 599. . iu(?3ar(cn bcc^efunb^elf. ^ranffur( 1546. XLIII. Gefneri hiftoria animalxum. Tiguri i55i. Gejneri de Quadrupedibus viviparis. Tiguri \ i55i. 6.173 ii69. ^cj)crabcnbg nctt ^^gb; unb aiBaib»ecfbuc|>. Feter AngeUus Bargaeus Cynegeticorum libriVI. carmine heroico. Lugduni Batavorum i56i. 4. r ^oflFcIbe S5ucl^ cum argumentis Boccae, Floren* tipae 1568. 3. Romae i58'3* gr. 4^ Michael Atisielus Blondus de caimm cura ct ve- xiatione. Romae ]o44* 4» ' ^Natalii Coiniiis libri IV. de venatione, carmen . I \ ■I -'-r 7 L. .-- X \ /^ .\ J / ■_ ^ , I \ ] I o \ ^- ■ \ Jietiis x5ou A r meronymi Huh Ve la4i Gic^como €t rejnec . Milano per Sr la Caccia, con molte ri- ma ^pfrn XVII. s * I ». ^P^bcrg Georgica curiofa. U^umbcrg 1682., Cynographia curiofa a C, F, Paullmi* Norira* bcrgae j685. XVIII. Saeculum. <. %Xxitxn\ ^auit^aUu 3Ju Diir, Up fa] Svi 2lbbiltmn(j bee Dkrfugtgcti X5ierc, \ 9libitta Don ben ^unbc, auf 22 ^upfcrtafcln fell Slrfm' bee \-r- \ 'ffv ^ / H / ^cl|>reber# ncuc (Samccalfc^rlffcn. IV. 101. Linnaei Ambenitates academicae. IV. 45' Slugfu^rlic^e ©cfc^icfefc Jdunbcv ihtct ^attit, (Srjcugung tc^tung unb ^ranfbettetr 17^1. Sfjafurgcrc&ic^te bee JP>unbe nac^ i^rcn Derfc^fcbe* ncn 9lcfen, ^nitf)nti^ unb Sibric^mng, ncbfl StnweU fufiQ/ t»ie bie j^canfMten ber ^uabc ju crfcnnen un^ jtt Icilcn. 8» aiug^burg i79o, SKaper^ 25crfu(6 ciner »ott(Ianbi§en SRafuc^e* ff^ic^tc bcr ^au^f5icre, ©ottingcn 1792. SRafurgcftfefc^tc bcc .& g[)?u^l^cim 1794 ©ot^ ^c*ff e.6A SfJamrgcft^ic^tc bcc ©fubcnt^f 112. ©fc gcmnb bet ec^oog^unbc^cn* ^onia^b f ^ ^. ^ S)ie grofctti pb»)fioSrflpbif^«» 5Bcrfe unb©j)ftme Uon ©c^ncr^ Aldrovandus, Rajus, ^Uui , 2inn6t ^ J . ^ _" '."-m ^. *? p .^ -t. \ ' / I * \ /^ f r y » • :.- '^''. ' ' ' f ^ / V ^ \ 10 o / -^ ^^ t 'i -^ / -^ / ■-^ >^ I / ^ ..\ ' i 1 - C r ^ 1 J r^ S5 uf I - I I mttinl, emefffe, «13aaai, 93 ^ gc&r&uc^cr.jjon-^ -ii • ^ ©uEom u. a. 2)ie gauqen Xeutfct^Ianbel 25{e t)ernitrc^ren ©djrEfeen oa S)?ener, ©o| Hon ; ©e€ner * ^" J SIrtfc ^ teuffc&eH Sagtjfc^riftcn. ©. ©atfcrcrg 11. 12S © QBilbunaen, ^eo l32. I -^ fcfccH ^orff# UU& ^aurop, gifcfa abfc&rfft «otf 0lurn6 XIX. Saeculum. fuc& ciner SlnttJeifuug/ m au ^etc^nen s Oi f?cr uber bie fletnc ^aab. .^ontgSb 3808, VIIL ia »6anbbuc^ fur mint Mn ^ 1805* ] \ »ott ®. 5. 2). auS bettt 55 V m d)ii fyanbbud^ bn fl. 45 f r. i8o5. jr. 180G. (fcnfc^aff, Orp ferule, ^eipjig V t>n f6of)Utfal)t\u ^flgbfleb^aber. SiKagbcb SDer ftofllommene 3dger unb ^ambur0 bhabcu ^arttg^ ^c^fbuc^ fuc 3a■. ^f -\- K S / ^1 \ li o 11 V I BOtt ber aMc ©cruc^i/g^erften* ^aut ift ffarf gcfalfct unb fo gro^, bag, n>enn man fie au^cinanbfrjic5t, bcr gariije JC^orpec be^ ^unbcg tamit bebcdt »ccbcn fann, ©ic 3^afenIoc&er fttib ^albmonbformig, unb ou^wart^ gcbogen. Sin bdbin ©citcn beg S0?ttulcg ficben 5 big 6 Dvci^en borfligcc r ■_ \ ©te^ungc i]l lait^/ olaff, ftfiuag ffac^» SJc'w woge etffer cigcncn ?0?uffeIfarer mufculus mychloitieus fann bet JP)unb t)(c Bunge beraugf?rec!en, unb bcim ©aufeii lofelartig bicgdn» ecbncibet man biefc gafec ^eraug unb wicft fie ing ssSoffer; fo frummt fie f'C& t»urmf6rmi3> S^ct* gcmeine CO?ann ncnnt fte ba^ec n>cr; ten / im ooacn ©lauben , ba^ a nun nicbt fott t»en fonne •■). ©iefer ©laube unb bicfe ©emo^n^clf m benn au(i in STcutfcfelaiib uralt/ 5Bic ftnbcn fie fcfccn bei Golems ( Oecononiia ruralis. 173.) A ii^ib njerben nicbt fef)r irrcn, ttenn mir ben Plinius clg bic Oueflc anfcben, aug deleter biefcg unb man^ cbcg onbere unter bera QJoif ublicbe ^eilniittel, bereti won bei if}m cine ^I'enge finbct **), gef^iopft If!- (£r J L SBurm, unb ^olt biefcn OBurni- fur tic Urfacbc bet j^unbgmutb/ unb fapt feincm ^unb ben OBurm fd>nei^ \ V X V ■-F / 4 w \ \ ■<' / --- v ^> 57acf) Sinbern ift liefer fOiten^nnte SSurm cine utttev feet Znn^t &e5 ©^eicfjelg tient *}(uf clle Salle fann &iefe3 2Surmfd;nci&e^ J?ie SpU^eir md;t perWten/ H^ag aucl; bie ©vfftbruna ItljxU r ^ ^ ' r J *♦) 0o' bat a. SS. itijd^ if)m bi? atlbefflnnte n)ofifried[;cn&e 9\eft&« ib;nt 3?4men »o» refedare (WlUn, linbem/ XXVII. 1^. p. 438, ^ difcatit cellectioue* iuflainuiationesqae onrne^. Qui curaiit ea, addunthaec verba: refeda -: _ I morbos Refeda! Sci*np,fci«ne quishic p alios egerit? radices iiec caput nee pedes habeant.Haec te t dicunt,to* tiesqae defpnont. 9Bem fa'Elt tticljt &A6ci ber gutgc; wetnK (Suqm. thxf ben unfce iilten ^in^eraarkvinncn ^etftJ^erii i ^t'^i 5:a.9e gc&t bee ffiJirtb, ) Prdbatbsn ftst* V /,. ■1' ^ ^ 1 ^ f % I ■ ^. ■N. / -4 \ 1 \ \ / ^ r / \ / ( ' '; i ^ \ i i-\ ' \ >;■ ■ 'N /' / m \ . k X ih V /' la /' o \ I I fagf Hardu IL pag. 5io*: Eft veriTuculus in lingua canum qui vocatur a Graecis I^ytta, quo exemto infantibus catulis, nee rabedi Aunt, nee faftidium fentiunt. n .( ' / 1: :i A xV ^) A/^ ; // 4 ■ 1 ;-i [1 * ■^ < - 1 I V J" v! ■'i I r I .( ■< hS % ,n A ^ I ^"H ^ V t ". \ m mdb mkf MnU^ Men faff immcr ciii ^UUl einc Heine S iD& iinb f> feci ctnigen 2(rtcn fioOig abgerunbef. ©te (!?$ frt'c6t, obcr banqen 5erab, obcr bdnaen ©pi§ bet au&crn bid)t hel)aa £>er. obere S3d Sitiigeti finb fie en ftti nur att lana, fc^ obere Kanb fcer ©e^eroffnung -if? umaebogc ^er oinfere 9lanb jwcifac^, bcr btitu breifacb* c^ fene 9S ©efic^f e itc^en ftcbm mit ^octren bcadtfi t^ ©cc ^ ff runb, beina^e fo lang al^ beri?opf. V- X)tt2cib iflfafJ Dann f«fff cr na(b JDi f^ fo tt)ett a(^ bicSBruf! I raehr ober t»mia cberi ab 1 ^ie ^ u n g e ber/enigen J^unbc/ »elc^c fcbr fc^ncff laufcn, ijl f€f)r gro^, unb ganj befonben^ feff gcbouf. 55ic binfcre ^ finb ^o^cr al^ bk 3}orber« S)cn ©c^wons frdgt ber ^ ^ tDagrccbt/ ober in tic Jr>6i)c nac^ ber ttOfUn ©eitc ' auc^ n-ac^ bcr linfcn gebogcn, S)er^orper if!, mit ^aavm UUdt, mld^z t 55eUen cio&rfd& fic& ^nf ii ouc§ in ber a (ten SB eU Jb (bt beaten. bie Br^unfcert ft^r S)?cromber in Slfrifa ()aftcn eine 8lrt JDunbe 4>e fiumm n>Qren, unb gar nicbt cb brauc^e man fic ©te s^ j^lapper an ben .f>oI(? ^ gotten aufrec^t f!ff)eHbc O&ren.. ^k

10 OJtonaten finb fie off (^ |Ur Sortpflanjung fdhig, 2iber man gef!atfet fie ibn i / J \ ' t- \' \ %'\ 1 - / / ' *) Purchas. 11. 982. '^r o t;ar tf v55erd)i(f>ee Oixi Saongp, i?a; fon.oo jc. Sdpji^ 1777..©. 31. ^ ^ • . h f*) gsid mart iunge f)imbe erfaufen ; fo fc^ man fo fcacm^erji^f fie in cincrt &urcf}toc^ertetT alten ©acf 3" ftccteit; iuiD an Diefen einett (gteirt ju bin&en ,. t>anx\t fu ^UicJ* uuterg^i^ut/ nn& nicj): fo lanjt Wit im 2o& viiiaen muffen, ^ . - 1 J \ \ ^^ \ f K ^ I ' ; I \l ; I y. / / ^ . \ ' r r ^^ K^>41 ^ ^-^ F -^ ^ ^ . ^ t H o ^ / h X r^ ^ , ^ ^ ./ . r erjl mjmMtn ^ahu S5id f»« ^^a^u alt f!nb, piffen (ic auf 4-Su§en ^e^ettb, noc^ Mefer ^dt ouf brelen, tnbm fie t)cn cinen ^inrerfug in bic J^j^f^c f)ehm , ^m^, cine- SO?auec obcr cinen Btm Ifen befo Dft erjcugeti fte fciefe Unc^rc cincm sDJcnfc^ Ut tine ¥^m •C)unt>(ii befife fluc^ nur t)on i^i: angcfireift roorijcn ijt fie einen ©tein, 9)fabl ober 6frauc6 t § 6ne ib fie einem anbern ^unb^ fi> ec^cn fte fi(fy , unb piffcn ein »aac 50?a5l mit ben ^inferfufien g ro ^ fr*o ffie SBcgcrt S^ot^burff rait groang oerricfece ©ebdrme muffeti fie ihr • j(t ') ', t i >> ! ^ J ?1 I J ^r V-i I k ' 1 1 1 -i! .1 y ' 'I : I 4 / ; ft^f ber ^iinb enmeber anf ben ^inferfugen, ober it mt fie au^morr^ unb f?recff ble SJorberfuge fo not, tag CF ben^opf bajmifc^en {egen fann. ©rofe fcfemere £unbe le^cn fi* tirieommer imec^aften gcrn auf bett StucTen. sSeim iDfen unb in ber Sonne, bic er aber '^te unb flecft bic ec&nau^e ^x^m^n tic ^mmmt- (£c Iiegt gern cuf einer weidl^en Unferfage, unb biefe mug man auct? f4)tt)eren^unben geben, m\\ fie fonff caUofc ^e|c&n)ul|le m ben €Inbogen befonutien. 2{ber eine ^tdi uber Oc^ oertrogen fic nic^f. €be gc& ber ^unb * .. r^^% ^"^ erf! cinigemabi \m Jfrei^ berum, unb lra|t fern |ager auf (madjt ftc^ fein SBm,) »enn auc^ pic^t^ auf bem 53oben liegt. (Et fc&laft 33iel, aben leife , traurat auc^ ^aheu €r fcbmi^e nic^t, fonbern feme Slu^bunfiung ge^t burd^ ble gunge cor fic^/ mif u ^""ir^f"" ^^ ^^^^^^ ^^' f^w4>?nb m^ Urn 3va4>ett §erau^f*lagt* *' / Icgt I cbt mlt bcr ©aflfe berbci eiien'. iDorauf * \ fabrf. mt n eti. 5llle^ wa^ fc^nett tjorbct (auff obcc et an. ©ein 2labeUeti ()efcbif|)t abcr nicbt 5)iut5, fonbcrn gdr oft aui ^ut^tfamt^it, nt, m ciuec baburcb ju fcbrecfen , fic^ fclbft tmD biilmeUen * fict) fcb ^crfonen, bie fc^lcc^f acneibet 0nb , wiberlicb c^cn, um^crfc^cnb unb gleic^fam augforfcfeenb fid) m 1) .^aufei: fc^leic^en , faOcn fi am fl m m hmb oft jurucf. 2|uc5 fc&eineu fte ?0?enfc& i an, gjic^ f*recft ben \ JQ f ac^ ben Sing ^atrone fi © Siu^bunffu feben fie tmmcc ancb fcbeint i^nen nuwiber ju fer)n. ©ie fatten fit aleicb £mte wottcn ftc& nicfet befdnftigen laff 3^ ^ rgigf tcfV9f5«Ht, abcr aucb ben nicbt, bet ibm Unrest aber bee i5n gcciudlf, h ^ann © ^er^en fie lid^. 5bc ©cbor ntmmt ab , ibr ©erucl^ brt ftc^. Urn bie ©tirri. unb Slugeu werben fie orau te fonnen ftdj ntcbt meb ^ fructjtb belecfen, unb tberben fic^ felbjl juc Sa|i Slttc SIrten Don ^unben begaften ftc^ reinigen fen ibcer ©atmng frucbfba lie begatfcn fieb auc^ mit anbern Qiaf; al^: ^ -a) f , Canis Lupus. »« 3 5»enfcb £) fu6 ^ geograp^tfc^c ©cfc^ic^ee unb ber aflgemein »erbreU na jene^f altung^fc^rlft fur C" HmiQ 1778. feUcbe Unfer^ ber 3a gb. ^e 1795* mbb 111. / > - Sff^ 1. X \ V \' \ - \ 1- r.-* I - / J ' \ / . \ . % V \ ' I ■ N \ > J^ '/' / \ I ' \ \ . \ p _^ \l. i V / ^ ^ f-r. m / / : * ^ c i6 '^ o h f / d. I ir / % /r ^ ^ ■ 1 ■ J ' ^' r , % % r^^ i\ > 1^ f f f J / .4- +:•- \> r / fallal norbifc^e SSeUrage. I. i53, i55, . ». $!B i J b u n u n g c n € Safc^cnbuc^, 1 79!?. ©. g?* |con^arbig gorff/ unb ^agb^gaUnber. 1796, ©.40. ^eflcc fib 9iu§ra«b. II. 8n Debmannd ocrniifc^ee 6omm(ungen» ^efc 11. 18, » • I I I *J *^ SBiffcnfc^afrUc^c €fafftficat(ott bet J^unbc. Canis familiaris, A. ferixs, B. vapu«. C. fubvagus, D. doiuefticu*. Uv fflBllOfartg. ^er sat)mc Jf)unt>, # * vl , \ 1 -4 I 1 Ji r" r / \- rf - \ ' r^ A. Canis familiaris ferus, 5c r toilbi ^Uttb* ■ - r i) C. f. f. africanus, bec Si fr if an ifc^f »ilbe 'Ou'ib, r ' 4 ■ t L 3n 2lfnfa, unb jtuar in Longo, tjjiebcr^ Slef^io^ ipieti «nb auf bew SJorgebirg bcr gutm poffmni* V -■ ^ ] ^ ^ ^ /^" /, I J h I" '1 y^ / -y" ^ ^ ' I i r i ! i 4 r X ! t I I ! 1 1 I O I? Dr. e (6. betten mclfcn. e iSsO flieg ,,. ferncm '2luffcnf^att am Sjorgebirjj t>er sutcn .^offi nuna , Urn carmen ^ab anf »i^^^r«noe. eie j unb iS nac^ fc^.at>lic^jlcn3iauM^ieren aSiebbeerp fa -. , b^fonber^ ben ©cbaafen fa^rlic^. gjjan erbltcff immec m\) 3 I SRacfe t auf 9laub umb i m / imb fte flrctfcn fowo^l bci Sag al^^^^J 3br SBeHcn fanb cr erwaS ferec arofen 3o9bf)unbe. ol^ bae fdcaen eie fatten <»ucb arofe sa^me unb jpilbe X^ ftcttc ^ rait €iniaf gift an ©ie bejircben fi(^ namllf^ TOcc^felgaetfc aiif t)a^ 2Ieuf/ fcrjic ba^ SflSilb cntweber einsuboUn, obcc ibm cntge- Qen iu fommcn, utib c^ bcm 2lnberti jur S3eufcjusu^ lagcn BU fcb^n au^ ^aut unb M fi F md) ilolbc ( befle^cn faf! raitbin H^ii^ \ ^ Pern Dom ,i52) unb ben neuef!en ©c^rifeflel ftuD biefe milben Jf)unbe rot^^aarig , ^a ben eincn fc^l frccbt ein aSinbb geib, unb tragen ben ^{nberc fllcicben 3a gb? unb (i fcunben. finb oon mancberlet garben , ^abm anff^Jf*^ '*)rdfc eine^ grofcn ©acb^^ ebbeerben grofen ©cbabci iebcr, ftni? aucb uber^aupt ©ie laufen auiferotbcntlic^ idem fixam. S)](Jan fann ft€ fie finb aucb fo lijiig/ ba§ fte ihecine IT' I bic 2intiti febr nacbt^ lb baban fdjneU/ unb felten fange.., — ,.- ,. , , , „ ^._ „ ©cblinge Qcben. ^b" mafc iff fo gut, bag fte aacm 1^ au^metcb aail fine SKenfc^enb berubct h ^vbte Sungen werbcn ibiien bi^tceilcn genommen, }uw 6ec fo wilb, n>enn fte grofer wcibcn, m man fie nicbC braucben tann. le \ (tli ^au^tb J^auffen, greifed Uvom , Siger nj'er^'en abec oucb ^ft ^^^ '^ freuen fjcb, rvenn.fie bic\c .C^inibe gb b P^ getobet in grofen 1 an/ fen be bic btbiere eerl^eucbcn , unD tb^e 3teife n*ec macb ©ie fall uber bic ;©cbaafb bee j5 bei'/ unb ricl)tsn grofc a^uberlagcn unf^c i\) an €'in fotft^er njiltJcc .^ P ^ t N \ \ I ^ ^ I , i ^ _*- . / r I \ r- ^ 1 ' \ " ? ■< \ L ; r / r :,1 ^ h-4 / 4 h > *^ f -^ * \ ■ f ^^ V, T q f \ I \ _*■ / ^% ■v o /' aber breiter, unb f?ant5en me^r nac& bem ©c&citel ju. €r fonnte fic rait ber gr6f?en gclc&ttgfcit nac^ qI^ Icii ©eiten ^in wen&cn. 2)ic §uge iDarcii platter al^ fltt anbern Jf)unben. ^r lonnte nscber beUen no(i ^eu;? len/fonbcrn fc^'rte hlo^, voav fc^r teilb , unt> wurbc ubec tie anbcrn ^unbe Iciest ^err, ob cr ^leic^ noc^ ymQ toav. ^ c c^ f? e i n g ^f nnant. ^. 244. r ' Iv Varietas (Dativa in fenfu phyfiogonico.) C. f f/ A. primus ^") erfte Slrt* D.©parrmann^ Sieife na* bcm SSorgebirg bcrsut^n^ofnung. «5cr(ini784. @» i52. I* SMcfe 2irt fa^ D, ©par cm on n felbff. ©Ic / fnb ou* ben Slegen gefQ^rllc^, unb foflen nic^t ba^ niitjufrieben fcpn, Jbrcn hunger |u f?i(len, fonbern fic foUen fo t>ie(c 5:^iere tobten, aB fie crbaf^ett foiineu. ©le Perfolgen sunjeilcn aud) ^aaet ;u Q)ferbe »enn biefe nac^ i^nen fc&iegen unb fic fe()len. y Canis Mefomelas Erxl, ^ ©ufottJ* 258, ^ -r II, Varietas. C. f . f. A. fecundus, J |B c t (e 2lrf. . ^lein, me^c braun, aU fc&warj. ^bcnbafelbff. i^y 5 r III, Varietas. C. f. f. A, terii ^- us, brittc 21 rf. c^Worj, unfcn am SBauc^ »ej§, njit'grofern D^ren. ^•bcnbafelbfl on ber sOJufcfeelboi. S5eib? Slrtea fo^ D. ©porrmonn nlcfct (^elbjl, fonbecn lernte fie nur ou^ ^cric^ten ber €in»o^ner fennen. i r" _-— I 2) C. f. f. Americanus, bcc SI mcr i f an t fc^C ailbe ^unb. ^ t i I f i 1 i / / ■y ^ h ^ finCni. 4 \ ■^ r b . \ \ / .. ,1 y -.^ 4 1 ( \ 1-^ pi \ 1 I I I ^7f^- \ 1 ' \ ♦^ > o 19 Slmeri^a ftnt) fol^cnbe 2tmn ttlltct ^uii^e Oluf vfrannf. I.Varietas. C.f.f. A. MalbvinicuS, t>ec CO? a (oe ln.e. aSon bet ©roge cu €r grabf fid5> cincn ^»«c^e^ ^)eacn. Il.Varietas. C. f . f . A. culpaeus, ber ^^ilifc^C ^. / 93raun »on bcr (Scofc etaec mftt^ I - lern ©oQge. ©ufow. a??. «^n e^tii, fe6r f^ncO unb gefraflg/ a* unb na^ert m bm sDJenfc^cti, lll.Vane/as. C. f. f. A. Agouara, b C C SBafFc r ^n b. 3n ^afagenicn t]RQc{) %iata gtcbt c^ bafdbfl trei ©ptelarten t)on bicfem ^unbe. 2l;ara^ Sieifen in ©ubamcrifa. r-- . 124 B. Canis familiaris vagus, bcr fe ^ u ti b. ber ixtwilf ^ sffieiin jft&me ^unbc fid) iii^ ^reic ecrfaufcn, unb nic^t wiebct §u i^rem J^errn ^urucfgeben> ober jurud^ flc^oltmerbeti; fo Dermilbcrn fte leic^t. S^ergUic^eti feertvilberte ^unte trip man fc^on in €u^epo, s 93. ^ in (gnglanb an, too fic ben ©c^aaf&eerbcn fe^r gtfabr n* finb. 2lb€r bic 5aMrei<*ffen jP)eerben Dermilberfcc ^unbe fiebt man in ©ubamertfa. '^n ben 6ragf{ureii t)on Buenos Ayres lebcn fie gemeinfc^aftlic^ in ©rit^i ben. ©i'e^ammen oon curopaifcfeen ^O'"^'^^" <^^' Huerf? toon ©paniern bort{)in <\cbrrtcf)t murben, unb fa! Icn jem oft biutgicrtg bie ^Zacbfommen bcrjeni^cn ' 23orfa^)t*eii ibie ©taramodtcc einfl Qt^m bit bic # an. beren SBilbctt oert|)etbf3ten. "0 X ** ' \ / _"' ■ ^ ^ - f . '} 'v / \ ^ \ ■^ / ^ \ -r J ' ■*^'i \ *) ». fciim^^i^^ 2Uifi"4Uen bet TiCiUv* 92 * o - ■/ S J I :f 'r S \ , r \ ^ ^ \ ' ^ ' ' 1 / I I / / ..■ . ; I + t I F f f t I '' L "^? ^ vL-\ ;41 ^ \ ' q ^ ^ »■ -^. '■ / '^l / ^ , 1 Y ' ' . J / H q i" ^ /• * lo o ^ z' 9^tid^ Garcillarfo qa6 c^ ftcrailbcrt^ S^m'Sit (?urp ©panifc^ €i: J)«rt. lifc&er Slrt ju 2Inf< f ten fjnfeln Cuba un& P babcn ftc^ bafelbj! in >cn jBcitlaufism €t)W ncn burcb Me fccic^f glctfc^ Dec itije? fen JDccrbcn i?ertt>ilt)ert Ubenbcn ^f te, Sdinber unl> €r Ic&« ti)rc Sagb au^matt>cn jlaunent) t>ermc^rf, fo Da§ fie bef6 IbeH ben Dtinbpiebbanbel bccintrdc^tigen, SD^an fa^ fic^ fogat einmal genotbigt, truppcn fleg^n biefe fu^nert tie bdfen 5^iere au^marfcbiccn ju laffen unb §0 fc&tebenen 3Rur 5)ullenbciff ete jDte unferc a)ubel finbet !n , 9)?e^ger&a c&f untef ibpen. ^in ?D?an get, ber be^wegen raerftDucbig if? gerabe bcu ecblag ftott J^ ben bic ©panier bania^l^ ml nac^ Slmcrifa na|)mcn, urn fict) r)icc auf eine ^oc^fl fa SIr't, in ibre nadftcn Snbier ju bebicnen , 6on fecfeten gegen bie ormen fen 2irt bee Scggen war. "^0 ©ic finben fic^ \t%t tro§ bet 4>en§lcifc&rpeifen boc^ nur t>on mifMerer ©rofe fie welt au€. ©eja^ 3iaub tttrtern fe ^ocbfamfctt unb Xrene gegen 35 f?c& ^o^Icn, brin^c bo« nic tofl. •"'='0 lO bi^ 12 S»"3«' uni) * ■ t \ r \ - \: , A [,1 C. Canis farailiaris fubvagus ^ ber 5B i I b f a n g 3u beh^uhbe^CSilbfangen rec^nen i»ic otte^ ■^ te, leben. ^ S;urfen, 2legDptcr unb 3) Djlinbien, Aibac untec SOfenfc^ berrnlo^ ^unbe if in t en trifft man nac^ Salt (©. 452) ©ie eine 2lrt 6 ^unbc ipariadittfjnbien feinen ^etrn, fonbern geboft :H ^ . -<- r ■ h H""- r , \ ^iefen gvofen JpunDcn aei'rd(fi?n. ^ / / / / / ; >_ / L^^ i 4 I .■i 7 /. \ y \ L 4 f ^V^ * \ <- i I f © UK ^.> ai y 5lct iff flarf UU& fd^neff mb nitb sue ^^/^,9^,^''«»^f Guinea ?^»^ mdt bit ^ utib c0 iff SUttt ftc Stt baf f* ^eficfct 5tuaenbli(J oerfie^rctt ftc bm 25 a. fit Cctncm ^c^lupf^ aufgcffp.bect ^aben In x^ ] m bm ■ @ a U ncttc ??eife nac^ 2Ibolfmien 3af)rcn 1809 unb 1810. 2tu« bcw fcben uberfcfet unb mit cinigcn SJlnmcvtuwsvi* beakitct t>on ten Stbnffi ' 31 u ^ tmar 181 5. gc. 8. > t P. Canis familiaris domefticus, bct ja^ (iSi«^niaebo^rtte) ^unb. I» Varietas, C. -viUaticus, ^auif>\xnh. ^of ^ & ©tamrab 1 *) \ matio nal f dn<^t^n* ger manicus, b c F 5 C U t f C^ C © f a m ttl N " ^' fc&wanj, bcr linfg itacrgebogcn tft Xcttff* ) ffend fc^wdr^ tton gatbe, u-ttb »icbi ^ €r if! me ijnm€c fctfcncc auf unfecH S)6rfec ^ . p i € I a r f e n J ) bcr ^ittcn^ h ©UttB r r b Untctfcb Unfcc^ 1 b) Calmuccorum , a\€ 2Binbfp -'a mit jottigcn 0^ ©c& unb ^ 7 ^ a U a^ mccf tBurbigc Slac^ric^tee SJfongolifc&en Sg^jferfiaramcn, 3luf bcm ZiUUapftt fte^t nian € c&cn ^unb auf bm ^orgrunb at: F * 226*, u ■> K \ '. / / > \ ; ^ ^ \ \ 1 J \' \ V \ \ ■ V / ^l^-^- / / / ,v ^ r \ ^^ ^^ / I ■_ 1 \ 4>^ y \- X ■ \ r I / \ ,- J|N»4 J / ( ^^ > i ■\ 1 ^- * I 1 ^ 1 \ ^ J^ & X ^■^ «. W "x i: \ i^ \ ^ ) . 's , 1 ! / nterfung hz\ ben €almu(fen tu ciner fc^r f4?oncn ©c^ \. c) pyrenaicus, bei? ^t)renaifc^e :^unb. « 5luf ben «Pr)rcnnen. ^f^ noc& nic^t pBoftograp^ifc^ ^efc^ricben. Unfrc ^eufe Icrnfen ibn auf i^ren ^eet# jtigcn nac^ ©pantcn fennen. €in Hnjigcr bcmacfct bic ^anje .^eerbc gcgeu ben 5Boff, Q^^f 'Sm be^crnt cnt/ , nnb jagt if)n in bie §Iu(*t *) ' d) novae Hollandiae , b e r 2> i tt g p. gefpi^fcn O^rcn unb cjnem %\xii)it ^ gegen fopf. ( S|uf Sf^eu^^ollfanb. Oben blag^braun, ^egcnbcti ^auc& ju ^cUct. ©cr^^intertbeil ber 25oi'berbeinc, unb ber SSofbcrt^cil ber JP)inter6etnc finb n>ei§. 5)ie ^aare fur$, tid unb bicbt. y)er ecbwanj bufd)ig, bo(6 nic^t fo fe&r al^ om §u(t^* ©cine gdnge betrdgt " %u%, bit ^D^e fad 2 S"§/ fcer ec6ttan$ id o^n^ be^ ^orper^ lancj. €r reigt ja^me unb si Sefn{)r tDtlbe t^iere ntebec unb frl§f fte. COinn 5at einige ©(ucfe nac^ ^njjlanb gebradjt/ ober fte maren auffer^ orbentlic^ tt5ilb> unb man S^\[) i^nen gar nld^t on, ba§ fit jg>au^tf>tere njaren. ©te brummen unb bcOen nicfet, fonbern firdubcn blog bic JF)aare. 3t)rc Sge^enbigfeit if! gro§. ©efoc^te ©pcifen ru^ren fic ntefct on. sSicfe 2|rt njirt) fur t>en ©tanim^unb ber 9^eur;oadnblfc^en ge^olten. N / ♦) 1j\t% ia ^KeS/ njaS i<|), Durd^ nnfte Seute »on Mef^m ^un\> ert fabren Jcnnte. Dralet in feincc Defcriptiou de« Pyre- a Pan« iSi3. fagt I. 242. 6[og t)o« i^ntn — re. leur euorme ftature, la blajichenr volume de lear voix. II eft Ae ce« iiees , juarquable* par de leur robe , et le aui?naux qoi ne eeffeiit, pendant toafe la wn\t #e faire retentir leJJ echos A^ leur aboieineutc La bete feroche Capproche - t- elle da troapeau? fi reft VII loup ua feul cbi^u ofe le d^'fier : il eu faut ^enx ou troi* pour itefifrer aux attaque* des Ours, I T^ ! I i 1 1^ t ^r / , ^ ' ./ X i \ ' ^ 1 / > • / ^ ^S \ \ I / V I I I ^ ,*' o ^3 \ ^ gen J f ■ i n i 5Sciniar. I. 1799. @. 260. - e) meildionalis , b cr 21 u (!r a ( i fc&e ^ U n t). 91uf ben, eociefat^^ un& ©anbwicfi^^^nfdri mmikn, unb finb fe&r fcyeu gegen S'«nt^«' •^'^ ?bicrc: ©te ftnben ficb aucfe auf iR '■^ finb t cdanb. Sft frcff. unb al^ S^egctabilicn ju (ginwobnecn gcfpcifcf. dbfi ^ 258. y %otii •Sidk urn bie ?£BeI(. I. 286. K^j f) SJK langcu fe fpifetcn SlcufcelantJifc^cc ^ bcnartiacn 45aaren f h ■- 5 Sluf SRm; ©celanb, »o man fte tton tjerfc^icbcncc ibet. ©ic finb bem ©cbdfcr&unb a^ ffct fpeifcf ©ie ?J^eu;f@ccidnber futtc JDeeben ...v.,. j,.,r — ----- ^ fie grofitcntbeil^ bIo(? mit ^ifc&en, unb batten fi tbrer geffc »egen , worau^ ftc ibre geffH^ibec macbcn. ©ic finb fe^r bumm, baben eiue fcblec^fe 3lofe, bellen felt fonbern ^ «Scc{)|lein^ «Dcnnant. I. 2 58. gorfler^ 2vcife'um bic 2Selt. 1 6 5. ■^ 4 ) 2)era Suc§ Sluf 2Reu ^ © [»ilbe ©c^tBci b e r 3R a f . ^nltcb. Die «Papud# gebrau*eti fie fic ^ jr^ Sletfi burg 1782. db 9^ 121 Zi) ^ \ h> porneranusj b Ct^ i bcbaart/ tnit tongcm J?opf © f N \ \ \ ^ y ^ u \ /> ^ -f ^ / $• v;> - u '- 'j \ r r- ; ^ 0. f ) h J \ i^ A ■ ^ --v \ - /i / \ \ "^ / / / .4 / X \ / V,' ^ \ V . \' I , i; !'■ \ ^ V 4 t V /' \ -' r I / ^icg ifl in S)cuff<*Iatib ber fc^5nf?c unb gcfc^o^* wire ©c^lag be^ ^au^^unbc^. (^r (lammt au^ ^om* njern, ^af cine ^cfirecftr ©c^nou^c unb f?ammigcSu§e. 5)ie ^aarc finb bci ^tni. i, bic SSunbe, bie cr beiff, eitnt, unb ^eiU langfam. ^c lUgt gettjo^nllc^ an b^c JCefte. ^ecf>i!c in g pennant. I. 247. \. h I ©u!o»« eaugef^fcrc* 236. V P i c I a r t e n: \ ^ J \_ N / \ r r" a a) weifer ?p. gewobnjic^ 6rfcrn. ft ' - €c) rot^ec ^. mebc in ©fdbtcn* dd) fleinet? % , , 9ibf?dmml{nge unb ^afJarbe. aaa) C. p. BaiTa, ber ©pig/ in HfJiei berfac|>fcn ber. § i ^. ttm bte ^ttlffc fictner aH ber 5)ommcr, 6at furje, f?eife ^oarc/befonber^ in ber ^al^froufe, bie Oe im 5orn mflc^fig Qufffrauben, unb einen efrua^ rcoHigen ^cbteans. ©emobnlic^ if! cr fucb^rofb/ mit einec iDcigen ^e^le. ?S)?an ruff ibm ©pi$ obcr S^affa/ ba^ ^er ifl cr auc^ bl^c fo gcnonnt tDorben. bbb) anglicus, ber ^ttglifc^c ©pi§, sOJtf Uugcn/f einen, i»ei§eti \ i - J^ a a r e n. * J . t ■ ^ 1 ■ -I \ 1 ^ I €p ifl noc& fr^iner unb feiner gebauf al^ unfec ^pi§, unb feine ^uftfnocben ragen garf ^erbor. ccc) alopeeurus, ber Su(^^fpi§. 35 ec^flein^ pennant ©.247, ©ein 0<|>n)an5 if! cine l»a5rc guc^^f!anbar(e, bic tt aUt immer gefrummt trdgt, €c if! fclfen, unb » J t » t ^ . i * 1 j f \f I I r- 1 y \i ^? r J N . \ \ ^^ V \ 1 r ^ A I \ / 4 1 Vv .:■,'.->./■■';' f f I I 1 t I I I { / ■ V o ^5 t falfc^ manUUi^n fnt min 95aj?atb ooinStt*3 t unO ^onimer V a ad) paftoreus, bet ©cl^af€r5«nO» ©ufow^ ©au^ct^tcre. ?36. r \ eh 50? I anger. I a n 9 c m ^ cfer ©c^nau§ , ftrup|)iaei Sluf unf^rn ©orfern, 2)a« ®efi*t if! fo in ^^pre aeBuOt, tag bee ^opf eincm (gulcnfopf gleicbf. ^i^ nmacboaen. ' 9Son ' '-- "^ m b ,bre ©auftnbcr unb ^rufelfui^ ^ci un^ oft rait 3 (^arolmcn besaoit tiebcu fi4) Juartc^ ■ Suc^t ^■^ ^ \ ) SBolfgfptfe 2Bci§, mtt fcbci'icit blag^ gelblic^enObccn, geflrccftcin S'opf unb ©4>nau§c, Ungen jhaaren am geib unb©c&n J . ■^ / \ X)at brci Slbdnbcrungcti oo« jb Sub ?D?att fcbw t«afc unb fcbw ^ic§ ffnb bic ttiuittcrfJcn ) sjiJiit brauncr tRafe unb brdunen iUugcn. SSJenigfi? iTiuntcr, unb gegcn ^cbcrmann mi^tcauifc^ bi^ an i^P ^nbe. 3) mit rotten gUden. ^ ' )t ^applanbifcljep ^ V ■► '» SSon mitfUfcr ©rof fc^immclgraucn j^ II. Varietas. C. rorum ^eiben^ SSon bcc ©rofe ctnc« ©pi§ ^aaria. h C>brci furjc t& r u f! fablgelb, mit bie nac^ 95ornc br titer f ecbtcn, r ©c&nau^ jm ©c^tt) !/ brei Sinbet ft* bet Uinm €t}n09rapben* 2)er ^am ^unb ill turHc^aut Jwie bcc ^op«. ©lepeuner. \ V -^ / \ ^ ^ J i V 1 - I. V L I ^, X i\ - f^ V / I' / X \^ J s N / ft 7 ^ \ I ^ i \ * _ o .> © obcr wtc unfer ?Soff fte mnnt, bit ^ciben, fu^rcn biffe J^unbe ^m6f)nH(i) hd fid), unb H^cn fie tt)o& lenigcn ^utibe,, meld^e tie ©autler unb © Uifid) 5aben,'unb in fc^onen ^'teibern tonjcn lajfi nigcti '^a\)'cm warm fie cfcbarfen 2)6rfc Um nu^r bafelbf! gar nic&t ^ejt (1814) 3Red) fcJtfn ai fJ ;f unferti man gac _^. X J p i e r a r f e n /^ m ^ ■-■ t ' a) S5af!arbc t)om ^eiben^unb unb bem <5pl^, 0ebr roa4>fatne ^auiJbunbe. b) ^affarbc uom ^eibenburib unb bcm fleincti • s^tnbfpief, XUhitmi muntu unb fapfre ^unbc, abor €rjbiebf« ©ie bccfen fogac bieilDfJUc^topfeauf/ unb faufen Oe l«r» ^ y — ■ ■ t \ . ' . I ( 1 \ JII. Varietas, C. fibiricus, bcr*©ibtrifc^c ^unb. / Buff on. tab. 3o. e. © c^ r c b e r. irl. 4. ^en^ n a n f. 247 (^•iicj;cIopdble. @. 372.' c) ufow, 237. Seutfc^c I / fi r'" r f ^ f '^ \ ' / ^ H t f / 1 / J A I Ueber unb uber, fflbff am ^opfmit Ian 9 en ^aaren b efc^t. 3^ac^ jeitig crmuben. auf einec t). ^ang^borf^ ^cmcrfungen a\ f^eiU um bie %?\U granff. i8i3. II. 3 433.457. b) gi-oenlandicus, b c r © r n I d n b i f c& c J& SS § f* §e, bicff)aarig. bem cbec aii cincm Jb fab \- nicbt 3n ©ronlanb bculen ahct il ^ubfoo^b ©te bellett f)t B^t ^aQi> a n ibrec Summbeit nicbt ju gebrouc^cn, ouffe fatt^ einen 35dccn in bie €ng ) f!c ' um I. fpannt fte fn ©cblitten, unb fabtt mit if) Siucb mujfen fte ^dufc fai) £)aber fie^en fie c& fo Mm mvtf), al^ bet und biej)ferb 55ec^fJcin^ fennant 48 ^rons J^iflDcie tjott ^rSnlanb. gl.U^ SIveife nac^ ber ^ubfoa^Ci geti lySo. e. 169. 109 e^ff F ^^ V ^v ii' / . N t' -i ' \ ■-^ 1 ' s N ! r ^ h / f i / 4t. i V '^ 28 \ o 1 \ ■x IV. ait ^^n , tic an ter I « n 9 c n Jp) a a r e n SB e i n c n. 93ennQrif. 247,. @ 372. d) I 06 ^ / \ ~ r ^ -I 1M' f ^ /' ji-- ■ i>' '^ »«»- ■^ \, / / / l» \ / . J V [ I i t ^ \{ It i / aj Lubhar. • ^ £)lcrc 3uc^f ifl 6efon^er« ^i^6^\dt jut €crernuna \ b) Dyr Hundar. < refer c) Dwerg Hiandar* \ 9)?it ctnem 5uj (t c& bid V / I I ^Ubcl, qj '/ r \ ^ennanf. pabie. 37 * r ft S5ubel. 6ufottJ. 237 6.) (gticj) t). (^(cbceber III. 5. \ ^it ^idem/runb fc&einenbcm f opf, furjcr,^ flumpfer ©cl^nauge, brcu a: ; ten, tern ©c& u gen , bdngenbcn Ob ^" ^iitiren t b) n\inor , b ^ennar \ VI» Vadetas. Dai f(^e ^u iitngen M ^r an fen 3»na.:S ?5i. HI. 6, ^ u f p ft. 237 f.) * Heine 2) ^1 ^cifl einfarb f4 _ J I ' braun, fc^marslic^ Jp)ar(efii V / "^v/ .-^ \ ^ (C.variegatus)^nff, mitflUtten^ /- . 1 I / ■^ .1^ \ r ^ . -r r \ ■>:. \ 'i / / "^ &.• / C'\ ■ h ^ y y f \ o 29 ©. e c^ t c t> € t fi)tt), 289. 1.) 3j$ 1 1. ^cnnftnf, aS6. 6u> / a) Roquet , b € r 3v0 q « f^» €in 5Baf!arb fioti biefcm JP)unb unb tern ?S?opg unfcn Var. VIII. No. i ^en nant. I. 256. ©«r S««n^ bet ©c^oog^unb^ c^en 6. 5o. No. 10. tab» X» ^ncocf. 373. m.) VII, Varietas. Extrarius y b e c © c i b C n ^ 35 U b € f Ung^aarlgc 55olo0ncfer. 5iJ?it langcn, fanften, crwa^ gclocffcn Jg)aarcn gewa^nlic^ »eij, feltcn I \ hvaun oDer f(:^»ars q3ennant. 251. © nt ». 238v €Ra;c(. SyS h,) ©cr ^opf ift a^tt unb runb, bie P^r^n ftnb breif. f ■ 34> tab* I \ Iflngcnb, lang^aarlg, me&rcntC)cil^ gcpc(ft £)cf Sff««b hit ©c^oo^bunbc^en. a) S)er flcinc ©ciben?58ubcl ■SJlciner al^ ietier, mit langcm, fei^ Denartigem, aeifem obcc gcfc^ef/ '- ^■^ t tern ^aav b) S)ie g3ouffe I c ) s ! \ cc^urgo^. €irt ^aj?arb vom ©eiben# £)er ??i'cunb bcr ©c^oc^^unbc^en z' unb betn tab. XII 52 d) brevibilis, furj^aariger ^ologncfer V C9Jit nctticm, r unb em J?opf sec ©c^nau^c langcn Ob^f " ei* 1 ncra an fwavtS 0efrumm(cu@c^tt)ans; K>elienf6innge», furjen, fcbmar^ sen unb gcflecften .f) a a ten. €i: |eigt auc^ i)er englifc^c 2Sacbtelbunb. 2lnbre ma# cfeen oug bicfem eine befonbrf SSar. C. ater gfln$ ff^rvacs / ( \ ^ . ^ *K- 1£ ' V /■ *' ^ #■ ^ \ ^ H \ " r ^^ X /■ V L V ^ I «J r ^ , / \ I I r ^ t r" ^ go / / \ / ; 1- r^ * a r ^ ^tic»)cL373g). qjennant 252. ©ufoW. 238, Ser gccunt* bcr ©ct>oo^^ant)(^ctt. ©. 36. tab. II. e) flammeus, tie ^pcame» pennant. aSa. ©ufott). 238. ©cr grcunb t>er 6c^oo^^unt)c^en. ©. 37. tab. I[l. 35 on t)erfeI6en ©cftalt, facbi0cn §Ic(f en. mit ftuitt f) melitaeus, ba^ ^alt^tfer ^unbditrt, le Bichon.) ». ©c&rebcr. 9. ^pennant. 252. eufow. .i238. ©er grcunb bcc ©(&oo0&unt)c^en. ©.43» tab, VII. - 5Bube(, bcr mif Dm Sw^^fg^SSubel, ©pig uqO SJJop^c^cn tuieber aUerld ^lenDliiige seugt. (Incpclopabie. 373. i). •I J / f g)l eoninus, ba^ I'o Jt) cnj^ u n b c& e n S)a^ lange^at^^aor gletc&f etnec 1* » e n m ^ iH b t c c|> tt> a n s fp i § e i fi \ / ■^ ^ einc naturlic^e ^aarquo(?e 5Son bcr ©ro^e be^ ^ologneferig, aber ber ^in^ tettUH be0 ^orperg ifl 00a 3iarur nur furj unb bun/ ne bf^aart. «|3ennanf» 252. ft. ©cfercbcr. 10. €nci)cl.373.i). ufom. 238. ©er §i€unb bcr ©c&oo^^unbc|>c«. ©. 46. tab. VIII. ^, y / 'J i VIXI. Varietas. Moloffus, bec ^ u Henb eiff cr, SBdrcnbeiffcr, le l3ogue. J _ Slbbilbun^en. Siubinger^ S^ierc. tab. 3 SfCubinger^ aflerlei^bicre. t. 58. 67. Buffon. t 43. 9)iattmi S)ufon. tab. 56. %. 1. \>.Bd)vcf ba n. 14 pennant. 255 »» ©c^reber. III. 024. ^ncpcl. 374. o) ufott). 270 dploiialif^i S&iere L §ar be \ f d) ro Q r J e r bidt Don etbfcngclbct r gefpaltcn er =lt / . v&cf?uau§e, fc^aarjen, bicfen, b^runter;? ■v r I /' I I t ■ 1 / J 1 / / ^ \ \ X ^ r I \ \ ■ \ / \ X \ \ ■V 1 V ' f" \ I I i \ r i I y t r \ i ] O -/ 3 t m in e r rr ^6 *- .i^ ff § olatten, furseh ^ en SBan Uth ct>fc 3ud?t geiffert immcr fo, bag ^abm 5 3Bo (i4> c^ tie 3uc^t nic^t rein. feg 3ei* tc^t fi ill / \- .) palmatus, bct 6(|)njimmfu§ ^ >^ ctn>a^ langerec ©c&nau^ D un b © c^ n) i m m M n t c n an alien %n^ Snerfl bemerft con ^ecfeflein. f. ^ennai fen I. 670* b) moiitis Sti Bernhardi j bi et. ern^ & 3S bcr tig, bi-aun unb 9luf bem ^ofpift beg g e c i n e g S^ hoU SS^rgeg in f PecEt. ©t. ^crnbacbg er ©e^«)ci^» ^dglic^ ge^en eiriigc ^^oc 5errn fene^ J^ofpi^e^ mil langen ©oobirllangen uni in ^egleitung biefer ^nnbe auf bie £anb|i{rage, roetd^ ©(^necqcf? im iieviien 3iebel unb im bic&tefl bl^ mi Sdt'ife 5a5 nun em f iiavru iTOine Dcrfc&iSftet, obcr in obn elngefcenciet; fo n>itrern biefe j^unbe", njenn anberg bie Xiefe be^ ©i^neeg ntc^t att? j'ugrog ifl, ben SScgrabenen unfel)lbar qu^, unb t)er? liebren feinen Slirgeublicf, bur(^64>nDbcrn (©cbnujfeln) unb 2lu^fcbarten i^n ber ^ulfreid^n ^OtcnTcbenbanb an^ jubeuten. •^ofpift SJcrunglucftc njirb b in mi ibn n>ieber sum i'eben ju bcingen. ■\ biff 10. 3nri4> Barry. S5er tbatigfie unb bei*uf)m(cf?c bicfer j£)unbe ^ief; €r biente 12 3a()re lang bem |)ofpitium un^ t teen, unb reftcfe me^r ai^ 40 ^Oienfd^en .ba^ SRte luq et fic^ an feinea ©lenft mabnen. eobMb 92ebel unb i^ebeii. teni |>ielt i&n 2Ric()t0 uu ^flo/i ct)necgejfober ben .0 dia\iio^ unb ^. .-"^i r h y / *' 1 * 4 r- ,^ -V^ ■> X y A Vo < ^ ■■" \ / f \ r. \ t I ! f /- # W I / X ; f ■ ^ % ^ X !• / \ V ■■ J ^ '^ 4 X \ \ \ i , f* ** / /■ j 1 / t V. / \ ir . t , \ I V/ \ ] _ ^^ '\ / * / / , 3Ji 'I o iin^ tt uUtaU umh 9(fa^tliMen BtcUm ■SJraftc ni(S)t Binccic^t g fc5rff off cincn SOerfcb § fei ber»o ff^arrwi ; fo fprang cc eiligfl nac& &ii((^ freuen ^unbcg unb be^ jjon ibm gereftetcn ^inbeg finbef man Im 2afc^enbucl5> fui:2)amcn, auf bag 3a^c 18x7. V f \ i i -I ) . . 4 1 Slber auc^ bit j^ameraben tii((^ tfiiacn^^Uhbeg lebcn nicfct mc^ ■fug en unb mu^ ©ec. 1816 mure ben fie ()rera ^crufggefc^dffe unterm ©c^ begraben. ^^ein ^injigeg biefcr Xf) bic fo f fcie ^of btieben , fe maren, ift fe gatuc nuslic&e ?uc&t f!a uenttug. ^g ttjirb oieic ^cit unb 9)? feu ©cb bifdpc 4> tDurben, ttJteber cl^ 3Rea f S bie^ i(fete« f c^ten UQCb 5fpttium SaJeic^e jugcfcfcidt (£r|?en ju folc&en SDicnfteti •i -. i r / y \ y A t / •/ \ 1 . ; « "^ \_ I ^ 1 r "*^^^*-^ 1 r \ \ \ O i 33 c) rriafBvus angllcus, b ie ^n^ U f 4c ^ OpC le Doggue de forte race. Maftivus Raji. Sllbtiigerg J^uii5e. tab. II._ tU obcrfle gU III. i5. eu!o» M^' €nc»cl. 241 ©eflfen S^iere. tab^I. t). ibc|)rcfecr nonf. 254. g) ©, !>♦ ?9^cUin^ 2lnn>ci 35 c r fang jur Slnlcgung t>er sjBUt)ba^nen lin 1779. ©♦ 2ii2. 6cDger unb fldtfet aii bet ^nlUn bciffcr »on bpm unb bem ACpfeti y' 6c^afcr6Unb cr a b flam men foil \ mit grofcm ^opf, bidtn, l)etaU ^ B^nauiu geflrccf tec I ■1 y Man ft'nbftibn Dort rtacilet ^arben, abcc fcine^uc^t if? htc ai'fltcift ober geticgecf, fonbern cinfdrblg. §Katt brauc&tfic al6 J^eef)unbc/ uin ttilbeed^Weine betmO()i: iu pacfen, tmb fc^l ju ^alten, o()ne fie ^u befc^dbigen. d> danicus , b i e 2) d n t f c^ c S3 9 g e. Le grand Danois. BufFon. tab. XL V. ^en* nant. 254. ©ufonj. 241. 0. ^d^veUt* III. 22 €lKl)Cl. 374 -^-^ _cbc grog/ mit furjcti fc^ma^fen Obren, fc^tanfcmSeib, bo&«ni5ctnen. ^ ^uffon fob €in e. 2)ie 6(bnai fifeenb funf Su0 .C>o5e ab |e if! lang gett njerben fte y Seib fdttt nad^ ie ftnb Millerj Prodromus Zoologiae danicae felbf! in T) ncmarf feUen. 2f* ^abe in meiuem ^eben ein einji f0?a^t biefen J&unb gefe^en. Cr war mdufegrau. (* C. Tibetius^ Sibetifc^ © 2^(1 no<^ nic^t befcfecieb + H* ) arxus SRc60CC^^ Mai t ( m ein em langen \ > . { genl ten, «eib b magcrrt ^^opf nuc ba(b Hn aniiegenben ^ bUtcn gerab ^ Uttfenbew T 4 € / / .-. \ / / I i -^■ \ 9 X < N. r ^ 1 » PA 1 r I » 1. ll ^ / , , ^ t y ■ \ ■^ L \ \ s t V ^ 34 o *- S. f. €r jeugt grofe (?arfe 55aflarbc niif bem Jbubuer^ f f;iini), t>u gcn)obntid[? ©c^immel gencunt roerben. I »• ©ctreber. 3o. eufo». 243, ^Pennant. %55, f I I ^•nci)cl. 376. V Baiifinb I tKibitiQeti ^ ' I e- ©ulo» tab. 9. m / / SS ber ©rog bed 95 x^ braungcU, mit Ian gen, jottigen -0 (^ofen) an bin ^ i ^ ^ / an. ?9?an fi'nbet fte junjeilcn bd 5I!)?e^g »ilben ©c^weinc auf, unb teiaen / fie burcfi 35cfl \ y ^ I fc^ttjars »o man al^bann ^pad^unbe auf fte ^e§t g) luillus , bie6aurube. mibingec^ S^iere. tab. 12. qjcnnanf. 255, eufo». 243. g^\ €ncocr. 376. gg). 50?Jt ftarFem ^opf, flayer etirne nac^^mtcn ju obfallen^era^cib. ' S5on wHbfm 3(nfe5en, -geiDo^nlic^ brann obec rauc^^aarlg, langlelbig, ^r ifl Der flrofe f 1. \ / \ 1 ! 'r I V ' ^unb, ben man ^enM^^altc^ bcm ©ou^nber ju ^ulfc Wxdt, «m ba^ ©c&a?ein ju ^alteiu H h) Fricator, ber SOJop^, leDoguin. r fencr, abgeflumpfter ec^nauftc. ^ \ \ r' t I ri I" 1 r u n 5 e n ^ e r , t) e r b r i c § n c^ e c © t i r n e ■ furs cm/ bicEem ^txh ; ». ©c^reber. III. i3. ^ennanf, a56. ©u^ fort). 239. (gncrjcl. 373. ,v €c if? ber ^uaenbclffer im ^fcfncn, »enig hb^ Nff / pffanjt fic^ auc^ nic^t Odufi'g fort, crnf?^aft, ttic c^ fc&etnt, aber etma« bumm, mit anbcrn ^f)unben Derg{i*en. sQfan fc&ne(b€( i^m fein^ fidn^n , ^anaen ben ^&reh ab / I \ t » . N ■ .^ / 1^ r i I \ / f ^ \ ^ 1- ^^ 4 _, yi- \ I / 1 V I K o 35 u 1 a a) artelius , b c r 21 r f i ^ ^ 50? o p ^. qjcnndnf. 286. euforo. 239. €acpc{. 374» S5uffon. 253, ;? .^ \ I** J \ \ ^ ■ I bb) alicanticus, ber SI U ca nf i fc^e ^ U tl^^ pennant, 257. ©ufpttJ., 239. €nci;cL 374, £)er grcunb ber ©c^oo^^unbc^^n* e. 5u No. 11. tab. XL ' €mS3lenbUn9 jjotn?D?pp^ unb^ologtiefec. I r i) hybridus, b e t' 35 a ft a C b # 5i)? p ^, le lioquet. , ' ©^reber. III. 12. Q5n|fon. tab* 4x. %. o, ' «|)ennanc. 25G» @ufon>. sSg. m). ©. obm Varietas VI. a). ' sont fUincm ^opr% bicfcr 0lafe, aufgemorfcnet: 6c^nau§e, grbfen, ^er»or|le()enbcn 2lu(»en , Jatigcn, ? 1 IX. V buunen 5>e(ncn, Qlatten, anltcgcn ben ^aaren. SScig, mU obec o^ne g-U(f en. arietas. C. lagax , \>At ^%\XXi\> , Chien de Chaile* r i SUbtngerg S^iere. tab. 10. t). snjcUlrt. ©uEoiD. 240. ^cnnanf. ^orc^ im foplban. X 816. »♦ b* 50?tt runbcm^ |!acfera, breitem -^opf, eincm ftarfen ^am ni auf bem ©c&eis' tel, Unger, f?arfer ©cbnau^e^ bicfera, Bccttem, Ung l^eruntecMnQ^n^f tt» SSc^anq, Un a 9 e|lr ccf teni/ ma§i0 fJar/ Jem lt\\> , fie if^igen S5ciuen, jf Uucn on ben Slfterjc^en. S^icfe €isenfc^aftcn fDmmcrt ollcn ^agb^unbcft ^u> ' " - ' . " ■ a) brevipilis , b e r g ,! a t f M <* ^ * ^ 3» ^^ h) hiiluvus , bee r a u c^ M <* f ^ 9 ^ / 5 o*t { i g e S^, 6eltener al^ 3ener 2 ^1 -Jf X * \ ' y f^t J-* f \ ;■ r^ "' t< h •m ^3 i t - I ; I I / \ y »■ h ^ I ^ \ ^ B f r r f< j' I iJ" c ^ rr ■-L- L t \. ^^ / S i / /' \ r / ii . * i ^ r i F i i ^ ' I H Y a) f) " ^ I .tJie I / o SncpcU 374. g) Sleutfc^e^*^ f5luc^ 3uc^t g I'db mit ©ai: f( ftange ^olnifd^tt fy, ^ fc& «nt> (anscp 5 «« .qertcr 3.^ gcl&ett, 6 obec 5 SKit grof€m, tt>ci*em J5e6 d 4» €nci)cl. 374, i% ^opf 31 fp ij magern ) m b) ^nglifc^cr 3. ^ / 50?it Heincrm ^opf ^ nern gug ft fprcnff, 55 e^ MJie t>on reJner Jud^t (anger ft ©t^nau^ &nlic^ grau unO fc^jworj gci? / 6 La Limiei-j Chien au grand collier. Shi tab. 4. €i>cnbcffer6e ©. P»9)?eain. iQ( 5^ennant.249. 6ufom. 241. ^ Bon mittUtev Bvofe, fiatUt f&vnft ticfer, brettccfnafo breitcm, Ian; ^cB r "*^ jufpuren , bamit t)ec '^ao fel unt> SaSant)f i Inng we m&lid^ gefuc&f.' ©cine ci t>en©tanb Oe^ SSilbe^ and ■ te^aSilbe^^eic^en, SScct> ^ f ; 1)1 ?> 1 X I I \ / \ X f \ ^ r t \% I t 1 r i I If . I / I I h 1^ if t ^ I I 4 t ( i I ♦ f X V o ^ t 3? fin ^ager, pet titfin ^unb eofffonmien ju brcffircii t»eig, njtrb f)irfc^(jerc4)e genannt. T)en ^amen 2eitf ^unb fuf)rt cr baijon, metl cc waf)renb fciner Slrbcif, «n ciiiem langcn Sfltcmen (^angefcil) geleitct wirb. S^od Slbric^fcn, welc&cg bei biefem ^anb Sirbeifen '^«i§C/ 9efcJjief)t i>ou bcr 5!)2itte be^ ^un. an hi& &u ^nbe be^ 3u(. unb bicfe 3ei^ ^eigf bte ^e5an95cit. SJJan <)e»6f)nt ftc oon ^ugenb an flumm ju fe^n, ba^ ^IT, ni^t ju bettcn. obec lauf ju tt>erben, aoburcfe fie ba^ SBiii) t)ei'r4ieuc&en ambcn» r I \ g) avieuiarius, bee tjorflc^enbe J^. ipennanf 249. @ufon> 241* (gnciicl. 375, r^ \ < ■ -^ y u. ei?lt)an, Warburg i8i3. e>« 23 4-7 \ ^ \ CO?it fJarf em Oberfopf, bceitcr^fir^ nc/ Ub^aftcn, relncn nu§6rautten Slugc n, brcifet tliafe, grofen wcie geofneten BUfcntoc^ern, breiten, Jang f)era& 6angenben P^rea', brei^ tcr §5ru({, (!ar!cra abcr nic^t plural ; C-benfattg etti tDtc&flger \f)unb_ffic_ben Jsager unb bef/ ^clb fen SDrcffur frc^ in bie etuben ?5>i-effuc ©reffuc th^ilt, ©abet bef?ebt bie ^un|! feineg £cl^rct^ barina, ba§ cc fic^ bem -Ounb oer|!anbIic& 5^ mac&cti toet§, i^n jur recbten Beit lobt unb f!raft/ unb i^tt nic&f ecmubef. Ueber 10 hi^ i5 ?0?inufett foU bie ©ref^ fur nid?t forfgefe|t wcrbcn , fonft njirb ber ^unb un^ gebultig. ^n ber gan^en 3»ifcOenieif bc^Unferrfcbtc^ mug ber ^unb auf bcm 6taa gefpecrt fe^n, ber ^erc mug ibn ganj aUcin futtern , bamtt cr Stebe unb Ju- trauen ju ibiu genjinut* SlCe Sage nimmt man bie Uebung smcima^l mit ibra tM?r, S?ormittog^ cor bem Slbfuttern, unb bc^ S^ac^mittag^. ©abei fott ?Iitejr manb anbcrs^ jugcgen fepn/fonft fucbt ber ^linb ec^uf^ hci biefem/ unb oerUe()rt feinc Slufmerffamfcif. ^ ' - ■ ' gr(ie^ wai er lernen mug. \ 7 *• *«. / ■ I > I -^ . 4r \ , ■■ \ ^, V] A.' . V- - \ _ h I ( t-m hann le^rt mftn ibn fid) auf^nitdUn unb bag 2ippor^ tivte abjugcben. 9l6er bie t)orsucjlic^|!c 2lufmerffamfe!t mug auf ba0. 5lppea gwic&tet »»erbeiu S^anii 9cf)t man f'l \ * \ 1-1 \ - - s \- \ - L V ■^ \ -/ \ -^ ^ - . ■i * - M f ^ f \ \ h & _^ f / - \ •t 1 ^ ?3 o * 1 % ■« ^_- / . ; :\ \ * Hum 55edoBrf n ^ fuc^cn uber. 3f|«?b(inn fSngt fete ^elbf £)reffur a». (^inen gut brcjftrfeti jP)uf)i'cr?-^unb fann man ouc& gcwo&ncn, auf bem 6cbrocig nad?jufucfcen, tt)er(f>cg am S5eRcn auf ©cfonec qefcbicf)^. ^tnen ccr^ fd^Iacjenen ^unb a6er, mug mon er»] an ficfc ge^ot)^ nen, unb fcin ^utraucn p er^altcn fucbeti, tdc^ltc^ mit t^m ^inou^ge^crt unb if)m alien SBiflen \a^m , h\^ it »ieber brei^ gcruorben iff/ unb fem erlitr^ne^ Unred^( tcrg^iycn I)at. 2)aini fCLti ©tc§ ifl bcnn unferr gcmo^nltc^ec ^u^uet/Jpunb^ i" I - a a) S5raune; bb) tueige; cc) gcficgcrfc ^ J /■ i ' \ _/ 1 r i \ / ^ "^ \. 1 Ul / / V*t \ A ^ ^ \ ^ I .* I -■ r r / ■ ^ ■ 7 ■ ad) gePccft- r ee) fanftbaarig c cm gufer aber fe^r empfirbfrttcr 6cf?!Qg , bercti ^ t^aarc »etdj mie ©eibe ftnb. ff ) ^cftige C. aquatilis, ber ^il^nffer^unb. 5)ic ^Beg* ten ftnb ^lenblinige t^cn g) unb fcem gro^ fen SubcL ^ninaof. a.Ko. ©ufon?. 241. C«c. 375. w. 3u utiferm g^w6f)ulld)en ^ul)ncrbunb fudjt nian meiften^ geflecEfc 3agb|)unbc t>on mittlcrcr^iofe unbgufec 0Jafc au^> unb furjt if^nen Xitxi ©cfenjanj. 2)le ^raiinfn I)abcn metf?eni? rofbe rtjic cnfsunbefc Slugcn. 5)ian ^at c,\x6:) S5a^ f?arbe t)on3agb{)unben unbi^racf^n, bie abcc alle^ ci-()afcb(c SaSilb ffboeiben. Slfle t>tefe ,^unbc effen feine j^noc^en can ja&mcm unb njljbem ^ebcrDie^. r h) Braeca, bie ^raiJe* f r r ^ r ' Der alncutft^e tfJamc ifl ^Icr atftc^eitc^ beibesf balteu Kwortien, 3n ben 9UtuFfj)f?emcn unb tpnograp^tfu ff^'^ t)icfe 3lrt, unb raclften^ ift fie unfec bem Jagbbunb unb Payforce- .f)unb t)crf?e(ff. ©ie ge&oren oucfe dflerbingfil unter bie ^agb^unbe j aber ftnb bie 3<»9^f)un^ be $rac!en tiber^aupf? ©iefe ftnb in uian# icu3agb?Drbnungen njegen x^ut Otaubfuc^t |U ^alfeu Dcrboten, unb tt)er ein fletneg^agb* renter i^i^ tegcben %(kt , wore eiu 5^or, ruena cc M ^i^«cff « r;i&Ue, bie i^m aCi'0 SfiJitb au^# I 1 It J h f t S (I 1 ^ ^ / ^ ^ %\ i i Him \ © 39 f ■^ In F t t t r 1 f C le i \\ i einattbcr mb u6cr bk @ran?ie fpretisfcn. SBic a a) bie gem einc 95rac!e B. majoi- 95on ber ©rofc etne^ grofeti ©pifee^ bi^ jur ©cdjc cifte0 \ mittdmaftgen ,f) ubn er^un bci ©elb unb fc^»«r?l 9^' berft b e r f « u b e f c& m e i ^ 9 e I b m i t e i n c m nj e i § e tt .C> a H c i n e i § e r ^ V u fl. ed^ fen Onb fie n)ei§, obet fc^war^. ©ie Ovu^ tf)c Ifl ref)r lang, glatt^aarig obet ct« §ar)nenfd?njan5. , » 3>iefc 5>racfe ijl ber Imaibifd)^ .^unb ber sffiappen^ ?D?an finbet fie an f alfen 5i5appen f^eif^ 9«ns %il^ nur mif bolbem 2db , thdl^ in ben ^c^ilbern t^cil^ an^ bin JDelmcn^erDorragenb, unb e^ it ^ft ber^ tbunbern, ba^ bie ^tgur bicie^ treucn 5:^icrc^ bei beti aQblufitg^'n '^eutfc&en nic^t binifi(|er angett'ofen wwb. cv 3 act)s?^8inbe, aber eg ;)Cl)t lanafam mit i^nen. ©ic gabrte b^lfctt fte ()Ht 55eibe fcbneiben am ^^ii^ ^n / ta^ fie etHf)o5Ien cc) corficanus bie (Eorfifd^c S5rac!e llf^Orau mit getben unb fc^war Mu ^ led en inn en ber gben fo ifl auc^ 3lacl)en gcfieclt. £»ei: ( Sluf ber Snfel Slugenflern ()a{ graue, fc^marje ti n b 9 c I b c S I e d e n. mo QJferbe/ «^unbi unb oi-ftca liichrerc anbre X^iecc uberf)aupt auf eine aiiJ^ge^eic^ tictv' 21rt geflecft fmb, welc&e^ eben fottJoOl eine fon^ JJerbacc SSirfung t>c^ ^Uma0 gu fepu fc^eint, alg ba^ -: \ * / » J ■ r -^ h ,f ^ \ • r' - f .^, ■ f 1 t / M \ ^i \ / \ ■s I OAy •i,.'''!*-^ / .. ^r' i i ( V- ^< 1. I u v( f I m A I \ * ^ 1 A I 1 y 1 - ^ >. ' / y \ - \ N i \ \ A ^, t [ f r V / r s ]. ..^ 1 1 ^'^ r X*' ,^ f; rV f ' I '> \ \ A r 1 ■^.. V ^ i" K- it ^^^: I \ I "- fl * \ »■ / ■s I / 'W^ ' *' \ I r--- A^ ,-\-^ y~- J I /- \ \ /" X _.dr. ( \ rM ! -^ ■*. I '<" /■ rf ^ ,*• % ^ n s ! ^. ^ * / y t ■ \ f / / / . \ / L ' I. -3 40 /■/ -r 6 ©*w«rjnjcrbcii r 50?etifc6 f t>er Ji*u/!e eon &uUua M^mt Mnh ^ tiva, p huma X, VarietaSi C. ^u&ncr 6 audattis bee (cigenfUc^e) SuerfJ unferfc^icben t)oti 9$cc6f?ci nn, fclf al^ unfcr fogenannt'ec .^u&ncc^mib, b^r' ngent^ 5ei^t, Je chien couchant. lic^ bee Dor/ie^enbe ^ €r ttirb rait N ofe noc^ fo SSSurjel bcmerft Vairietas. »^tt5ner6 ab(je/?urapffen ©cfcmanj gebo&rcn "it abfiicbt, ba§ man Bengalenfis , b C C ^ c n 9 a I i fc6 SiJHt regermaria 6 \ ^inige kffc S ^ f Wei gem © au« ^afmafien abffa rc6 ben ^anifcfceti .^ubncrB fvtt / -— gcfle^ c a 1 1 u n e n e .f) u n b e. '©ie Dbi'cn^ finb rc&ma5f «nb nict)f feh 5Wati pflegt fi^ it t>fP3u8enb absubcc^en, eie ftnb nicbf gueju brerOmu ^cnnanf, 249. BuiFon. tab.'SA^ , A. © f f c SB i n b f p S)?itdnem rah^jugefpi^ten Jtopf, fc^maferecb $«> furj fscn foubcrn flaffen meb ^jogcnem 55auc^ ^fflni nid>t< O Sbi €nc» •e. tab. % f)vib a a 1?. ©ire ) \i<}.^ 5lu^ ber ^cuante U gUtt5aarig<» §© fdjmabi furjen, balb f)dngenbeti Db ©f&nau§ ma^erii *&ai^ utib ^^ib, geboaenem Siucfen / tflngem. / i ■ \ r I - r I h - J t t I f / ^ _ ^ ■1 ^ r / *J \ \ X / I I ' \ \ f" V o 41 i'- / » e f « wagcm ^dnett / tunnem , aiiftt)lc<5 ^tho^tmm ecfctt) ^ eufoWv 242 » - b) hirfutus, ta^ $Ottt0e 25^ S?on bcrfdben ©rofo abet tiauer^aftcc unb »««!> ©ufom. 242* <15ennanf. 253, fnc^cf* S76 mit)l 7' / c) hibernicus, ba^ ^glanbifc^e S£5» S3oR bcr ©rofe Dec Cnglifc^en S^oggc unb off ttoc^ fcr, auc& nic^t »enigcr flacf unb ubcrau^ gc^ fc^n) _ §t fe^t fcUcn in 3frclanb» fOcraabl^ fic 5ur SSolf^taab gebrouc^t. ©lattbaarig. \ QJennanf ©ufom gncncU 375. y) >^ \ . .\ ^ \ i d) fc^e ?IB ^. : lana bebaarfem ©c^n? wen t)pn ibm bie Slogi bcr SBabrfefaeinlic^ flam Wl Icb Bff (©. 294.) anfub ^ ) ©u!o». 242. €nct)cL 375, z) ■- ig (Eurlanbifc&g 5B. © gjian jngt mifil^m €Icnc, reilbc ©c&wetnc, ^Solfe, rcn. S)ic ;^oppcIs!?!Binb5ttnbe bci! Bomare, les mers d'attache fotten^lfnblinge biefet'>^ttnbe ff ?«• , r I B. ^Uine sBlttbfpicle, I ^ ' ■ ©unite be^aart, unb al^ Jlbflammnngc eine^ ^eifen ^ # A rib JT^* ^ * L« 1% i^ * €Uma^, aucb im ^cifeflen © bet I? \ ' .,-■'■» 1 T_ I ©tcijtfern befldnbig, uub tromtucin mie ben 33orber^ ffigcn ttic J^afen. Sin eigentlic^e^ SBcffcu lajfen jle ni^t ©on ftcj ^or«n« -^ . i^-4.^ f f) fleine ?(B C. leporarius minor, ^ r \' \ j^unbc, tab. i5. S!)er ^reunb ©cboo^bunbcben • Ao. taD« tingerg affei'Iei Xi)kte, tab. 89. a53. ©ufow. 243 €' n c n cl « Y ?.rJf ,# ^&#. ^ 1 i .« >^ a'^ f X p. /) / _T n *r 1 "X ■ ? I / ^ X . \ "V I / -- r / ^ J ^ f f I > -■^^^ i / ^ \ \ / \ 4^ r 1 i o ^^ I I ^ \ mant, ba »(c r htaun i I. Jl Y \ ^, *■ "-. "* \ ^ -r. / ^ ! ^ .> ' r I I- ■^ ■ i; i ♦ i 1 \. '! \ t / / / ( /- — JJ J / f ! I I i X /■' ,! » I I f ^ \ O 43 ntan f?e onfuferf, fenf! gctoo^nctt fie fic^ ubcc ber ^rbc an, unb baiin fc^lupffn fie iti& fie abec einntar)! rec^t cingcarbct? fatten /' e^e bag 3a9^« nicfct me^r* tct, fo bog fte QUt friec^cn unb corli^gen, bnnn tami man fit auc^ jiura^agen brauc^en. €g lap fic^ gut tor it)ncn fAiegen, tBeil bag 5Bilb t)or btefcu fleincn S:t)iercii ni4)t fe^c |!arf lauft , unb fi* t)on i^nctt ^?rumjagcn la§t. ©inb bte 5:5a*6r)unbe fonj! gut; fo werben fie baburd? nid^f t)erborben. STu* fanti man fte fe^r gut an Bancn gcbraud;eU/ t)a fie ntcfet leicbt »on i|>nen gef^Iagen werben, njcil fie wegea i^rer 9'Jiebrigf^it ntc^f (o lelc^t »on einem heifer ge? fa§t ttJerbcn tonnen ». ©*rcber. III. 33. 34. IJJennant. 25o, ©u* fo». 244. €nci)Clov>. 37f>. h. h. t). ber ^orc& m ©^loan auf 1814. 3iibingerg S^ere t. 16. z') Qlatihaa^i^^f b) rauc&&aarige» c) ge^ / \ \ ' I \ aL k t 1 1' /I tf rabbeinigc , d) Irummbeinige* XIV. Varietas. €. americanus, Slmecif ant fc^fc ,5 u n b» c- ■ • , .. . > J^ie^ec recfenen n)ir: ' a) C. canadenfes , bie ^a n a bi fc^ cn^O « « b f- ^artjcr fa^t eon ibncn in fetncn Sveifen burc& bie oon SRocbamcrifa, ^ f- A 1 r "\ r I ^ r / - ^ tnncrn ©cgcnbcn 3r>3.: 2)ie ^ -■7 ^unbe ber SBilben fc^einen Me ton einerlei) SiajlTe |tt fc^n. ©ie tragen bie Obren aufrcc^t, ^{)t ^opf ijt cinem 533olfgfopf febr dfjnlic^. ©ie greifen jebe^ teilbe S^ier an, bag f?e tterfolgen. \.^-iA^ k i^,, ^ ■■"■ Jr"^ * t \ b) C. novae terraej ber 2ft c u f U n b I d n b i f c^ e ^. ' 50? it etttjag b ider© c&n a u^c, mif tef;? magigen; ^an genben. Obren, © c^ rtt i m„m I) a u t i .» i f^j rt • i ^ 7 L f ^cn^^^angcn, jotttgen feibenarti^ ^>it Jg)aaren, bcfonbcrg am @4)man pennant. fil^T. ©«fow. s43. ^lumchbad&g .^anbbui ber ^a(urgef£f)ic^te. J79«* p.y* S5Iuraenbac&g SlbbilbRugen nafuri ^If^oi'ifc^ec ©cgenjldnbc. .^eft I. tatt. 6. r \ h > * i i / ^ N ■-v . 1 44 » o I ^ I \ \-J t SBen ?0?4tt wdf nfc^f gefommcn finb c^ t>urc6 \ V ^ ^i.^:^«'s:s&^^i^^:*fs^eH« i fa man ^f ^^J'Z-i^^ tStl^^^^ . y %. A fe^ ^C> fen ©c^dfer^ al^ ©tamm ,\ I .^ J" ^ T \ >■ ^■" t ^ ' I \i> \ " ^ ^ / 1 - \ X etc ftnb fe^c bcrffa...,^, be, tjeaficuberau^gem bit* oarinncn finb, unb ^d^ilgfcit fc(6f? a?ftcn ben Stro fc&n? wen ©obalb f^ ctncn ?D?cn&€n in ©afTe^S ,. f4, unb 5eben i^n \i(x\>m^ au« bem mifer emoec Tl 8ie6t unfer blefer 3u*t ^unbe, bic fn"c{neTTricf7r^ ^^i^tn I'anb ^((tcrn, uiib .rtUfttcn ?9?f Uen auf beit SScttcn g burc|> fe^c fiarfe^ V V Slnleifung, otclcrlei feben^gefa^ren, bie p?;ej,fc^cn ju aBaffer UMb ju ^a gcRgt ftnb, tjorjubeugcn. Sffiien i Welcfcctt I fl* 38o mxMzKi 6cfanben; bd Terre jieuve i6o SDjcnfcfeen aurben sereftef. €in Qrofcr 92 5ounblanbir(*cr ^unb frug 33lel ju i^rer Dictfung 32uc iflbcm man mittdfi 2)e|f Sau on Vxz ^ufle gefc^icEf ^ manege ^perfenen bcm Xob c Don eincm gelfen cin burc(> beffcn ^ulfc Oli \ 5 t*. u \ ^ 2an^cif ». »& u m 6 o"I b ig SInflc&een bcr OZamr. © /.^ ^" 31^^"* ®*^" GarciiJaiTo erma^nt feiner. m>cint bloj? ctnc©»iel(irt be^n;,m's paftoreus ju fei; '6 unb b €c 0?uc ifi ^r tkiiicT/ I ficdt / ^at anftecbifieh qH ^\ch fJp f( fpi^m D^un, ^ettt fe&u d) I * ©pider; bc^ smmmetm ; \> I I J ( I I I I * ^ F \ ' i ' • \ \ / ■ r / ■ 1 \ i -■ ^V y \ J _r ■ 1 \ - _r' \ t ■* I * t o 4S / \ 1 ^' r I fce ffcn ^ntiUi , c. viliaticus. €r war ganj ffumm unb i®ur# ^ufon foK ihn mit bcm Koupara Dec Guiana (Ur- > ^ ), unb ^i mit 6cba cfa unooflfommcn befcfecicbcnen ^ fcbc tUxmm ^opf unb grofcm S5uc^d, t)ertt)cc6fcl \ Jonmbolb^mam ^atnt 01 Smith Barton^s Fragments of ihe natu^ 34 . \ >l^ r q ^^of^enbc ^unbe finb feinc befonbcre 9u4ff« fagen, 3iajf DicOci^jt ibre Sfja; r t ( f 1 4 ^ H^ \ ■ * r t » ) 1 ©c&wel^bunb \ Sitbinacrg t^icre ^. tt. gDJcHin, 2o5 ^ 24o» 849. €ncr)cl. 374. f) . \ ' \ * / ^ V SMe ecbtbeig^unbc finb gemcinlglic^ ^Wfiflri ?m ©anifc^cn JC)unb «nb etnem ^agbbunb. ifelfarbigen ^alt man fdr h\t ^ef? inbC/ SBauernbunbe j^irtenbunbC/ Soauert aucfe trcfflt4>e ec^n>ci^b«"b «nb ^ac^^b nfcc fmt> ^ \ ' / ©tober, requerant ©pionbunb de fv f ^ ? \ €«(» en 5)?iteclfcbl nimm( man jum 6t6b f< oe^ X ife^t f^c^ bo5« 5:)a*i?b 1 3) «Btberf)unb* €in jur ^tbcrjagb dbgeric^fcfcr 0ac^^bun&, ^af?(trb tjom 2)anif4?en ^unb unb »om ^aobbunb obec ^cc|>|!cin^ f ^ ^ \ ( ■ / /■ / \ 8) S:ruffc(5 S)asu taugen unfre ec&afcr5un&e un& .^irfen&un&e £temonf, ftelc^cg man in 3n , I jugllc^ gut 6ef!eiv3:ruffel bctrac^tet, ndiUt mm JDunbe beionb %ebeime ^iai^) §orffn - • V^'nopi prM(g«rJ>. ©le fini) dne trt fidnfr ^ubei Sion D orodjte nacl^ h " 'f \ ^ ' /■ %' r y> ^ f V / t^^ ; I 4 i 1 t ^ >. ve> A / ^ \ f r I i I f i i r i t r I I ■^_r o \ kk X 47 \ II. @efct)i(^te Dec, QSerbreitung put »£)unte< y (^ c^ ft u cf e, ) __■ SB t^eit/ ^. <• 2Jcm| 21 ft m Urn' alfeii ®elt ber" affcr sffia^rfc^ctnlicfefett ^' na* am c ^bracr. a m Jhier treffen tt)ir fcfc an. S)?fi fin& bie ^eillaen 95ud) Jbunbe ir, ben ^Iti!? ben altef!«ri r bet 3Son Dllini t' 2lfrifa & aui cin^eimifc^e ^""^^ auf Guinea unb infciner fub^ lichen ©pi^e , »o roir gar breierlei Slcfcn baben fen* ncn lerncn." €uropa crf)ielt dUerbtng^ aucfe ^nnt>e aui afien, aber e^ fcbdnt auc^ ci^ene Otamra()unbe ge^abc bo6en, j. €. tie ^ tdnien^ '0 u.a.m. fciner (gufbecfung ^ feinc (£ntb€Cf hattc'ebenfan«l fd) b^ricfatet Sp £«> ff fatten auf ©omingo fleine ^unbe Hosques m. ©ie wdrcn aber oon ten €uropnifdjen t>ew fdji«ben gcmcfen. A< ben er in ^eru farib ■ Acofia hift. nat. XV. lo. SSK fagt t)(jfe{b 466. 10. rait einer % 190. no'. 27 ©oramb orf^ mennant erf! t>. cb L 46. VAlco BuiTbn Hernandez Mex. IIi; 342. 3. aiaem I. 1 fu fur 511 fcfelec^f § man barubec cin ricfettgc^ Urtb^H fallen tfiai^ Molina (contra Bougainville) ^(ktU matt ^biH fc^on Por Slnfunft bee €*uropder .^uube, unb tecfiteb jtoei 3uc^t,en, baoon bte (E'tne Kiltho, bie berc 3ottt«e Te^ua ^ieg. 2iuc& Canada ^atte^unbe. 3" 3 fanben bie erf?ett ^ntbecfer bep fclben ebenfaa^ ^unbe, n>ie wir oben gefc^en ^abe *) ©eine SPSSen Hefen fc^naubenb urn itiit, /Dffi an. / / \ ■ \ '■ \ ■> (• 1 I I / ■ \ X /. .-^ 1* 4 * ■ ; 4 I 1 % lV t ^ *. W-- t f r r — ^ V ^ ',■> \- / A ^ ^ I ^ r . / \ ■ I \ /' .1 f ^ I . * h \ \ 1 1 V J 4 ^r y^ 1- ; • 5 ^* / iir j+ V ^. - r. 48 o ,^ "'^ 'V ■1. *^ *. ** a 2(6« tter »itb e^ 1 i ^tin&c, tt,elc^e i Um %vt be((S)v 5in fic tn / ju beflimm I nmnen, mv n>te bit fe&eti y ^S. :x> rf ^-H ■■Ti ^ I V mb m feuie Sugf?apfcn trateir in &er go^ ^ ' *^ ffec ■:* f \ f 1 1 V v; V t tta^rfc^mli4>, tag iene Sirfen nic^t me6 re in c^.iffi[en •SBer crfenntc noc& f t V .^ 'V I V V ^ ^ > N * \.- /^ ^ i. / ^ \ f ■ f *. + > \ I f \ \ ./ ^ .■fl V- faf? ttjietci fiearfefen ^un&en 6 f(t)enjfmi(feni)en C)o ♦ micr, unt unb t in ben t>etml6ctten, tt Canis vilJatkus ein^ Me mad)tiQen mctif viubett bet a\fm Qiyg 2}% ttf "'' ""'^r ^oe ff' ^»» i ©er crftc ©cfirifff! r* tione, rocld&c^ m bev tor mir {icoenbni ^y^ " tione, Xenophontis omnia quae exitant LewenkJaio Kditio ir ' J interpret e, MDLXXIL t)on p. 767 big 788. Canum genera duo funt. AJiae opera, fecund;^. m Sirfcn t&aifen iff Joanne Bafileae €c Caft an» II. 2o» aliae vulpinae: Caftoriis inditum hnr ; ^ ""^ ' ^^^^^ yenandi labore voluptatem capiens potiffimum apud fe re.vaveritT vulpini/ ""'.a « canibus et vulpeculis natae lint etc f4)rcibf cc fciefc gefefern Weifn'. wn^ nun bw €6rij?uftt, fannte man 3 -^ ■ * ~~ -^^^^ frcilli* ill no(i bie 4 SJariefafen ton ^ ob Cams moloucus venaticus au« Moloffia ia Epir- bnli^jfc ^ Bobcn ^einc I langm/ breiten; / / ! 1 I I I - i\ y \ \ A J' \ K \ ^ % / \ i \ I ! 1 r ^v I V \ o 4^ ^ h I -i i i ■v i . I ■ V- ^ 1 I ^ 1 I ). SB^^ang. C. pecuarius, HatUt un& ^fofcr al^ 3f««<^«*> Wiube jum Sufammcnfrefben unb Jgcfc^u^cn bcc J&cer* ten gcgcii Svaubt^tere gcbrauc&fr fortitudine contra belJuas praeltat. C. fpartanus, laconicus, D'on magi^ ©i ©c^naufe V fcfeorfcttt ©ecu«*, alfo 5unt)crt unb %na)e l&altcti/ unb f(^cineu,^a|!arbe »on _ ftfl getOifen ju fepn. 3", Cyrenenfi agro lupi Canibus coeunt, et Jaconici canes ex vulpe et cane eenerantur. Lib. VIII. 28. %fonbecg obcc ^ cc SSIenblinac t>om C. MoloITus unb laconicus ( anirtt. ]ib. IX. 1, ) infignes animo et indultria,' qui Mol jfclben .6 S45, 4o5^ unb verfu 345 nennt er audf dnen Canem aniyclaeum. £)tefer ifl abet €inf£{ mit bem ©parr Uec, bcfte 2i urn ig^|?abt eon Laconia, fUI MoloJTus unb Spartanus. ^ ^0 ri J un^ ben 2Rac6 €5ri|li ©eburt na^ immcr 5(rfen befannt. bie ©(^riftOettec dlb mt( mebremi ■^L len* fa m mc^rcren OtUn, Vlll. 40. editm Har 1.465. fu^rt bie <0?ent5ifcbcn J^unbc&en an fer al^ ein ^tc^bornc^en gjitjefen fcpn fol 5«if* ©fabt bcr © j^abeu/ f(6mcr sflfjelifa, bon tt)ef4er nac& bem ?i)?cUiCaifc^cn JDunbcben l^rcn Si^amen unb XXX. 14. fagf njlc s0?clifaifc|>e ncn n , ttjcnn man fi ffer^ Olrt ^ Ifnbcrn bie 9)?03 ft unb man be g bie ifranebcit ju i^en ubcrgebe, I fit front »erben, unb gcmeiniglic^ auc^ fierben. 3Sor 2iacn abcr erbebM^JUniug bie ^nbifc&cn^gjmw ^'0 (2iibanlf4>en .Dunbe, Aeliani hift* ammaliura -^ / *; f cianus. IVI i. @. P r i r \ Hade caues laati fup'-rant genus oimie fcraruni. £) \ y ^ / i ^\ ■^ L V*i > 'V-v .\ ' ' J ^' ;' L*x*^ r^ /'. l I \ -' I ^ '■ JC ^ \ \ J v^ V I / -/ ml \ V f . h* . f / ^ ^ f ^ « r .f^-" sHi' i ( r ■-^ r^ / .-• 1 J I J 1 r 4 ! ^ / ( I i ;• w \f *ir i ibft > ^. y- y" ^ > I > r 1 r I'' f ^ 1 / ' ^ ^ I 50 X \ ■1 o Cap. XIX). ^{cfe ^crrHc^en ^unbe , bercn 5J?ut6 Wc Siber ^en jtt fc|?tt)tt*cn tt>ar, fanbenTic^ toorjugJict) in Pan- Jchab, SbraUo. p. 1026. tec^pnograp^ie? ^pennant if? ntc&t abgeneiat, fieMc c^flc ajernjanbt? bee ©diiifc^eft ©oaae m UlUn, 5{n ff0en Wir f? / IcOer 3uc|>t nn4> fetner SScrmut^una aucb fen S;ibefifd?en A fc^en Marco Polo fa^t, % fie fo .(rrog wic cin ^fel »aren, unb in liUth Ibc £)*fcn (tlbcfif4) Beyamini; ju fqngen , aehi c^fcn. '"'0 ** ^ ©agegen Dermuf^et ^affaf, ba§ fie Don ber .f)^ c^ ffammf b t^Uc^ fnge (de generatione animalium lib. 11. D. Operum J\l telis etc; nova editio. Aureliae Allobr. MDCVlf, ) Canes'indici ex hellua quadam /z- -'^^ au£& tDirflic^ unfer W Canes Tom. I. J mili Qixi J^pan >i unb iollibulo anali garec^net,) hift. an. lib. VIII. cap. XXVIIL indicos canes ex tigride et cane gigni confirmant, verum non fta- tim led tertio coitu. Sibcr bit SS\inhHm%xfh *..«.,*. Arift. fc&on , lib. VIII. Cap rant vitiis : rabie etc. xnom bic ^unbiSmut^ Umtt 23. Canes Uribus labo- Facit rabies furorero, et quae (I) omnia rabiunt j ,excepto / s^te^nbifc^cn^unbe f^eilt erin urbanos etferos (p blematum lectio X. 44. hilt. an. lib. VIII. i.") llbanifc^en JP>un& ennbU Si^on einem fotc^ Plinius : M rex Al- baniae dono dederat inuJitate magnitudinis canem; "-^ t I Magnus Alexander jniffam fibi viderat ind^ Victorem barricjne cauein, rapidique leoni*. in Weirns^dorfffi Vn-^fic i luinoribus. V. 067 Solinu« Cap. i5. A!bam aufem ideo dicfi, quia albo cnue nafcuufur. Auctor Solinu^ ih. S(uc|) maa noc|j nianrfje 5Rad[)i'icf;t nti ten ^nnitn in iax Poeti* Geo^ra! phi^ aufiufin^ea fetjn / mv Seit uuD 2ui> fcnt/ ftf m fciefj si; ; 93^d[^(inn3 ^iniiant, 2>4> / I V I .a \ n L I r ■ I r I- \ V / \-' V ^ ^ ^ ^ > k < / J J t y \ i h--^ .-T X f f f tt c t \ r \ le t \ T I I o 5« *^ cujus fpjecie delectatus jufTit, urfos, mox apros, et iieinde damas emitti, contemptu iramobili jacente eo. Qua fegnitie tanti corporis offenlus imperator gene- i*oii fpiritus interimi juflit. Nunciavit hoc fama regi\ Itaque alteram (canem) mittens addidit inandata, He in parvis (beftiis) experiri veilgt, fed in Jeone, elephantove. Nee diftulit Alexander, leonemque frac- turn protinus vidit. Poftea elephantum juffit induci, haud *»lio magis fpectaculo delectatus. Horrentibus quippe per lotum corpus villis, ingenti primum la- tratu intonuit, moxque increvit alTultans, contraque belJuam aJOTutgens hinc et illinc, artifici dimicatione, qua maxime opus elTet, infeftans atque evitans, do- Jiec affidua rotatam vertigine afflixit, ad cafum ejus tellure concuITa. VIII. 6x» Editio iJJarduijai. TomUs !♦ p. l\65. SRacfe Plinius unb no^ Im er(!cn 3a5r5un&erf fc^ricb Gratius Falifcusfeitl Cynegeticorij tn Wclc^eitt «r fc^on n>e1t rae^c 2lrten ^wxiX^i anfu^rt: Medi,' Cel- tae, Geloni, Perfes , Serae , Lycapnes, Hyrcani^ Petronii, Sigambri , Vertrahae, Ancones. 2l6cr ^ot 3lflcn lobf icC i)ic Metagontes a\i canum genus prae- ftamimmum. Stcfc Metagontes ^atCen iiac^ ^\lt$ mann, bem (Eommenfator t>e^ Gratius, ben 9iamcri t)on i^rem Salent, t>H %a\)xun gut aufsun^^men unb IW behalf en. Varro ncnnt un3 IL 9^ ^agb^unbe / ^!&lrlen,# ^unbc, £aconifc^e, Spinfcfee, ©ottcnfinifc^e, unb Co- lumella L*, Vll. 12, ^au0^unb^ ^ictcn^unbe, ^a^^f Nnbc» 3ra II. 3a^f&«"^^f ^ fc^rieb Oppianus. S5ci feiefem 45o. Sunt autem reliquis virtutis laude priores: Paeones, Auionii, Thracenfes^ CareS; Jberi,^*) Arcades , Argivi , Lacedaemonii , Tegeatae, Cretes, Sauromatae, Cekae/Magnetes, Atnorgi^ \ . i \ \ \ \ y ti \ ^' r ^ / f r L^r f ^ ,/ .-- > '■}. 1 L- i ^ m -1^ r / 4 ■ L y-- I I \ I tccn au« bem ^>ftatifc()en/ feem (jeiitigen Jmirette un;b KarteL ? * 2 ^ \ \ \ . / ^/ \ ■* "\ < f ? X /♦ \ f -\ f ■- s f / I 1, i ^ y r - r . y 1^ i r. * I ' 4 . >^ I 4 \k \ _ ■ < 1 i r } ' / ' f * Z' -\ I / y \ \ \ ^1 V ': .... ■J ■ A 5 O I Et , . -eftigia pone legentes 400. Propter arenofas fervant pecuaria ripas Stagnantis Niii, Lbcri , glaucique Molorii. Nemefianus im btittettSa.ec. tiennt ung tjon^untjctt Lacedaemonii, MoloUi, Spartani , Lybici , Panonici fatten and) SUfc^c ©090 3m IV. Saec. ttat Claudius S&uc|> III. SJcr^ 2Q7. auf< ' i variae formis ct gente fetjuuntur Ingenioque canes: ilJae gravioribus aptae Morfibus . hae i-jeaikn.Q K celeres^ hae nare faga Hirfat fremunt Creitae ( ces 1 (a) , tenuesque La- Mag: caenae. ^tefc 5crrlic&en 5)ogg S ttarcn. W nieng. CuJan lefc Don t^ncn /o. Ca;j Brittanici liber ad Conradum Gefnerum, de Canibus brittanicis, tdtXs c^e^ aufl^ in SSurrmann^ Poetis latinis minoribus jtef^f. X. Saec. Mjurbcn ble Geoponica gefommcrf. Slber tjor Sittcn intereftren un^ Seutfc^en i) S5a nun unfere aSorfa^rcn , bic altcn 6 fc ^ogbfreunbe tfiarcni fo |?anbcn auc^ bic ^ & m fern 2lnfe5 3Rac^ ien 2lflemanifc6 ©eff^en wucbe |)er enfwcnbcfe ^unb oft hobcr QebiJ fee al^ ba^ 9ef!o|rene «pferb ober Oiinb. 2)t< t)er^ ic^iebcnen 2lrten ^nn' ' eigne 3Ram en ; i^eit^unb Cam's ©efcfee, cin ^«nb re fcfecn fu^ primus currit. fe ^aufer mit S acbug fatten in \iix\, ©efc^cn i^rc gufius, Seuces, b. f. fagcti )er einen nacjjfolgcnben SOJen;? ©er^Seufius aar primus curfalis, qui frttJurbcmitCi ©cbiflinacn, ber A»ci^ im fdjert ©efeft uor ( ^reib^wn^ ) Seuces doctus fommt iff »a&rf^cinnc6 bee Sdufer im Oiamanifclicn unb ©alifc&en ©e[«fe ^ ^ ^ i * r- J 1 I 1 { . M r 4 A / / it i f ,^ t f ■-'-. '--*- X ^ \ y- f . Q S3 ^ €r sieng alfo m l>ec ^^\ gium tenet. f< ^ r sjBinbfpie ^ a p i N 5 C^n Veltrix, Veltrus leporalis. .4: ,y ^ f ffclf © -T", C. porcaritius, SSuacnbeif cc obec Dlubcn © c^ a a f ^ ^ot>att>arf5 -0 cuftos pecoris ber j6off)urt^. •cr J^ictcn^unb jc ben JF>of be f bem ^of J" itoabct, ^a cc Sfiic^t^ tbat, unb blo« ai fo fc^a^tett i^n btc ©efege gcrmgcr al^ btc 2lnbecn $5 a rn ^ c a c! e , Dletteic^t bie §5ca(f c« tJlac^ ©c&il? tep ein 6cJoD^^unb. ^ 2)rcffictc\0«n^« 5^^§^« ^^"^'^ ^°'^^f ? ^^^'^^^^^ ^orcn »ic nunbie LexAllemannorum. CapXXXXlf>l. / r /^U f 1 «• t *> De canihusjeufthus vel furabis aub. ocrifi \ Si quisganerp/ezi/izim primum curforem(a) id eft qui primus currit, involaverit , folidos fex com- ponat: qui fecundum, folidos tres componat ) Qui ilium DMc/rordw qui hominem fequent ducit, quern LaitJ^ixntdicimus, furaverit, duo decim folidos componat. ) Bonum canem porcaribium,. et te«tf4)m 2nn!)wUtf)fc|)0ft \ V / ■ (a) heffehnttt. Gloffa, r^ ■/ m \ \ r ^ y \ f 1 nM V V ' 'I I I / > -!L ^ I;- I \ ^j \ *i > 1 \ « \ \. ^ ■^ ^ J / ^^ ■^ / ^ _ V ^- ^ / \ ^ V. 54 / s 1 ./ am vel ad tertiam villam currit, occiderit, cum tribus foJidis componat. if^ rit, cum uno folido componat* 7> Et fi jpfe canis aliquem per veftimentum ad- 9 1 ■ ^V ^ et mortuus catellum, qui jugum transpaffare poffit* m UeBcc biefe unb anbre fn Un ©efeft ©orfommenbeti ^unbc frefdd^en (clten unb * in fclncm gcnu6tett GJoffarium archaiologicum. Londini 1687. Edit. III. Fol, p. n3. foigcnbeSiu^funft: ^-^ I - * - ' n r C' ^ . occeptonciuj, qui praedam aCcepteri i. e, ac eipitri venatur et miniftrat. Baiwar L.JL, Tit* ic §.6. hapichhunt. V. Acceptor, ((gin JU WdtlauHac r canis Jeporarius, fie enim Lex Si quis ■— Veltrem leporarium C« argatarius f^ JTal. T. XVI. i. 2. qui et argutarius dicitur,* furatus fuerit vel occide- rit D. den. qui faciunt Xal. XV. cul Leporarii autem duo genera, quod ex vilu praedam appetit arripitque , a Aoziwi (anglofax), Ovidio canis gallicus , fed pr'o- prie magis brittanicus : alterum unum levipesy fegnipes , quod odoratu eminus fubfequens, laiTara tandem compre- liendit. De / qui ciat occultos et iignia arguat hoftes» De iJlo Homerus ;(^&Vi2C flt^/)OC» i. 6. canes celeres, et a celeritate etiani arguta hirundo, ct Argo na- vis appellata. ' \ I r V I t ■f / y / \- *) 3<1> banfe huui Serf bet 3iitt«fit ^itt^drurid tc8 ^rn. ®f6 \ i \ ^ y \ \ y ^ i / ^ ■ i \. f I '- -^ t t I " 1 >. i- \ *^ \ o 55 / C Berfarius, (Beverarius, Bibarhunt, Bibracco), Canis *aui Fibres venatun Biber enim Germ. Fiber, 7zimt vocantj §* 4.. O^ J . ., r» T ^.^^ ^A TV ^ - f C. ducbory qui legamine praecedens fequente ducet ad latronem. L. Alem, T. 82. §.2, ■i C. eocpeditatus* Expeditare canem vox Foireftariorum fignificat: canes iuxta leges Foreftae ita compefcere, ut ad m- fequendas feras minus fit pernicies: Angbs Lawmg oFDoggs. ,Fit duobus modis, fc. vel abfcmdend» tres ortellos (i. e. unques pedis dexten antenons) iuxta ipfam cutem, vel exfcindeudo montem pedis C poUolW vocant, ) bhe hall of the foot. Tenentur, qui'in Foreftis degunt, moloITes et raajores omnes Canes fic habere expeditatos fub poena 5 fol, /+ den. \ V / f \ ~ -J / ^ \ / \ % _y \ St r T ^ r '! ■\t' i/^% Vi ■) ■' '. ^ \ ■i 4 . > N ■^ ,' - \ v_ -^ ^ m \ . r ■J ^ i r I /■.. -" .-I > /' > / / \ ' V- I i .» \ \ K ^ / .« jT ^ - J i . \ y \ A ''v I t 56 ^ I ^ulLfr'l^^''^'''''''^' renovandaque eft expeditatio quoJib juxta leges ilUa, ^ ae hac cavit in Alfifa arti«» 6. et vocabulo initium dedit , wood cap» 16. § ' pedibatio m Expeditationis I priHio Henvicus II, foreftae de Woodftock M J^em rex praecepit , (^7/oti ex- ijtivoram Jiab , ublcumque jerae fuae Sed de cohi- ■/ tione Canuti regis de Forelta. 3i. quae a dilTecto ceim \ i//i . , , ^"* curt em J id domini defen (quem hovowarth dicunt) occiderit etc. ' 6'£ autem caneni C.jugum transpaffans. L. AJem. qui jugum transpafTarepolfit lium Nonne parem ceu Stlf '^'°' ^"' =t.te >oru«u. i„ eoTn.'juTo': coplala. C. Majlivus Hem II. Art. 6* u e. ^ortrast Moloffus. A ffi fa Foreftae Maitivorum iia^^V^'^ P-aecipit [quod expeditn- ^/^ V. VeJtws, Qy Petrunculus ^ Pet Addit* I. ad. L. L. Bur^. cap \ ^ejric invoiare, jubemus ut convictu*! rn populd pofteriora ejus ofculetur. Grabius in Cynegetico: am omm Taiiget opu ^t le leve fi q^a h 1 J \ ), 44 ^ I I \ \ . ^ i f K f ' I y * . f \ 1 \ K 1 I r I, r r ^-^^ '■ \ y Q I/' 57 *i V I y eftig Petronio^ fic fama canes, volucrefque SicambroSj ,11 _ „., j^i;«.^ f-.ir^' H Idem: —quae Petroniis bene gloria confta. (inquit Lindenbrogius ) inde Id autem eft canis. \ \ Hifpani quoque ^ videntur. habere luum Perro, Feritlo catullus, G. Segutiusy Teufis, feufms, feucis, fucis. Suffes magni canes. L. Baiwar. Tit. 19. §. i» /■ feucenif quern Leithihunb vocanb y p G^oir. Qui S Oui / triphimb vocanb , 111 mine veftigittm tenet queni -^fr> componat. Supra Seufius curfi videntur hi omries a fequendo, do Q turn quem ^ micem y qui in ligo.^ t vi jolm J, Dicti t \ cotorum le-ibus Sequa:c\ de quo mox mfra. Vidv iSewu m , ■ ■ I ^ ■ r I - Germ, fpucen indagare, et 'y eodem GloITario. i ^ G. Spurihunpf a # 1. €• 1 veftigium profequens feu in- ^ veftiffia alicujus fectari, - '-'--= Scot. lib. IV, vefti^ans a Gall. Tracery in ipfis veftigiis infequi. Reg. Maj. Jcot. no iv cap. 52. Nullus perturhet aut imped^ab canem tfaj fanbem , aut Tiowainej brajjanbes cum ipjo ad J, dum labrones , aut ad c Wi G. Velbr Gall bus tendum malefi velthrus. A German ') ;.;.c..c.. ^.a... Vaultre, vaultroy, vaultroit, ; Itai. veltro. Canis Gallicus feu leporarius ; P^op^ie odo- yifequus nam GloIT. latino -; Theod. apud Lmden- rpe?ies h. Baiwar. T. XIX. $. 5. Oe ^^'^ t^i^uj, gzii7xnu?n oceideric qui leporem quitur , /ei faa velocitatc comprehendiby Transfertur autem ad alias i \ ' eb '2. Jol. Co] porcarium ft Jurabus fuef L, falic. T. VI. /^ Scotus, five potius incertus a Veltretn ius dicibur^ ; Lindenbrog, Cleraeas S» Galii monachus ia M p. 378. AiTu ,i- » ^«. :■>■>■'■': t-j f* \ !? f 1 \ ■ f ■1^ T f \ *r \ ^ ^1 t \' I r * \ \. -\ , / z' (; I // / _^ / k' ? i (h-- r ^ I I r r I t ^ ^ V I* r V i - f m f 1 1 a / tf A # ^ ^ ^ u ^' ^ ]■ r r ' / ^ y J' / / i \ 58 o / \ euD^ni'' """ - ^"r ' ^"?' GaJlica lingua veltresnun- vS^K^ft- r' /&\\^f^^^ ^"^ vulpes, et caeteras mino- Ih.I 1 f^^ ^'^i^^'^V^ "^^^"^^^> quacaras edam et aJia volatiha, afcenfu ceJeriore faepe fallerent. Ju- 1 us Fjrm,cus L V. cap. 8. J^er.agum vocat, Gra- tius (ut hie fupra) vehrahum. Hincmar Vcltrarium. Wotae velt. Tv^nis Tit. de animalibus Veltagram. Haec ille: hinc dicti funt, qui veltres cufiodiebant. Ut fupra in Berfanus. _ C. veftigahilis. Plurimo nomine hie fupra inno- tuit, Argutaf-ius, ab arguendo. Ducbor et Leibhunt a dueendo. Segutim, Seucis , Sequax a fequendo. (/ ab odorando. yelt Spurhunt ab indagando. a veftigando, quod veft Maj. Scot. Lib. iV. cap. (aliis fequace, fagace) a ventitando. '•a/fans et hie veft (Sa^rfe) prodit. Si quis cum cane fugace Reg. tronis aut animalis furati perfequatur etc. t .. } 1M1U Untn €acln njurbcn an bU fcie ftc (uttern mugfc tb ^aft gemacfer frci(« JP>unbe hi btc ^3 btefec iDcciobe »crl J-_ 32ubc, Moloffu - -\ mint tidnnt. n •2Bmbfp ucb "\ ^ ge; ^ic ^unbe «r>telfcn i6rc ciaerte SfJamen ^ieben m no* biefem einen^eit^unb (!abl obcr ejf^lug, mug^ ibn mit einem 2le^nlid?cn crfe§ " ©4)iainge tctfc €in Xreibfeunb »urbc erf 3 ecbiOingen gebugf €in ©purb unb ciii SSiberiunb galten «5ie c^emabl^ Gec^iOinge S5ug SBinbb fcret, ein J&""^ ^dcen, fffiolfe, ^atte bft« well tie ecbaafb ^of ecbittinge igffe 3lc4)t fe« QSiibfo^ef/ al6: ^irfc^ 2)ec ^ofbunb ab benn , teenn er am Sag \ ^lo^ erfc^f f4>ah aUt bat nac^ <5 fo ttJurbc bcr %b J \ linge > ©ieb bcfra*tet, unb mugfeno^ brej©c^t1# eu. ©er ndmU*e €rfa§ unb bicfelbe 3)u6c ri €iner biefen ^unb la^m geft^Ugen ^a«e. S3evli« X793. €. 52. ^ T ' \ ^ f / V - ; "^ / 'N ri n 1 / \ -". \ *V'- 1- \ V ■ / \ \\ \ ^ I ^^ - ■-^ M ; ■ .' ■! \ x / , V \ - ^_ /, ■^W" i fc~ *if i ^ i > 1 I' n r ^ - ! . I I t I I' * 1 ■*»j <^ / t f ,1 \^ « ^ E . t \ m J 1 1 / I i ^ \ 6o €> ten, -r ^^'.nf "cv"^l!?."'i^'V» .^^^«^« 8ff«5r^^ tinb mug fancj 5iirc6 «nb ^ffoppelt ruerbeii, fi ^annforff ^ ^:i,':"^^»"'''l-^l™?«;;<*rs^ f) © * » a 6 e n fp { eg e I ) 'b e f eVi ©c»cb»b«if beifcfc mm^o^en unb (dm Slrmbruff n . uub feinen M^cr bebccfen mug »e[^ frembcn g bag © unb iDoDon ^c^no* c& •papn abfc&raubcn mug. vjcw^p * -^^ -^ ^»»^v»» ^.^- C i I || 1X711 rPlm 13 t ^errfc^Qftjiclje ^unbe iu halten c(^ fteng'man aue& bafiir eiue ^mjnm^ an ©eib obcr ©ctraib t 5B ^ |!en 3o5 rcf>en B I /^L.... K S* ^""^ ^^'^^^Se men 't,o« ^ *«— bag abec, fo n)ie bie ^ultur / Slnbrc t^om Qlmlant>jinieg iDirb l>ecn tanb * ber S^afl ?. unb bet fern ^ in unb anf DaCanibus diverfis (.Gejneri (Jurd^u;,.^^:^^:?^; ^ ^« unfer^ Colerus Jeiffn fanni lanb fplgenbe ^unbe: Pag, 460. (O nnfe man econ » I 'Snt ♦•) 'a ®o tnfft man bie SBtacfen {edi<^ nqcni)vo fo rrf,H„ ,.„^ . ■ L ■ f I \ \ . r i ■\ /, \ \ ' - \ o 6i ■-^ r J :( j^un&e 5U fatten : ) 9«»^ ^ Sufi bait fuB i* ^ bie g t>tc ^inber «nb ?ffi Damit fpilcn/ unb i^re M unb §rett>& bamit ^^Ux^ jufctttf^ 5puJ|ierb«nbleio (ilanop^c^^unbUm> ) ©arnac^ (I obcc § jF)UUb ^ J^of bat;ba§ fie unf c&f^ auf bcr 6tubc unb auf bcttt fre 3Ra5 cbtec 1" 3) ©arnac^ jum briffen, fo % ucb arofe SI lib en, ^(Ji grofe ^orberqe (S5or»crf c) unb tueite -C>^f feon , bieff)eilt man im ^of umb^r auf ottcn €cfen u.f . \ C*^ baben au(^ grufc ^ gbefleut, ©rafen, SwrflcU/ 3bce grofi «0joloffe «nb SngUf* flarfe JDunb. l)ie <3c&ufeen baben aucfe ibr« cbicf?b 5Bacbtelb unb gleic^en ^urlbe raeljr, ©.572 nennt er nocb 95iebb ^au€b mbe caneS pafto- canes domeftici, grofe flarfe ©Soafrub'en, weli^e ^^\ .ben ©cfcafern auf bcm gelbc licacn. ©ec ^agbbunbe ftnb tt>iebmim mancberUi, Mtib bon biefcn fubct er an : @ p u c b « n b e Canes fa- gaces (veftigatores, odorifequi;, '^ettbunbc, ^ng* lifc^e ^./SSinbe* ■ ■ n Socb c« tt)irb 3cit fepn bier cin wenig (iiae ju ffe^ ficn, unb; ebc »ic teeiter gebcn, un« Don biefen tro/ iencn Unterfucbun^en in (gtrea^ ju erboblen. €tn flew nc« Sermcilen bci bem a)etracbfen HI ber ©cbitf^ fale biefer nu^Iicben Sbtere fann Un« tjietteic^t b«eP nebcnbcr ^W grboblun^ geaabcen. ©ec J^unb %(xi bie €b babt vetfe^t f bic 6e|| S}?ablen, N /^ * '; Seittage ^aju t)at Thibet tirtd fleiiffect im atfgcmeinen titemu ^{njeiger. isoo. No. 96. Siucf? iiii6et fic}) (Sinigc^ ,'" ^m I812, 58. II. Si. II. @- 34t. . J f \ s ■ ^ \ ^ . b I \ I y' % \ ^-t \ r ■ 3- i \ 'i li -H ,|: .( V ^ . / / y ^ X . \ % 'i* ^ ^ ^'-^ s / I u- I ^I'k :?*^ ^ * ■ [ -^ ii 1 ^' .^ ^ ^ \ \ y -1 \ t _ \ / r \ 6i o r ^ ^ per grofe ^untP if! ein anrc6nll(^e« efcttiBilb itt ber fuoiic^en .^fmi^pf)drc, ta0 fi4> in unfern ©e^ flenbcii mit fetnem Untcrf^eil nur fe^r ajcnfg ubcr bcii fccrg^afc (i^t em (Stern crfler ®rofc, wefc^et ber gldn* Sctib/?e amganscn JP)immeI if?, ©cwo^nlic^ ncnnt matt , i^n Syrius. £)ie SlUcn fc&ricbcn i^m grofc SBirfun^ gen ju, tie ©turmc auf ber ©ce, bai 2oa»erl>en ter ^unbe u. b. we^ttjcgen bte Olomcr, um feine bof fen Sinflufc absuwenben, ja^rllc^ einen ro%n .^unb cpferten. sfiScil nunfeinco^mifcfeer Uiufgang (feinSlufi gang mit ber ©onne) o^ngcfa^r in bU SO^ifte bee 3ciC fattf, Weic^ebie (gcnne im 3d*en be^ Somen jubringf; fo nannte man biefe ^Periobe bte J^unb^tage Dies caniculares. ©ie fangen ben 22. ober z^.^ul. an, unb cnbigen am 23. 2lug. SJorma^f^ fcijrieb man bie aup fcrorbentlic^e ^i^e, welc&e btefe ^eriobe fo befd&»er/ jic^, unb fur bic ©efunb^eit of( gefd&rltcS raoi^t, mit Unrest bem ©fanbe be^ Syrius in bet 'Slaf^e ber ©on* ne iu: bcnn e^ifl oft in ben jFjunb^tagen siemII4> tnhU twie 1812, too e^ Sage c^ab, an ©eleven man ein eri nxjrmfe^ S'lmmev ^av vooU ertragen fonnfe. Unb bann fatten bie ^unb^tage in ben SaJinter ber/enlgen, weU dfebic mittdgllc&e ^albfugel ber €rbe ben>o^nen, ob^ f4>on ber Synxxs in bet fublict;en ^aifte be^ .^immelg fle^f. 2)er tleint ^unb if! ein ©tcrnbilb in ber norb* U^eix ^albfugeU f * ■ . -■ I Sro§ biefcr g^renbejeugungen befrac^tete man boc$ fc^on in ben dlteflen 3eifeu ben ^unb ali ein unreined 2^icr. ©tefer Mf^en wutbe baburcft unter^alten, ba§ biefe S^iere atterleiUnrehilic^fciten, Sl^g u. b. fref> fen, ba^ fie i^rc unb anberer J^unbe SEunben belecfen/ ba^ wai fie »on ft4» gegcben baben, wicber berje^ren, wnb ju 3^iten mit etnem unrcinen gliig be^aftet ftnb» Siber glei(^»o5i War ber .^unb bei ben ^fraellten eia .f^au^t^ier. SO?an forgte fur feinen Unter6a[t. SSSa^ p;ian auf bem gfib erlegt unb fterwunbet fanb, be^j ^(mmte man ben ^unben. 3 gjjofe^ XXII. 3i. S/uf gleic^e 2Beifc betra^ten bie 9)?orgenldnber noc^^eut jn Sag ben^unb fo»o|)l mit 2ibfc&eu al^ mit ^nu, 2)ic .; ^ -. i I s 1 % V - \ tl I I - f ' r F / o ■^ "^_ _ h r r - J ■ SB brcm 3 0ic SOJufe/manner ha.{tc« V /' fic^ fur unfd^tg i&r ©e6e( juuerric^ten /^«>^»«^f J" ?rop^ fen ©on tincm nafeu fot^igen ^f)unb ''^" -^^^-^^ - ihrJPleib befp ' ^airo ac^t c^ uoc^ aeiter. ^at \ fclbji f!nt> 4 rcUgiofe ©ccten, bcrcn dne fo flrcngc iff tag wenn nur bcr ©c^attcn cinc^ .^unbc^ auf cm «0?itit I fee eccfe mt f* g, mdc^e .f) ftcb fur tjerunrefnigt^b iff: bcnn etfi fommf c^ an tie ^ febr weifloufig d hii m t)ie ^Inbogen, ^ierauf an t)ic pge, 3 fee fucBe^e, bi^ gcgen Die ^nic ^opf, juerf! bi»f e*^ benDb""/ ^icrauf aamablig ©prgcrucft ©c^Idfe, bie tUugen, ben J^al^ u. f ». bom au4> bic ©unbe getilgf. (SOJaor^) ©cbid ©c|)tt)et|crf auffeinenSleifen nad)^etuf i8i5. \ ifJ »' gib @t, ©atten n. ) ©erif ocbfet aber bcr ^unb bet ben Surfen i(l; fo voitb c« t)0(fe fur ctn »ecbicnf?ii*c« SBcrf angefebcri, i^n miC gutfcc ju ©ccforgcn. ^an fcbmeic^elt i^n nicfet / f tubrt ibn nic^t einma^l begcgnet ibm auc& ni^t mit ^c ©cbufe bcc <^af!freibcit Jbanb an, abcr (gr genicgt faff berjcnige^ Dec 93orfa0 dnen ^unb tobtefe, n>ucbe Qcaig gcffrafC hn bicfec 2bat ubcrfub fe. 50?an ftnbct faf! nirgenb^ fo pricnt. 2)ic ©trag fagc fuat fen ©fabtcn finb fo \ man in cincr au^lanbifcb Xracbf €onf! fl ft ben 3Serfol^ gungcn me^ren S^ietnanb ftcb ^errnlofcn ^unbe au^gefcgt ©icfc fclbf! befcbrdblicb , tbcilg (ic UnfcrhaU fremrac ©tift tbeil^ tt)dl bic ^lirfen ju iy aSemacbtttiffc tnac^en \ ^ _ ' Untcr tie ©idcn Urfacfeen bcr fcb.Icc^fcn gufe, WtU d)e auf ben ©affen in ^on|tanfinopd bvuut, rcc^net D. GrifFith *) Die ungc^cure 9)?cngc ©on Jp)unbcn, mU ^t affe Sugangc anfuUen. ©ic finb nac^ bicfcm ©tfecift? > \ ^ ■-X t^ \ . I \ V If . \ a \ . » i V i| , t: ' •^\ [ i ®riff:tH neue !Reifen in 5lca6ien/ tifc|»cn Sovfet?* 2fip5i3 1814. ©. «?» , I / y ■ t • v ^ ^ i ■, y -^ ^ I ■. \ I ■ r I I i \ h- \ % I / I ^ J "^ t t ■ ■/ \ I ^ 64 — — tm (Btabun mfaUc mb UnrcintgfeKcn bet M^m auf, ttelc^e t>te mitletbigcn SlJJufelmdnncc auf .f)auf^tt Uf sen, urn ten Jf)unfler fcicfcr fictg ^erumflreifcnbett . f 1 I I ' 1 - I / \ - i . ^ ^ > €t» neuei^cr 3?eifcnber *) faflf : ©0 ttjie matt jeni feita ber ©onau bei aficu^Crfooa bag SiUfifc^c @e^ bitU betdtt i fiefit man ^crrnlofc J^unbe ^crumlaufen. ©einc SXcifegefa^rtcn, bie cbcn fo wenig al« cc cine J£)erbcr9e fi'nben f onnten , ftisQcn aui bcm @*iff, unb Uqtm fnif am Ufcr auf ben ©anb ^in fc&lafcn. €c obcr nog eg bor, am S5i)rb ju bleibcn, 06 eg gleic^ ba *on Ungejicfer n>immclfe, tteil er bocfr 5ier ntc^t©e# fa^r lief t>on biefeu ^nnben scrriflfen ju aerben: benti ffunblif* famea ganjc ©c^aaren berfclben, wic bag |»ut6cnbe ^ccc, auf bie am Ufet ©c&lafenbcn logge; fimmU S>ic jmcitc ^ad)t brac^te er om Ufei; in ctnero langen, fcfema^Icn, burc^lod5>erfen ©c^iff in ©efett;? fc^afft eincg ^epm, eineg ^nnrierg unb eineg ^ubm ju. ©ie fatten bartn einen ^aufen ©felne, urn bie ^unbe ju empfangen, aufgefc^icfefef/ ^aum waren eis nige©tunbent)erf!ci(^en, alg ber ^eulenbe geiub 5eran^ purmte. t'u|!ig begann bag ^ombaibement mit bcm ©(cin^agel* ^olb mat ber ©ieg entfc^ieben , ber getnb 4ug bem Selb gefdSjIagen. ©er ^unb begSJejirfg'-*) kgecee uatoeit bcm fdoot, Uieb ru^ig, unb muc^fic ft* Hic^t* ^e^t fiurmfen bie Sgcffien sum smeifenma&I auf fie log. SCtcber berfelbe (grapfang, mit nocb gro* ferm Zlad^bvud, unb nun fatten bie ©(^lafenbett Dvu^e. * b b It b a u a fi b a b I- 5l r t> b r i \ Secufalem unt) Un 2i&am)n. ©r. ©alien. 1815. I. 42. 4^ i^* 83. 130. y .1)1 J L ') 3ebec ^unD bofeI6|l fiat fetneii Drt/ ben er ^H fe?ne redjtmafi'ge -?)eimatt) betVac^itet/ un^ t)ett er, fo lang er febt/ fcewofun. . ^adrrt Sunge; fo fatitplreu biefe in Ut 9^a£)e^ a6er iftimer Se&er ouf eU nem tigenen ^f^cf. 2>ie« fc^gtnt ^irti^rrf^an&ehe ©itte urttei' Sicfm -\ i V t X / / I ! I ^1 I \ / _ ^ Jrf**" I I " ;\ ^ o / . \ ^ ben (jroben. c6 sXBibbin Urn, fanb it n{*( nuc an -^^ Sajaroni^ unb Srogb bee 6tak; fonbcin auc^ an ber unsabltg /)unbc, jttji'tUnannchmdc&feiten, bie ben 5 ben f)tnberrt, ff* in Itcgcn DOC cincrn J& ©aifen ftnb mit ib ©iabf frei umjufe^en 3, 4 folc^er ^unbe Oft 91 a« ^4 J dt. sDJittcti im © ^ ^ fie fid^. i?einer weictjt 3ebem mufj \ ^fr in Srartrcn^^Ieibung 2? ubergebcnbe (iiefaf)rbet ^ it njerben* § t)on einem folc^en: lot einmahl (Since ^unb anaefauen ju ^.,.- ^..^ fo lommf ber SRacfeflc ju ^ulf an ^u 2!) bettcn; 3S cb bcrbdqelauf . S5ec unb oft \ fteht man fic^ oon beni gainen SScjirf tiecfolst, «Ja^ -1 ben Surfen ^ cbt. 5lucb be3 ^aMi wirb man t)on tbnen beunru^tfit. ^o" Jei^ 5u 5cit crfonf in ber ettde ber ^recf{i^ ibr (L^>cbeul, ba^ Ulb oUii, balb unten m ber fetragc on'fanat, unb fi4^ mz ein Sauffeuec oon ctnem ^nbe bcrfclben bi^ ju bem 2labern foctpflanst. \ md)t ff er(|ien9 c^ unferm Slveifenb res itooUe. etabf JP)aupt?3R l^eDantifc&en ^ c^feit auc^ b'cc/ tt>i^ in «tt^n Xurfifd^ 3feber Surfe eincm § 5to6bubcn>on 8 bt^ li ^ab ftd) nac& ib rec ^ fr«mbcn Srad^t «)obnt/ Dcrfolg beben fic^ in SOJengfy ben Unslaubigcn 511 fc^l War bunflec 3ibenb. ^ein merifcbltc^eS 5Bef ^i\\ !eln ©aff btngegen be|i mebc Jbnnbe, bic gcrabe in Tophana oon ber fc^Ii ©ie tterfoigten i{)n beHenb unb beulenb 1. 2itr)enilo« (£g war ein ^offeeba ftcn 2lrt (tnb. \)on einem JP) ^enb fab ec oon feme ^icbt in melc^em fic^ noc^ cintge Surfen befa &incin. unb ble fetfeten ibn bt6 5bu P j^unbe geteifeten lb 5(ber ec bar icce gegangen. er njoate. Tophana, gte alfo auf ?[Beeg toieber uicucfg Oen. ^a(b o^ne ^efinnung flucmte ec miebec ^ •« 5 / - * % ^ \ \ _ i 1 X \ * f I m ♦ 4f ^ t *--■» ^ 4 4<^4 '' .■ ■ ^ { \ \ ! J '}■■ ^ i ■ 1 ' .1 \ n f y :> >. ■ J ( / \ X { 66 V \ o r / in W:ad^t cc ib f,^iinb brang immcr ^ottDnrf^. ^ r SBo cc cincn?)3ffaf?erf?cin f ©c^ui^patron forgf, f ■^ 3Rot^ c6 / in Pera. 35el&e tafc&en eoOer ©e fcr in ber ^ Q3artr ©teine nad) gi)?cf; rannte ^u ^^^i ^n^-^ ©c&»eig urib iotb ^ &ure fcinc^ 5Birtf)8t)aure^ b gludt gc^abt 5aftc ju faUea ; R)0 bcnn njcnn er bicfcn ^unbcn serrljT fo /- ^ r- ^tln& -bicfen gefabrlic^ 5)Je§ / -■ / ouc^ bu ??ia^geier bctacfaf le eriftung fc&ic^t auc^ in 2legop Idf?fgcii |) Wo ^ab c& .'^ J . ^efunb^eit be« fanbeg ben fe^c auten (^Vfo a b.e .e S^icre b(e Siefer, mefc^e bie fan nunbfn re ii^ m^^'^^vUnuid^t mmanen unb «crfc^amn miae i un& beren ajeraefung bee ©efunb^ei fo SaS a man m Slegppten t>u(e ^unbe fogar norfi ml Vv terfa^e, bamie fte nicl^tt)nrf! y,^„\"''* T^^^^^IF- biig ' 3rt Cah t)en fie 2lffe i fflufen 211^ f oflen @afT( fc&pffi Srainofe 5errnfof( 2/ 6 e r ^t murrf 7 f* fonber^ in ben entlegenen ©affen, ubera^rb.^ ^. Wa ber i8i2 ^ ^ ft toon folc^jen ^unbcn berfi f< bi / tarn « barker fcga. i„ acgpptVn'in^f^te^Vaefabr.* 211^ cc namlicO furj \>ot (c ^bveiU \ ©funben oon Damiata, nut emer nuc tnit 23ogeIfct jmet) gclabencn glinfc ain S8affert)6gel ju f^ieg fpafeicrcn gieng folc&er grofi famcn t>jec um r ggelbni ^unbe t)om €a /lea ber ouf i^.. ., , ^c&juruce (nac^ bem^a^rjeugO aber bie b SSe^ien nabfrten ftc^ immer meb J?fin a}?enfc& . :1 I I *) 95i»nJ> II. i5o. - r _ ' 4 \ ( t f I X r \ . \ I \ / / J f J -^ / / y . / - V ■ -: t In ;? / V i ^ \$ \ ♦ ( \- o 67 \ in ber weifen Slunbc naf)erfe '0; t>en cr ^affc Jtt ^ulfe rufcn fonncti 3mniec nie^r.braugeti bie ^unbe Quf i[)ii cin tog fraf bie ^ru|}/ unb rn unb 2Iugen fcfeien §lud)enb giengen fie meg, unb J5atte Ut 6d)lag einen S^ff fcitajarte; auf ben ©c^Iaf getrofcn, fo Ware er bed %QhtQ geiDefen. / 1 Ifen mug eg fc&on in ben ajeeflen 3eitcn auc^ in tpalojlma folc^e i:)ivtn\oU SBilbfa f offi fowobi auf ben ©affen in ben ©t •^ % berumfc^ttjeifenb gegebenb ©tetten ber ^ib W 1 sfiucb m M XVI. 4 \ m r Don 35aefa flirbt in ^unbe fcefiren. ^t(^H fotle ^n^bcf ben Svicbtfl ^ fen fic^ in «l)alajl (2lvabenf?einen) uf ^ (^ tlRabobg unalflmicbcm ^^^^ su erfeben ifl S^ag auc& fcb m 3>ie5& Uefi ^ 3 ^unbe nur 55cfd}U^ beact XXX. 1. g>utt aber locben mein. i(* oeracbtet ^ finb al^ i4> (li'tten un« 1 \ I \ V s ^^ \ I '^ J L r ■|. 1 \ F , \ ^ \_ --\ T 1^ . / ^ ',' \ l^ i . ■ / \ ; >/ X f¥^ k« \^ \. \ N \ i ff.~i / y \ V * * i \ ■• ■ .r , i ' [ \ ( H a- **■ A t ■^- / ^' % ^^ \ / ■ / "\ * ■^ y ^ -. VN V 68 ^ ■ } o V ■ ■ jc^flic^e^ Xf)icr mar; fo Warb e^ ou* fur etnc 5Be; 2IOcin bieg if! aucf, beT «n^ ber Saaf unb ger/bf bii \ brigflcn, pobel^aftcf?cn 6f^impfn,6r(cr finb ^frgctiommcn. 2iu(^ rsar im CDiin juglic^ fine 2(rf ton ^ ^ man ^eb«* unfcc grafe, aomu man ou4> grofe SJafaa, £»ic wpn ©purcn bjcfer ©trafc ftnb bcm^ic&^fag ju SSorm^ bei bem €rjbif(toff 2lrnoIb t)on sOJainj unb bem ^Pfaljgrofen ^.r^J^n «?.".! •! ^etbe ©ebraucfe 5 ffentlic&e 3?ube a effort !^"^ wurben ju b^r ©frafe PerDammf, cinen /) 4000 (&(&rim ujcif fluf tern ^tucfen ju tragen" f*f^tf «rncg er bie ©trafe njegen i^c unterwerfc unb io feiner 2in& ^oh Sew Sllfcr- mu§ten fic& 2/UC& in SO?arocco if? ^nlic^e ©frafe ub(id^. :»ufcfef erfapDfe/ tturbe »ie ^obf? beric^f €in eine ©c&eriff, Uxi man U$ ©trafe rucfiinjiiJ airf ei^ nem €fe( reutcnb, mit dner iOJecrfafee auf ^nb mit finm ^unb auf ber anbcyn ©eite/ Wi' ©affen bee ©tabt Qffubrt. »a y«rcv ■> e ^ m an tt d •?)»ff V, 20. »ermif«;tr ©.mmfun^m m 5. ^ ^ \ ; \ ! i ■-?.- 1 * N \ \ J . '1 \ ^ \ !( ^ t i ) \ , i man m i" ©ngUnb buvcl> tie SSemubungetf., unfc a&nc|)tric1? ansc; ftellten 53erfu4)« Der Goofeberry - Society (Staitelbm; ©o- 1 1 ' -> ^1 ^ \ * I \ \ / » ^'■i i' S f - r'> % I ; ^ r -^ ^ SKen/ I I t t --* ^ H^ - / ^. \lr / I ! ^^ (. \ -r -' \ i \ ■I ■, r ■ . \ \ L K O 7.1. \ ) g^ if! aber auc^ fS^rfe jnjcife S^K oalic^ - ^ J. Dog eg namllc^ alei* W^H^ A'^'l*"! sBarit'fdten t)ori .Ounben gcgeben bn, i^ofern nlc^t ber 5(«|fcnt. ^; / h B ' I ^ r V .- i s r" \ V .1 I •^i # J ■■ n f c - ?- / ' • -y \ ^ /" ^ / t - \ #w I ^ H / \ ^ { , ■- ^ ( s V ^ \ .- \ / t' \ _ /■ » 7^. / . o /" / ^ ctn 6aD rc^eni Oe ntc^f bcrau^ bie 33ef!en aug fta ^in muffen ffc ©t ^I gwifc&euraomc man mit 3)? gebaut mtfnt* Oi Utu ©a^ ©ac^ foU dn bid^tei? ©fro^bac^ ffpn. X5ti# lien werben runbum an bcc SJifruncjgroanb , cinen §u^ i^ocO uberbcr €rbe, ^K^ritfc^en uon(ETlen^olj angfbrac^t, ©cgen ©uben unb S'Jorben bebmmen bie Cffianbe e(*ubfenf?er. ©ott)o^l ber ^njliigcr all! bit BtaUe muf* fen faftlic^? gercinigt, unb £e(^fercr bet fmcfcter ^ittef vuttQ oftcr«J unb mit SJorfiiJt ani^nautbert twerbcn, 2iuf bje 5})rlffc^tn Icgtman bicbf reined, tcocEne^ aiogf gcnffro^, welc^c^ man tt)6<*entlt*, unb i>uc ^ngbjcit ta^Ud) ttmnittf bamit nict?t baiJ Ungejlefcr uber^anb 5me, unb auc& bcm J^unb bic SRafe nlcf}t tocrborbeti »erbe. famme unb gef?ri fcr bcm ©faa nicfet ft> folfcn bte J^unbc offers gcrdi?'n> ctncm ©c& Snblicl^ barf e^ duf* n , bit fm unb ben J^ fen J)ac^ auf \>Uv furjcn ©dufcn bcfiebf y _ y ^al5 beg (5t(iUc€ ec^atten ju gcnicfci b)©a§bcf?cJpunbffu(feri|l g auc^ ^aferfc^fof mit Warmer sgru^e aagemac^t, melc^ ©uppe fie tagllc^ breimaf){ in reiiicu ©efdf^en erbai fer ^i§e ouffer/ I greicn, L \ ^Iclenbrob. Ifen. ©ut fofl fc|>Ie4)t gefutterte j5 jDunbc gc^ ba^Iic^, Werben »ott Ungeuef erf ?D?i(!f{offen na* ^nocb ©uppe crfc&fafft !fen njerben: ft*, riecl^esi ci)fuc&en aUe iOcn. Slbcc len bie €ln/ ge»cibe, unb bie golgen baoon finb «5lobungcn. 2iuc^ aUiufitU , ingleic^en ger^r/i^afee ©£ppcn finb i^ ^cfunb^eit nac^t^etlig an bei' S^afe 3Son f)eiren ©uppen leiben fie lungenfuc^tfg f" - ah, unb foramen nie twieber ju ^rdften. vS5o^ bon i^rcr ©up^ pc ubrig bleibt, barf man i^nen nic^t auf^eben, (man fann cig ben ©c&weinen gebcn): benn eig fduert. 2)a5 §r«§d^rc^trc mu§ i)or jebec COJa^tjeit gereinlgt tuerbcn* .Sf^urs ijoc bcc 3ag|) futrre man fk nlc^f , unb fom^ men fie cc ffen^ cine ©funbc n>art fnoc&en st«be man ib laff fo mu§ mon jie Wcnig^ &e fntt fiogen unb angebruht / I ^ j / - ■ ^ / X r ^ I h ^ I I ^fi=imm V, ■tl o on tri?;? fcnbe Slugcn/Dcrberbcu bi'c S^afe, unb rie*cn ^agli4>. (gfttjag gericbcncn 5D^cerretttc^ bnnn unb wann untcc «)rc©uppen 9et()an, frcffcn fie gem unb rait ©ebeiben, 2)abci mujTen fie taglic^ ««ne^ -^affec bcfommcn. \ \ ) aucb bie t5 eine guf'e 2lrt JP) ^ felbf! Oaf, unb T)cnn ttjcnn t)Ol' gt ,.. fciner guten 3u*t ju bfeibcn fu(^ Ijiefe (jut ijli fo if^ bag (i:inmtfd;fn frcmber ^uc^fcn wnnotbig unb unnu^e. ^ ' eincn fungcn .^unb, unb man bdbe ©efdjlccbf^r nicbt iur ^uc^t ju. gum fcecfcn i(! ber ^ebruar, 5)?da Unb SJprtI bic bejle 3 t»enn fie fru^er ober fpntcr fommen. 5tbttb bi? ^ S5 leicttcr aufjub O|0 3dt t)i^ fo fann man ft licgen laffcnj obcr ober bk ^ungcn i ©tcin bcfdjRJcrt ing 5Bafii d) beffcr: man id§t fjc su, mirfe ®t gcnjicfelt unb mif ein^ni nod) cbc fie an bev 5)?uf ;; licb fogen^ab 3e fo siBolft aber bic ^nnbtn jur fd? — 6 fagec rein, unb lagt man if)r 4 8 aBoc&e cb 5D?uft Xjunge, i;ait tiimmf man ibncn tdalicb ib«^ bie nigema^I Srotfrummcn in ^u()milc& ^u eincm ^^rei cbt, unb bn( unb nac^ an the funftige^ S -- 55i^ nun ber s^unb ba^fenige 2IIfec l)Cit,m er juc 3agb angefuO bt cbe ^auptforge nut unl) feine Untugenben iabrc angeO g er gut gendbrf tperbe ^ ebme. StBcnn nun bti? ^ef)r^ i)unb angcfuOrt unb b r c f;; fi tie ^ie mubfamffe ©reffur, unb bte^entgc, welcfe Orfle €*rfaOrung unb tenntnig oorau^fe^f 2)rctTur 5)cg ^eitbunbe^ unb ,f)ut;n 1^ \ \ ^ (! « 79(>/ © e flei (la ? unb 3a0^^^«I J797 e /• \ \ V / ^ ^ N H y \: \ f r t t » .'.^ Cf ^ \ ■■ \ y •. * V . i ■ / * J V '5 X V - / ^ y \ I ■. 4 ^ ! , / I / ^' 74 \ - \ S ' > O y gwetrc Slu^gabe. i8 SBraunfct>n>ci3, 11. / H » S5cr9iug grunblic&c Sliitteifung, ^(ncn .&uf)^ ncr^unb a65urtc&feti. SBclmar 1787. (^otfa^) ^anbbuc^ fuc bog pracfif(fcegorf!; unt> 3a()br»crcn, f. f. v. v. l^eit^unb, ^uf)iKr^unb K. V. I I 4 \ ■, / L \ k *t-' I X ■ s ©ie ^unbe ge^oren unfer unfre lichen .f)augt()iere, an 'bewen njtr manc6 t)orju9rjc& imfif h f> ©innc itf) fit iibet bu meiflen anl S^icrc/unb b:t ^cnfd} Ut ba^er ben Jo tne^rflcn anbern ^au^tbieren " fcl^aft m fd b \ * V ^ s -n I t t '/ «5efont C'igenfc^aft 1 ^an !anti ben ^unb irr furjer ^eit abdcbtcn balb finbct / Men^meire fei & er fic^ m ble in fciriem .f)au0' anaenoi racret balb. ©locfenfcfcla^ crfd? 6en pfleg (g A sang ntc&t Spaftiergang giU, fo ft4> gans ru^lg ocrfio urn vodd^e &tmibe tfo cr bann inif bem ^ abcr aiic^ balb , 4)t f?att ©;rc&dften gcBt 58 tsa^ id) mid) fo an^bvadt , ifj cr gar nirfjf gern aTctort Jjnb angerufcn, fdbfl bon fdncn a(ten Q^efannfcti ni*f» €r gruB^'t (ic bann laura nac& ber ^unbe f ^dfe un^ cilt in feincm Sluftrag obc "' ' €r brudt fogac offenbar i&ll r yinjfSgang crnf?f)aft fort, feiiicn UnwiUcn au^/ bag \ i. N L i ^ ^ ^ ; ^ ■ /- 1; ■^ > ^■ / \ ■^ ^ + 1^ t r' f I > ^ S \ J J betien qenc tent enti Kjie eine errn crrn unbc mfen ©tu Ucber gniuen batcn enjcgu i balb balb cine t>er llein 3 leigt foubcrd r* \ ma J ' 1 f \ i -4 / I '* vod wdU nben , / ,rJ I \ \ bcm rutf c wan untci SoQ*^ njeaiq njci grou ^rejfi erfeb 9«ni cinric^tctt V r \ ■ c) Unb teelc^cg S^ter fame bcm JP)unb an Sreue gegen feinen ^crrn gfett^? Quis famulus amantioj: domini?' quis iidelior comes? quis cuftos incorrup- tior? quis excubitor poteftinveniii vigilantior? quis denique ultor aut vindex conftantior. Co/zito, Vtl. 12. 2. Unb »a^ iff off ber go^n fwr feinc Sreue, fur feineti £)ien|ldfcr? 2Ri4>t feltcn tie fu&Uofcfle JBe^aublung, ; ■ -.J J ^ ■ ■ r^ ^ ■ -^ y' ^ t! \ V" ■v. I \ /. f y / I .J / r / - i f I i -i : ■ \ I ■O . ; r-^ ^ f \ \ c f) v i I •* o \ / er fi*imr fe|)cn fogt -•■)/ f«i'9e« S«ttco unb biei? torn s^etif^en, t»nn tt bUnt, Dcii er licbt, tern ec trcu 3m SBinfer 1807 — 8 crfror ^ler auf biv .^aaxb efn SRc^ger, bcr tn bcr ^anUl^dt bcc SRac^t in due ber ^erau^I)c!fen, unb and) nifgcii. ber Slbqclegen^cit Don Dl^iemanben gc&orf werberi fonnte. ©dii ^unb ,^ Mieb Uei if)m, legte fic^ auf i^n, ^ciu Crf! nad;) jiDeJ 2:agen fanb m ten. Siber uur Me ^eufe qu^ bnn .f)au^ burften fidf 0em I'dc^nam feiiK^ geiiebten J^ercti no^ern. ^euitc Don 5cit ju in ben Sjerunglucf? I^atte. Sl(^ im 3a^r 1806 bcr cncjUTc^c ©cfanbfc^aff^* ©ecrctalr Wo(?d ju (£on(?anfinopcf jmei Sagcrelfett roHt i>cn bkfct Btabt Don tudiftifen dUixbcnx errd;of> fen ttjurbe, f^atu cr cin SiBiubrpicf bci fid), baef cc no* baju erf! etufgc Xage suoor gefdjcnlt bcfommeii .^2<'i ^(^i'ienter mtctc fid) bmd) bic %lud)t in ta^ naf&frc 2)orf. AllI^ cr am anbern Sage niit einen e^fertc b«fj n^ai an bic unglucflic^e eteUe fam, fanb cr ben ^anb (>eulenb neben fetnem ermorbeten .f^crrre tic^en. COtan btad^tc if)n breima^f in ba^ i)orf/abcc {mmer fe()rre er mcbet ^nm ©rab jurucf. €*nblic^ fanb man if)n in einer ©cube/ bic cr fid^ neben bent ©rab{)U9cI «}cgrabfn^atte, unb ba log er nodi, alS fcer iSebientc wieber nac& €on|lanfinDpel juruife^rfe* ^a^in tarn bee ^unb mt^ odn felbf? mieber, unb ter ^ebtcntc fanb i^n unucrmutOef, abgejf^rt ©oii 6ram unb . hunger, an bcr ^^m^ beg ^ciufc^ fdneg uorlgen .^crrn. X ■ J I •. ■ f J Quis famulus amantior Jotnini? '} iin^ geiffcrtf , / ®o eft tiefer in b;c erybe f am / iinO gerftcrtf^ pviitj^Itc er leu ^imD, mtt ben 2Bottvn: id? )i?ia Mr t?a^ ©eiffecn fft)OJt eertvei; kn* Sum ®Iiirf Cam tin S\m\m , tcr il}n fceleijrte, DaS ticfeS ^i^ccn n'tcpt Unavt > fonbent gefaDe ein Seic^en Scfitev reinec \ "x -r ^_ ^^ -_ r g" \ \ » ■ I I h K * \ t o y "^ t au^. 55iei ^^"" mon om ^ell^n ten ^5 fe5 sJKit 23cg ^ fdbfl S : 77 I, reffir* Unermubet ftD^lt bee brefftrfe 5i3ubel Uii 5Ba|fer (jeroorfene ©a*... unb »irb ni*t feltcn femem ^^errn burc^ fefn bcfldnbijje^ 3|pportiren juc ^a|? bag bcm -0 urn ben 50?cnfc^ feO ftcfa fell an ir)n jtt f* Siefe au^sesci^ncfert ^ah cine unoufhorlic^jc <&ebnruc^t . . . 'fctne fic&tbare ^Segierbe, ibm ju biencn, ijdb fctncn ^Betfaff iu ertocrben , bag ganj bcf lent fcine giebfofungcn unb feine MyanQlidfUit auf ifne'fo mannic&faltige 2irt an ben Sag ju legenv finb ro eintia unb cbiracteriflifc^. bag bier bie mm bee to emsig . feetn 502enfc&en na^er alg |ebeg *^ ^ ?Rafur tbicr susugcfeaen unoerfcnnbac tJ^ocfa mcrfttjucbiger unb fc^a^b fc« 5:()tec, locnn n>ic Die oielfac^cn SJienjie erwagen, Die eg ung leijlct* mt ^unbcn bcmoc^ftsf fi4> ber sOJenfc^ »ilbec '^hicte, mit ibncn Derfolgt unb eriecjt erjiaumim. ./ / SBuff gfc fic& erf! ;! ^ SiUe SagbtoolEcr SOicnfcb . fagt _ , ^ Sbieren fclbjl elnen Slnljang Derfc^affen , unb oorjug licb ©icjenigen burc^ cine Hebrcic^e vjpji nen fuc^en, welc^en ebil;f^ir.n,ue. €ineb^^ Pge^biVeJmnM^^^^ f 1^^ 5BoNpla|e«. licfeer^cit fcinec Wfon mt feineg €igent^umg. ^er Sunb bewacbt tai ^au^ unb ben ^^ofr begleitet fei^ Sen J&ecrn alg treucr jgefc^u^a' unb abac^ter auf jew nen ©angcn unb Sveifen. €t beRKic&t feine ^eerbcn . imb ftt(^t i^W ^a^ astlb auf \ \ / \ L" /^ 4 . 1 f K , ^ H / ■■ \ / i i^. I ^ ' I / \ i i ^■- i ' \ I . I t , I / \ 78 t o ^ I -^ inbem fcblad?t Ut / /- terr£^el&en f foff .^unbeflelfc^ tjon'^ammclfleifdif j"9e ^euf ^u Sag merbeti ^unbc tpfirc&ert graucnsiinmer )ungc gefoc^fe ^unbe fe^r ^^c^, mil biefe epeife t5ncn cine aufgebunfcne maWz ^ntxaUit ocrfdjafft. bie nact> %en SSorurtfi " ^ (t)en 6c^ont)eit gfhort. 9h fonber^ fur Slugxeb f bcm 2f)urmger 2B pann ^u-nbefteifd? fur fe^c gefu f hzt \ « s^VS^l'^'^ maimmfacffen cbcnfaH^^unbfffeifcij f eifen 4 '^^"' ^^-^'l''^ -^H^^^^^'fc^ «nfer bic ^ 3»» i' 1 S) soefonbcr^ frtnb g... ^unbc ber Sa^eUier feh lafien fie blo0 belicaf. @ie futtcrii m:t ^robfru(t>ten/ (iocognu|fcn, mim »«Uten fie ft^ burcfcaug nid;t ^'tt)6hne": 5M fi 9er)f nur bei ganj |ungen .f)urtfcen " <5ee(anb tttrb hit axi. ■^ r. einc 2irt ^unbe bafclbf? f 32 ^ f ben ©anbiBicO^^^nfcin \in\> ^ faU ■ F \ I S'leifc^ gemaHetc ' T bernC-fel^Pcif* bag man bafelbl? ebenfaff^ »...,, «,, ntefe , tor. 2Benn bie g3?e6ger in '5^i„a mtrfobfeu unb lebenbigen sum gbfctjlad?ten be|?|mmten .^unbe" be(aben uber bie @a(fe jie^en, baben fie ''" "'^'^ t5 ftc^ ber ^erumiaufenben h ©erucb gcnug ju Su ernje[;ren. unb bag ©efc^rei ih th 0*lac&fbanf beftimraten S[)?itbrub 9)?c6ger mad)t \ t . ■' ■■ ^ /SBenigee befannt if? eg. ba§ felb|? tioc^ in (?uroj)a Ut nntt mation ^unbefleifc^ gefpeifl tt>ivb, -'^^"^ ber^ebrou J in ben ©fdbten CafaJnuovo unb Lecce -- '-gac^^unbefTeifcK? feil ge^alten unb t>erfauft mtrb' ^ic§ift man fte^t bafetbfj feinen .^ r t>« ©affi A / X V \ / . > P ^ \ N % X ■v J I IV ■> i iil > ^- ■ ■> ) y ■ o *- 79 ■^ V £iic ©drfeer faugen fie tttcg, unt) bereieen au^ bciu- gen cinen ©ajftan, tier febr gefuc^t n>irb, iin|> Ui i^ncn ^at man wa^rfc^einlic^ jucrf! ongefatigen bod ^kifc^ ber^iinbc ju fdficnr unb e^ gut un b fc^macf^ baft gefunben. ''') aibcc cincn weif wic^ftgcrn ^ebrauc^ nioc^t maw bci manc^en 2j6lfcrn beS 3Rotbeti^ t)on biefen SOiercn. J L ^ SIffe S^afionfii, bte lang^ bem (Ji^nicer t)om 00 ail, burcb ganj 2Rorb;©ibifieu,, ill j?omffd)affa/ auf t»cn ^urileii, unb bl^ hVi ^<^n nerbli^ffen SBefi^wngcti t>on japan Icbcn, benu^en i>U .^uubc im 5Binter ^um eilittcufa^rcn, unb fo »ic marr bei un^ ^fecbepo|?cn, in Ofiinbicn Oc^fenpoj^en f)at ; fo \)at man bort .^unb^^ poflen. Unfer oaen jcncn aSolfcrn toerttjcnben aber bie ^amtfcbabalcn bie mei|?e ©orgfalt auf bic 3^(i)t bie^ fer XOiere. Sic ^unbe ijjerben t)on Jflcin^cit auf ju ^ug()uii,ben brefftrt. SO?an futtert fie mit gut gefoc()tec gleifc^fuppc, bie il)nen !aumarm gereicfct teicb, unb^ba^ t)on mcrben fk balb flarf unb gro^. ^wif^en bem funf# ten unb fcc&f?cn •5J?oriat ro^rbcu fie caftrirt, merd^e^ bei ©anje ^un^ Sm Warmer 5Bi(tcrung Porgcnomnien iosirb. be unb ^unbinncn luerbcn iiirfjt cingcfpannt fc^cn bem> jfteitenf unb briften 3ai>r irirb i^nen ibc langer febr ftarrbe^aarfcr ©c^wan^ gef?u0t. S:)k fanff ti^ fec&^jar^rigen ^unbe ftnb fur rbeite ^eifen unb ju l'a|]fu^ren bie 3Sorjuglic&t?en. 3e^f»' ♦t*""^ Nt feineii cigeneh ^y^amert. 5f()re SRu&rung biiici)t groffent^eil^ in frifcben, gcfrornen, gefoc^ten, gctrorfneten unb faulen gifc^en, ^m ©ommer fucf^en fie fic^ i^re 9Za^? rung mei|?eu^ felbf? in Un ^luffen unb fbai^tn, unb wenn al^bann bie Sad^fe fd^aarenttei^ in bic gluffe tlromen; freffen fie »»>n biefen Slf*en bloiJ bic ^^opfe. ^m .f)erbft treibt fie ber hunger n>ieber nac^ ^m 2)6rffrn, r»o fie oon i^ren sfieft^ern aufgefangen unb angebunben ttjcrbcn. 2)ann cr^alten fte loor^ ^rfie fdrglic^e 3^af;ruti3/ bomit fie raager reerben/ worubec -I, ) I ^wiufeornefi SReifeu burcf; U\ie ©icilien. II. ;27o. SB erg Hi? iiber t^ie Secfereien, mit ^Jnynevfungrn ppn 5 o r fte v un^^pren^ .hntlf, 1792. . - , ' . se f «4 'o V _ ■n ■, it ■^ I \ r I / \ / I \. / /? \ ■\ S \ I \ \ ■> ^ / \ ^ t ? }^M k t r ^j * " I ■ 'I 1 1 » t. rx '■'* ^ i i . T ^ --^ / ^ ^ I 80 > £ fit abet, ]o tt)ie u6er ben 25crluff i^ret ^teihdt, furdj 5 f()re on VK ^ bcitcf)t biDg in % ■^' \ .-n) fenbcn in ©ruben gemorfen, unb mit @tvQf) unt> 2? •SBititcr befommen fte gcfrorne dt gifc^e'. Brob ru^ren fie nicbt 3li t)a« -_J ^ fliefenbe ?5Jaff"cc i^ugcfroren; fo lofc^cn fie bci? 2)u eab sar c&t ■-^ SJor bet Sveife futfert ir)re ©taf ion ju J Xaa fte erfl cine ©fuube au^rub ^^aben fi cmanbcr, taglidj 40 &i^ •'^o ^ei-ftc rucfgelcgti fo gjebt mau ibnen ciiicn 5;ag 3vaf?f (H tddfiid) Qffuft ft ©inbbte .r)uubequt brcH an ib fe burfen ftc and) bdm groffcn hunger (id) nic&£ if €r5bicbe, jelgen mcnige2lnbanqlicbf fift f?c5t (inb aucb nicbt wacb im 3ief) 2) bre 53 OJcftflat i / L ^ L bi^ fio ?a?erfle oou cinanber ctitf fenbcn unb feinc tpenige (rquipaac if! S be/ 40 fc6 ^Ounbciv erfo 5Sor faU^ in ffc&^t ^1) if fcb I Ubvt (in :^< ©cblifteti mit bem tUtfi bet Equipage, unb biefcr fiU)i;tbie ^u ten toon 640 ^ipfanb bet gufer5)af)n mit I'elcfctigfcit fo Me')cn, unb mit d) iPatIb s iben legt ,. auf eitic teiitfcl^e CKeile), unb rait beu hciicn 9icntU)unben ao^l 1 5 — man in einer (gfunbc 10 big 12 s^ei-fle ^7 fe& SSBorten. £0 5uru(f. b cbfo / unb r ft Xtab, uni> fet mit ^oiih 9^qcl?t. ©eleitef »ecben fie blo6 mit ht bet 2eitb rut)t. ^r aebor4)t bem€ ^nlic^en 3 4 gubrcrg, boh Kubein beiablt, bic / Ounbeiuc^t in Stumtfetatta t&id^tiQ ©teg ge^ mac^t bie lu^t, nid)t too bit ^fi fcine0 .f>cu( Metb d)t fi 0) J^afet^ jp)uHbe ba iju brauc^en fi fonbern beburfen , / 1 6oramec unb ^ecbf? i&r gutter (elbil fuc6 iic^, iDeil im ^tu^fa^ 'n , im -2B fi- 1 ter aba %ii^en toorlicb neb fonbevn ^Pflege bcburf unb gac ®a0 nof^njenbigjlt; ' ^ ^ i r\ ^ S^ »- \t \ - { ' < > -'" ' r^ J ' ii -* I I r >'; 9» o \ S. 8t ^ 5|?olI J3e^annt,^er He ©tdic bc^ I'dfriemeng, Dec ^emmfrft? ocrtrltt. i^beti if! cr raif ©4)cl[en obec mingett tterfe^cn.. ^aflTelt man bamlt; fo laufcii bic J^unbe fc^nellcc. %al)tt man bersab; fo ^ait man if)n ftortic swifc&en bie ec&lirtenfufen. BoU let! bic ^unbe ftittc ^alfcn; fo fiogt man ben etac^ef, JDomit cr am €nbc bemaffnct Iff, jmifc^en bie loorbem ^ufen in ben ©c^nec ober ba^ (Ji0. ©offcn fie rcd;teS fo fropft man baml£ rcc^f^ auf ben @c&ncc ober auf bic j?ufcn, unb fo umgefcbrt/ wenn fie Hnf^ foffen* S)ec sanjc ©c&Iittcn ifl cirifac^ unb boc^ fcf>r fcf! dui ^itUnWh obne al(e ^^Jagcl gcbaut, unb twiegt felfen ubcc 22 OJfunbe. ^roc^tfc^litfen (Narden) (inb I ' Mdet unb fc&t»erec gebauf !■/: ) h- / I 2luf Lavanfaeari , tincv t)Dn 40 %amiim bcttJo^n^ ten 3nfcl im gtnnifd&en ?0?cerbufen> bebienf man fic^ bee $unbe sum gang^n ber ©eefalber, auf folgeube Slrt V em ^unbe werben ©c&ul)e angcj^ogcn, bie fo unfer Dcrtuun atebec / ■ - S:)k jF)aare ber ^unbe bienen ju ^frumpfen, gro^ ben J^utcn , ©aalbdnbern. ^c^ recigcn ^unbclotbe^ (album graecum) bebicnt man ftc^ in ©offiangerbe? rdcn. £)ic joftigcn SSubcIfeac iBerben untec bem 3vaucO^ "*' Hon ^urf4>nern §tt aUerlet Unter^ md gefu&rt c. 2ans?botfS SBemetfUngen auf Svaittftttt ii!i3. II. Tab. XIV m ' I t ^ ■^ ^^ L / 'r 8» t X I» $f»" tJH'^ s X ^ f^i *? m I V ■ * 6 ^ ; M. / ^ / 8 \ o fuffer \>tHthiiUt sffian gcrbt fit auc^ Wdggaflr, «nb iiiddjt^anbfclju^e barau^. gcrner nimnif men |>unbg^ fetlc ju £)bcrIeJ>er ber ©tiefel, btc t)on S5iekn gcllebt Wcrbcn, tt>cil fic im ©ommer fu^l unb im SBinfer ttjarm finb, and) bie §«f« "^c^f i^'f^^ fc^wi^cn mac^cn, tnbem fte ftc^ naO) bcm §uiS bc^nen# o^ne t^n eini^upre|fcn» ^ -1 — . ^nblt(fe ijc6ert auc^ bic ^^nbe Ui bem ?uyu^ «nO» re^ ^dtaitai,j»o fo toiele 4>wn^« unnot^igcr 5[Bcife Scf)altcn accben, ba§ fic ben SO?enfc|)en jur gafl fallen, (in ftf)t i&unt»e* / A) 3nncrlic&e, / * -r /. a) ^ifeige ber f(f>ncll Dec I au fen be. 2lugfu^rn*c ©efcbic|>fe ber JP)unbe, »on if)rer S^atur, uerfc^iebcncn Slrfen , ^r^c^un^, Slbrt^xung, i?ranf^ctten n. f. m. Seipjig 1781. 8. 3^afurgefc^ic&fe ber ^unbe nacfc i^ren perfc&iebenen 2irten, CTjic^ung unb Slbrlc^tung/ nebfi ^m weifung tt>ie bit ^tanth^^ten ber .^unbe jn erfennen unb 5u ^eilen. Slug^burg 1790. 8. Ueber ble forgfdltigc ClBartung be^ Jg)nnbe^, al€ ein gyftttel ba^^'ranf* unb SoUnjcrben beffclben ju oer^uten. gconff. 0. ?0?« 1816, Corner, 12 fr» 3e(!er uber bie fieine 3agb. I. 90-^104. IV. 127 141 ; / H F 2lu^ bem SSinfet fc&on oben angefu^rteg SSerf. ifiiigerg foflemafifc&e^^^anbbuc^ ber 35e(erindr# SIBiffenfc^aft. S5. II. mt^dU IV. ©. n8o S)ie1?ran!6eifen ber ^unbe unb t^re 3?a(urgefc§ic^^ rranffurt 1800. te. 5)pnauer^ SJorfc^fdge $ur ^t»ecfmo§igen ^ef^anbt lung tranter ^unbe, m ^auropg Sluitalen bee gorfeiunb^agb^^BiiTenfc^aff, i8i5. I, 63— loo. In » ) c " ^ \ ^ \ ( ' 4 ^ y J ■' \ ' ' 1 / •1 y y ± / - Vj ^* >' \ I ^ * 4 o 83 6 Lues caiiiha. SKoft/^ter Utpmmttanl jp>unbe Don | 3{a^ f)t auSa((e^U SBenii fie au£^ Qludlidf Qe^eilt finb fo bUlbt fcoct) noc^ oft mpf^affer ^ 3ucfu cf (£i ^aar ©ofcn re glcic^ 21nfan9^/»enn man bicfe 9?a(^»e^ fingegcbcn, |clfen o^nfe^lhav* *) t& €f) ^u ben niorbis acutis fann ittaa ^raun e,X)eii©*Ug flu§. ^le SB Ut 5/ Rabies canina. ucb rcc^nen ■ I D. Sftoferu^ uber ba^ €i 17 9« M ^ellung ber .g)irnbdi»u(& m < m itber ble sffi bnrc^ fie ba^ 3^oC[r»erben |u ftecb iD It n b e 6. fc&nj i8oo. SD? t>on ber cinjig cclaffta burc(> t)iek €'rfQr)rung beilattiaten ^ mb ^i^ei totter ^unbe, SBolfe unb JTafe ^eipjig unb vOSarfc^ 1789. D. Staehlin D de connubio ojfum contra morfum canis rabioti. D. Med \ a burg 1785. X Schwarts de Hydrophobia ejusque fpecifico Meloe majali €t Profcarabaeo. Halae 178a. ^Vix\A)€ 9lnreltunq, wle bte gSeffabonno Iro I 1783. Jp)unb^blg an|utt>enben. © V Parry Cdfes of Tetanus phobia. Hyd / I ©tefe fcfcrecfricfce j?ran!&ele itor fc&on tel^s bcfannf. t\ fu&rf bie gKittel ■; I ' - ^ einer meinec 3«i)5rfr 6c<>H(t,t in tiefem ^aU noc^ t\n wof}(feirere« a«ttt L i / \ f #1 » \ I* ^ » A ' 4 1^ / 1 i ♦r- A :7 V y \ xV #-tl *l \ y ■/" i/ / -■ L ^^ i r ^. r t h it:\ ^j»' -■< ' r fc ^ / 84 o %n U'nt'c ^dt taQi^m gfbrauc^te. Celfus (Aurelius C'lreiius, ten man n)e()en fetncr fdjonen ©c^rei&art ben Cicero t>cr Slcrjifcn unb ben lateinifdjcn. Hippocra- tes naniite) im itcn ffa^r^unbert empfa^I ba^ ^tx^f fcrcunea bcr CiBunbc mit glu^enbemirifen cba^ Caute- rium ) ol^ ba^ ficfeerfie ?Oiltfel. Publics Vegetius ta ffiner arte veterinaria f. Mulomedicina Lib. V. 84o ^et etunfaO^ ein eigeneg ^apitct Don bee ^unb^ttut^, lt?orin er fciQt: Locum (jui morlus eft, ferreis, vel quod utilius elt cupreis cauteriis urito. ^r fannt^ bte auf ben toflen »^unb^b(§ folgenbe SBaflfcrfci^eue: hydrophobos facit canis rabiofi morfus , et convertit in Yabiem. ^iinerlic^ empfte^It iV a\^ Specilicum (fpecialiter prodeft) bit ^Burjel ber ^unb^rofe Rofa cariina {bk fllfo ttD^l baoon ben ^amen hatf) jer^ quetfc^f, mit altem 2Bein uberooffen/ju ttinten, auc^ |erquctfc&t, aber oT)ne 5»f«0 ^"J" viCein auf bie SBunbe felbjlju lejjen. Hac foia ratione, fcgt er ^inju , nee hydrophobuvS iiet , et imminens difcrimen evadet, sEBoUte (Bott: eg ware »af)cl J 2)iefe fc^retfUc^c ^ranf^eif finbet man njc^c / a) in b€n ^eifefictt ^dnbern. y 6o if! f!e nac& 9)? o { i n a nicfet €6 QC&35 * ret nicfef in ^iQitt, rso boc^ bic .^unbe befonberg graufam Onb, unb grabcn unb frejTen. fo.q fcblic&e 2 cfa D c&fe nf? man fte nic^Jt om Cap de bonne efperance, unb ec bag Natruni ^altigc 5SSaj|"( ©ie frnbet firf) ferner nic&t \n ^acatava in"Df?ln! njo bocb bic SM6 fe^r gro^ i|Tj ntdjt in bm h Slegypten nai^ Albinus, Sonini, Volney, t)ott liegen bte /) ben qatifi grant unb Larrey. pn Xa^j im 6c&atfen, unb (freifen nur beg DUc^jtg^Quf tern §elb um^er, urn Slag aufsufpuren. ©ie werbeit imc einmabl ^ 5 roar laufifcl^, finb fe^r frieblit|> ttt cinanber. - f 3e ^eifen fidb felten j^ b) 55ie ^unbgmuf^ ifi a6er auc^ niu§te. n)0 man ^f 6. 21 n f n ^ r ^it J) i e U e i c& t b I e ^^u n b n? u t^ n u c m a nf c^em en ma ciQcn? / ^et (\utaxtiQ\U ixvib 5)ic JP)unbe finb X^ierc »pu ^eftigen geibcrtfcfeaftcn <£tarinimtgciffertt ftc, unb jecriiurnter fte finb, bcflo l^ogartiger if? i^r 55i§. 2im ^eftigllen tampfen ftc mit einanbec jur ^runf?selt. ^ ..^ - ^ ^ Uuft fobaim. Return, fc&meift ganje 9^a*te t>oin .paug tt>eg, unb folgt feinem .f)errn,^lc^t mc^r. s^ieg fiubeti J»lc abec au*'bci anbccn no* fan f( em X^ieeen ai6 bee .t>ttnb. 5)ei- fonfl fo jabmc (glep^ant toerfdat juc SSrunfljcit in lliafcrei. ^c fennt feinen ^errn ntc^C 25on ben fanften unb r 1 I 1 1^ me^r. fagt ^alla^ (©ammlungcn raerfiDucbiger fcieblic^en (Samcelcii 5y?ac&^ rii^fcn, bic 5D?ongoUfc^en ^olUvfdbaftm ©. 185.)/ bog fte in ber g5runf?seif moger unb betrvfenD. mate njurben* Sll^bann bangcn if>re Spodn wie jottige happen ^crab auf bk eine ober anberc ©cite, ric^tcn ftcb erfi ira ©ommer^ rucnn ba^ (Eamcel att^ ind^lig junimmt, mieber auf. ^n bcc jBcunff^eit mug man bie €ameel^eng(lc forgfdltig »on einanber abfon^ tern, tucil fie fi(i) ganj ttJut^cnb unferetnanbcr in bett ibuddf)aatcn ttetbeifen , unb mit bm 58orberfu§ea cinanbec nieber su mccfen fuc^cn, txx bcnn t>c€ Unterlie? ^mi>t i)Ott bm Slnbern aefc^dbigt unb jertreten wirb. S)ag^ameel/ fagt ^obf?/ if^ in bee S5rua|l t»eit gefd^clicfecc al^ cin JP)irfc^. SBciger e*aum be; J)ec!t ben ^alben ^opf/ bie 3""9e Odngt (ang au^ bem SSijaul, unb man ^6rt bef?dnblg cin abfc&eulic^e^ ©c^ y >■ fe^rei, megwegen bie naturlid^e gurc^t genugfam anfi tat^ f »or i^nen 5u meic^en. Larrey\ bccic^tet in fcirtcr PieUtion hiftorique et chirurgique de rexpeditibn de i-armee de TOrient / k I ' i % 9 ^ ^ i >■ # K f N N /" .* X V \ \. ^ V ■ / V ^ _> / VJ r l ^ ■ \ \ '\ T - i^ » t '^■ f r r mp i I rf \i ri> . y 1W ■-r / > X i r r fi 1 r ' / I y r^ I . 86 o ■^ enAegypte etSyrie. Paris i8o3: bit fottj! foftiehfettif Joit ^c|^, »crfoIgen SDJcnfc^cn unb X^kn, um fie su ^H alfo tviclleic^t bcr gercUtc abcc iu*t befrlebiflte ^ef*fcd>t^ ^atipturfa^^c bcr 5Sutfa ^ » c nine t»0 biele f cbe ^ bafur burffe bfc 55ett>cig {d) n ■ (^^ If! f(|>on crinnm Wo ^Uttbcn ben sffiurm fctjueibca laff b eine id!)e unb »erben? fubren fci),n. bag mancbe i^rca ?0?cinung. toffwerben berfelben ju bcrbuten. *)' Sine SRdnung if!: bag nur bic mannlicben y' t i erfien mmf ^an mVL^t fie alfo caf?d ^nrd^ferlicb in feinen SBirfungen tjl ba^ 6ift, ta^ fidi. in biefcr ^ranf^dt aud ben (Bdftcn bcr foaen ^ ^ ©raf ©aim? Die iff tcbeib &af gefabrlidje abcc Icbrrcicbe 95erfucbe in «5 •S) _ ner unb JWar mit aqua laurocerafi beilt rDurbe nur gi^ ffuffiS/ t^dl^ mi( Belladonna -^ceren unb blaufau ^aK (alfo^ift mif ©iff) a(g ^offwcrg angcmadjt / fu<6 grogter aSorftc|)f tiw^t^tUti tt>urbe. 3)iefe 3>er fcag Un JJ3i§ eineg toHen ^ 5But^ foctgepflaniif wirb burcft ?^ eft ben ©enug Ui gefocbten Sleifcbe^ ' " Sllfo cb ^inimpfung toffeti ,. .. sani gegcn bte (grfabrungcn oon an^ bern tb«erifcben ©iften, i^. 55. bc^ ©cbfanaengifte^. »on Um fc^ No fagt .-^ Morfu virus habent, £ Pocu J a morte carent. tniDantur fVnncrlicb fc^abct eg ttid^t . > / r ■,i \ i\ (/ * 1 I8I6. ^ro. 136. aud? bte Samtfi1)a&alen \^m\Un i(>re« gugs Danben, wenr^ ffe ^ wie suwfilcn d^Wtetjt/ p{5§Ii4) nic^f freffen ft(t^ b:e f)unbe balb nacj? ©fgnahme befTel'feeii wUbec ecbo^ftcir, U. S^?r3^J5tj?H SHeifc MU Oie 3£»dt. II. 248. f ;■ * 1 1 V 1^ \ .1 _> ^ ^•i *i m t ; ' ■ r ^ ■^^■ •P *?*-*=r- - ^ ^ \ ■■] / r ^ ^ /« I '#4 \ V O 87 ./ ».' : _ _ €(ne gani rein abgeivaf^ctte Sgllfouri, bic 6ci bee ©ecfion cinc^ (ottcn ^unbei^ gebrauc^t ' Dctreunbete, rat bel ienen Scrfucb 5Butb ^ ben man bamif 2la4> beffdtiafe ficfa^ g Aunbe (i i> ©p 8. e ^eiff oucb blo^ ttarm nidbt frag fc freffcn, bic fie fait obec n, wag t)ieaeid>t ein Bihif lei i^nen Slr^n / \ ©oat€ tt)of)l alfo bee SBut& felbf! ni*e ble 5?ranr^ 5eit, fonbcrn S Me ©rab, bag legfe arc 2)ic bi^i^^ 5S5«t^ n>«f^ *^^"" »tcactc^t§olge elner actU ble laufcnbe obcr r^cumatifc&e Den irnentsunbung bie golae ciner i(>af(i ©Inb bocb auc^ ^ bei 50?enfc^cn felnegwegg f cntjunbungcn ^ranfBeitcn/ alg ?»?anc^e nod? gUub felt V fie ■\ ^ » f(^cn ntc^t felten untec ber §orm anbrer ^ranf^ctfen. Sluc^ i|l bie Uebeccinjlimmung i^rer 3«f«ttc mit ben I Typhus cr|l in ben ncuern ^ Sufdtten 3 fe fur tie 3^^"titttt btcf( IDoCfen. aSag ^inbert ur 5 fb fe f)abett ncbmeti m jDunben ctnc .^ranf^ unb nugltd? ©e^irn unb feine ^dufc cutjunblic^ affi SBa^rfc^einlici^ pflahjt fie ftc^ burd) etnContagiumfoct 2)a§ bie erfranften |)unbe bic QSeigfuc^t unb JSSaffcc fc^eu beforamen , unb ha§ ^eibc burd; bm S3ig ©cbiflfenen ubcrge^en, babou fann ber ©runb in fcibtbueffcn U^atur ber Jbunbe alg reiffenber 2bi 2 \ \. V_ \ bie - ; sen sSJon hat ith fer 31 n ^at ja auc^ in ber fcbrecfUd)en ^pibc 4, sJKenfc^en ©on ber SKafferf4>eu befatten b m eif ar b t)af su feiner 3dt and) 2 ^ . 1 bacbtet. *> Sieg ftnb Q^eobac&tunge i)ie »ir nt&t fonnen. 2iadn f? bief 503aferfc^eu ibcntifc^ mit bee 5a3alferfc^eu eiiteg to8e« , A I ^ h l^k%- ■v X / ■■l U: \ m 'm *) ©cifacbS vnmfc^tc ©cjjciftfn. Sitieite ^faSgabe. II. 626- !?lu<|) i6} Hbt in bee \jeri)c-erent»m ©pi&emie 1772 einen S'unbe nic&t mel^r Hydrophc canma ITen/ f € bab bog bie ^im^^l»^t5 blc^ burc^ Sin (fo tt)ie blc ^ocfen), nld?t de novo, in fo oiefen i^dnbern SfJic&f^ lion tl^r, use CIBeir? noc^ fein angcjlecfter .<)unb bort^i tfr ff cEticb f d> bie iBirffa m^ »ie fc&iif lic^c etcttc fei; t^d±< unfer Beitaltec g fe fucc^ferlic^e ^tanf^eit un^ hat feuncn le^r crfue&e inec oben 5|inbern ©4)rift ellc Ah m fe feinec le SSerfucC fub mir feitt 9J?iteeI/ in fcinen neuen Seitrdgen jur 3R nei^SSilfenfc^aft I.^a bo§ e^ auf cine fe^r u I? 1783. mit/ unb erfidrfe. bab f @*n)ei§ balb f u. f <5uperin ten bent ^und? ju (Elo^e raac^te feine tabi 0en glttrflic^en S3erfu4)C ne jamraecooac, fc^recElic^c jfranfb tefannt, mit njelcbec ©c^rift t>itu £>rucf iiint^ ©ob \ 1. \ ^ i inia^Mt w einem ^uUerfiiedist etne 5135(jfferff^ett D. See- fluf ynmaAaem @enu§ von SSurfjedci'ti^ motan ec |lar&. ii^ diff. de hydrophobia e uimio tructuum fagi efu orta, Erlaugaa inC^, i i / y 1 J/ * *; ©otlittgiJt QcU^xU 'Un^u§en. 1816. IV, 403.; x&o an^ ^emef; tet njiiD: ©cl;aafe? Jji*; Parry, abfic^jtlii:!? vou todeir ^un&eit Ijatte bfiffen laffeti/ iv^civeji nid}t toil geivov&eir. ©otlte ivobf bag fetjeuJ) geftuffert tjab^n ? t'au" ware ba^ aOutbgift faiu-fc 5natur> ri _y ^ ^ \ ^ f y \ » ■^ s ]■ ,- -\ ^ \ - ^ __H X" -^ / \ i I / o I DecbinDen if! 89 '^v Mathieu mpfa^I in fdner gcfconfcn ^ttiifff^tift J)ur4> fcipc gcglijcften teMe geleifet fowo^l prop^t)^ latifc^ aid I)etlcnt> bic gcmeinc aucrffllbcrfal&e cincm 5:fieil Oucc^ftlber unb_ a Snellen ©c^mafs,) (oori cbt f t'ie bifctic ^hUc, fonben nac^ Hi ucfe ubcr b«n ganjeti i^ ctngericbcn. la Societe royale de medecine, annee 1797» Paris 1782. ©ag cfftiber ^o*(? ctnigc gute QB 5« glei^ traufcn Stnbere bem fang gebcauc^t unb furc^teten fonft c^ !Racb D. ^^ pfa^l ben innern unb auffc 6cbrau* beg fauf!lfc&en ^ali^ (i £>uenfc^ X m SBaffcr aufgclofet) al^ etn uiurugllc^e^ Pro- aeticum, urn bic ^utf) unb SSajfcrfc^eue bei ben ffencn ju oer^iiten. ^c njuibe bc^njeaeu Pon ber ■■\ \ iDeflccic^tfdKn 3leg 50? f4> ^ cbrcnPoUen ^rai Slnbrc Slerjte 5 in ben 3ibel|lanb crhob 5}ieberer Pon SB bte mivUa feS 8 ©oUburger mcbicinifc^ 95ei ben il anbern Wl ttor c6 bte Ana^allis phoenieea ctn JP)aupftngreblenj. @c^af tinb^ag^r, ou* tcfct feiC 3fa^rr)unbertcn biefe^ 5Jj braucfcten fd^on A in ^eipjig lerntc e^ Pon ©c&afer ©cbreb dbte befan ©ic geb ©ebiffencn f unb Sage larid, icbea^ag brcima^I, I'ebc^raabl brei£0?e|f b 2lu^ ber perfTorbenc D. ^dmpf in fe ?S3ir!famreit biefer ipfi \ (in fcinem befanntcn IBndff Pon einec neuen ?5}?etb I bortnodigftcn ^canf^eitcn bc^ Untetleibe^ ju :f >^ ^ ■/ / ') ®^br ti^ti§ imnti ?0?et?errv in Ulnm Synt^jgnia, wU biu Uebri> jenS beOeutn ®auf$ti f V / \ t -. v^ f f-. Hi / ^ \ ^ I ^ \ \ \ h K \ T '' _y '\ -y > J, f > V I h \J 1 I /I !■ 1 ?l *f I H I nn f i J \ / « ■I*. •■Ik * ■V ■^ I , \ i ^ I J b I 1 -< ^ r K '1. i d ' f if 9o o efed flcn3ian§, ^abcn fid!> ^urc^ ble @eru*Ioft*jfeit ju al^ufprec^cn , welc^e ble 2iUen fo ^o4) angcpriefcn i(^ unnabHge ^ai)k in bcr 5Ba|fcrft^e f ./ Anagallis tuicbcr in flcnfals fc^r cmpfo()len ^Ig fe^lgefc^lagen ^at sDJciantfcolie ic. 'SI a babi fc 33er&tnbun<) mit fluc&tigctn Sau \ ' 4 €b N F Jbunbiwnt^ bii ^eilnng burc^ jwccfmagigen 6fbrauc& ©oudjb §ur Seutfc^ fe(>cn t)on © i f .^ecaudgcgcben Don Slibbc. S3rclin unl Stettin i8i2. 8. Moneta (wac^cibarjt be^ let^ten ^oni^^ Don^Po Icn) cmpfo^I fcinc?)}i€t§obe al« bie cinjigsuberldgige. sgjan foa aiif bU ?DSunbe gleic^ frcfc^e (grbe, Sobof u. ^ r tgU Icgen, bann cinigc Sage mit warmcm ^icreffig j>ctbinben , ( i 0.natt, iDorin man cin ^albe^ ^funb frifc(?e 33uftcr fct?mel|4t ). 3f^ bie SBunbc am ncuntcn Sag ni4>t Qef)dlt; (o fpff man Unguentum de Cerura aupegcn, unb ubcr biefe^ ba^ SKumbccger ^flaflcr^ SfnncrlicO fott man bem ^ranfen taglic^ Diermabl an^ bettbalb Un^cn S^tcrefffg mif cfwa^^uttcc cingcbcn, fcajaifc^cn ^imonabe/SlBoffer rait 5S$ctn, Degctabilifc^c ^ofl, abcr fcin glcifc^ gcnicgen laflfcn. Siefe^ SJJitrct cmpfal^l cr auc|) gcflen bctiSc^langcnbig, unb ben ^ig feeftig crjurnfcr Sbiere, wogcgen c^ fcbr gut fepn mag. mm, ba^ e^ bo^ oft in bcr sffiutr; febi fc&lagc, ^as bert anbcre 2lerjte bemer^f, §♦ (£. D. gcanl in bcr ©arsburgcr mcbicinifc^Kbi^ rurgifc^cn^citung ^,^ai)t 1792. IM 9. 94. ©. 484. D. 3tteb ferac^fc an^ €f)ina ein in btcfcm 3idc& «W febc ttirffam gepriefcnc^ Wttd nad^ €nglanb ju* tttd, n3o cr c^ bcfannt mac^jtc: IVIofchi gr. xvj. Cin nabans nativae et factitiae (Vermilion) aa gr. xxjv ©Icicle fd^rcibrman bcm Pulvis alexiphar- tjiacus finicus ( Antilyfficus, Tunkinenfis, Pulvis Mofchi compofitus) ju: Mofhi gr. xvj. Camphorae [ \ 4 1 \ ¥- r h ! I / s '* \ ■1 _ J T . - * N N 4 t o ^ 9» - ■ ■ y - r. iv. pulvcrig radicis Valerianae fylv, Tcrup. j. M. d funeftos eJFectus praecavendos , qui a moyfu ani*- tnalis xabidi oriuntur, et ad hydrophohiam jam or* tam pro una dofi exhibenda eft ilia portio, ppft r quam tantus fudor Xequitur, ut faepe pet horas 48 duret. Quanto fpafmus prohibet , verem per os alTumat, MofcKus add 'diam Ennematibus confulto additur. Dilpenfatoi-ium ne aeger ptil- H Marb 9Jm(c Sefmoib »o^n(e eine gamilif, in bet too 3a^rcn cin ge^cimc^ ^itUl forterbec. ficfe fcit 200 3f( sSicnf^en, t>ie con foOen J^unbcn gcbiffen tvotben Sic aiegierung |cnc5 ^anbc^ ^at tttt , \Vi rctten fcg SDfittel feinem ^efl^fr ©c^ fauff, Utib burc^ ^txi £)ruc! bcfonne gemac^t abge# 2)ec \ bcfd(>eibcne Sirjt »irb ^icbci an ba^ t)enfcny lua^ fagt: ne pigeat a plebe fcifci- tari, fi quid ad aeranduni utile iit, Hdr^. PlantaginiS latifoliae, f' r ■ I Anagah phoenic, Galii Aparines, Artemif, vulg. aa Manip. j Coquantur libris a Cereviliae, tecto per 3o turae addantur V romani drach. j Baccaruiti drach. vj. '^) in vafe bene 40 Sexagefiitias, lente. Coia- Theriaci femiuncia, Philonii liri contufarura fc&»eren %aUtn an( § eitiacfoc^e iuv^aiftt, unb in tasUd^ 4 f>i^ 6 ma^i a) finem ^Inb oon 3 bi^ 10 3«bren 3 ggloflfd ^ I c) 10 €rwac&f. so 12 20 3o 4 5 6 ■ ^ •7 jcbe^mabl ctnuugebcn* SSctucgung if! baSei jufrag^ l(c§, iBcnn bic Slrjnci bcrcita jum ©icrienmabr flenom# . \ N I ■^. ) J)a3 Philoninm romanum iff im ©tunb 2lrt 2«)ctidf. @. Pharmacopaea Wijteub 1786, II* p. 43. Sttttgardiae I ■i J- 1 ? '■i 1 , kff.- h , * ; . \ * 4 / -y^ "V t \ * ;>* I T \ « ^ \ t.' \ V \ y ■> -f- ■" ■■-i ^■1 ri •*^ V . I i i fi X \ - ^ tii N ■J \ J > If f H 4 ■v. I ,1 ^T 9a o N tann 24 ©tunbcn lang mie EmpIaftroCanthar. bcbecEt, ttorouf man bicfc^ abnimmt, unb ein gcmo^nlfic^ S«9Pf[af!ci! ouPcgf. S^a* 12 6tunbcn legt man ein ncueiS anf, welctc^ gcrafce an ber BuUe, wo e« bie V unbc bucff, einen (gjnfcfcnife befommt aiuf biefcrt (l-infc^nirt njicb etne intf jencm ©fcocf flefranfre €om^ preflfe gelegf, iude^e ftct^ feuc&t ju balten if?, ©ie unbc fetib 4 SBcc&cn lang Djfen ge^alfcn, uub tt>enii ^(c ^aifctfd)evt \ lange bcc v^aHeut bfe SSafcrfc^cu nld)e im ^6c^* ffen ©rab brtt, ifl bicfe^ ?)}?iftel nad) ber 2>erfi(tcruna jeftf^^anbmann?^ ttoflig R^irffani. ~ aber t/f ju befurcfcfen, ttj^tin bcr S^tanh einen JTrampf tn bm ber 2Bunbe ai-u narfjilcn ©efenfe fpurf. ^anti foHf man ben :tianr brcimabl lb jlatt ma'^en, unb mc i)albe fefunbc batJou eingebcn. tritt ter Jcampf uacfe bera gc'ib, (n)o aUt Mife per.' geben^ tft/ n»enn '-- - - - <^ 1 21m briffcn lac^ i. ^* f * A K "''^'r "^*f Jfite^ 3J?ittcl jutjor 9C^ braudtf baf.) ober na4) bem ^opf. 2)ann offnef mott fogfejc^ eiric §lber, unb bclcgt ben ^alg mU ^uc^ern, tie in /ene^ ©ecocr eingeiPeic^t finb. @o perfcO ^ranfOeit fepi aud^ bi> Qlnfic^fen »on biefec fo Perfc^ieben aJJittel Ont>; fo laJTen fte fic^ fcoV ire jen emtMUn, In aufferlK^e un5 ^, unb fo emig if? man enblic^ aucfc •'-^" jferftc^en ^or aflcn s^ingcn auf giDet ©atfungen t\nt^ t n n e r I i d; t)a§ bk oil ^HU nu^ , fcariR mi^f4ugen)> unb €lf( (fen. g}?an fc&neibet bie 2Bu.nbe fte tpo^l (lalTe Ae aDer ;a nic^t ^ beffer iff ba^ Siu^hemien mit #iT^/ ?:^l M^'^^'r K'^ @e|rau^ 5e^ gftJ^enbeit fel ^ereit,^bie bog s^But^gift fc^ SfrRo «&er p^ne ^erjug a«gen)anbt merben miiff I - ■ . r IDj^tt n)afc§( namlit^ Me mnnH fogklcb t ^ \ ^; / r" ^ V / X J •* ,■ '■ ' \ / -^^^ \ ■ _ - \ ' ^ o 93 Sluflofuns bf^ Lapidis caufticr^) 3o@ran In I tJfuht) , Dn^ in jene ^augc cin# 3f! fcie CSunbe fleir^| fo ccmeifccf jufammengelegfen ^aufc&geti man fic mit bem sSKelTer, ot>cr faugf fit mit einem Min# V fecn ©cfcropfbpf au^ (ben man bernac^ imScuec aug^ ^alt fie t). SB i ( b u n g c n (in ^cibmann^ geieiabenb | se?arbur<5 a8i5. I. 21.) fur tic Anas Cafarca. L. ©ic rice&t (iorf nac& SBifam. 3&r ^lut. fagf ein of^ntlic&fg ^laf^ (^cter^burner ^cifung. i8i3. No. 90.) iii ha^ fidi^erffe ?9^tftcl gegen ben foaen*punb6bi§. 9)Jan f?ic&t biegutc tobt, fangt bag S5lut in einem ©la^ auf, unb ld§t c^-ben ©cbiffenen auf einma^l tcinfen. ^ic^ b(Voaf)tt \f)n Por 3mmec tooc alien gefaljrlic^en golgen, Wopon tne^rere Seifpiele in jenem ^latt angcffi^rt twerien, €ben fo hmal)rt jeigt e^ fte^ geaen ben foOen SBolf^^ J)i§. O njucben alfo gewig ajerfuc^e, ob fic^ biefc €n(c bd un^ nafuralifiren liefe, ber 5)?u^e mert^ fepn. \ ^ \ r^ V - ■f V HV — ^ ^ t r 1 1 ! *J ^Jiefei: Lapis Chyrnrgpruiu caafticu* f)eigt m^ Cauteriam mb 4)arf mit tern Lapis iafenialis nic^jt ttn** ^immt man af^? poteiitiale , itt einem eifenun &iU^nx i^^^x Jeuei* eiuDicft. vom S^tur ab j fo evMvtet tie ©affe. ®?aR . bantt &a3 ®efii;ivi' l,tbu!t r»e ill Heine ©tiitfo «"& beivatjrt ffc in .einem n»P^( "rr fci^loiTenen @efa|j, ^intevm Ofen, * ♦) D. 2B c n 6 e I (f rt & t im rtUsemeinfu SJiueiflcr. isiJ. No. GLIX,1^ * 1 / ^T ^ N. / ^ \ -\ K y / . s ^ ■' J M I \ f i «# * /' ft %tl T i i J H 1 i »: f^ ^' A i«4» I'riM \ ji 4 ^j Pf i J ^ «l fr 1 1 ^ "^ \ ^- U V J h 94 o r 3) f rarapfe* ©ic ^unbe bidbeii fje^cti, tDlnfefn/ J>er ^cib wirb frampf^aft cingcjogcn , f!e faUeti auc<> ^ \ "-^ ttbecn J^aufeti. Sin ^ojfcl reined Saume&l tiiigcfc^ut ut, eti« eiocn SSifen frifc&c SSuttec in ben Sva^^en ge* 4) ©c^ win be I. ©ie bcfommen ibn Ui^t, Vbtnn ftc unfec b biefen un* fen mit dncm ©ieter cinjouncn. 5) ^opfwc^, 6) ©c&Jaffuc^e, 7) ^ungfit* tinb SBaffccfuc^f. ©itib genjo^nlicb niit einonbet •terbunbcli unb \ia€ (^nbe alter, t>tcl gtbrouc&tcr .f)u^; nerbunbe. Obcr e^ fc^wettcn i^nen atte ©rufen an, ttuci^ ^ai Scrotum, fo ba§ ftc nicbc mebr geben Uxif tttod^c ibrcm ^eiben ein €nbe. I \ 3n ^olen ftnb Me ^unbe (dU(^ gucbfe unb ?XB6Ife) bem SKcic^felsopf Plica poJonica SSor bem 2lu^bruc^ bejfelben f>abcn ftc wnterruorfen. Mid i ttjic ibrc ©eberben unb ©efic&t^juge bcn>eifen. §5tcle j^unbe n>crben be^ttcgen umgcbrac&f, lecil fie banri N faf! ade geicben ber ^^unb^reuf^ befemmen. ©ie fra^ gen ben ©c^rcanj bangenb jrolfc^en beu ^ufcn, bee S)?unb fc^dumf. ©ic beCfeu n'l^t, beilfrn atte ^(;u* te '-), felbd ibre^errn, frcjTen nic&fg, f^einen blinb Ji| fci;n, rennfn an atte Sffidnbc avi. SRur oor SBajfcr furc^teit fte ftc^ nid^t, ©ie S<^VLUy\ Diclmcbr in biefec ifcanf^cit f^^f S5lel. €nblicbbcvcbe imter gonDuIfionen l>ec Seicbfelsopf ani. 5aSenn fie eincn ^unb auc^ nuc ©on 5Beitem fe^en; fo fangen fie an i^u bettcn, wageit ii abec nic^t oud? nur ben fle|nf?en ^unb arijupocfen. €ntf?e5f aber tin ©treit unb fd^uftcIC x[)\\ ber Slnbre bcim 5a^eicbfel5opfi fo befommt er auf ber ©telle eontjulftonen/ bie oft 2 Sage anbaften. D?acb unb na<^ freffen fie wieber, b^eiben aber meIan(ioIif(i, br^ nacb etli4>en sjKonafen ber SSkicbfeljopf abfdUt/ €c fommt aberme^ma^IiJ ni^ber , unb tobtet. / I I I 1 I . 1 S f h f *) $l&gc tec S8ig fined fol4>en ^iin&ei oevurf(Jc|^t nic^t t>H ^mih f r I y^- \ ^ y k \ / X 1 i a i J 1 J ^ o 95 Ik intaine c^ivuvQifd^ '^ mehitfnif^e fUhhanh ffeii^ ^rc^Iau u. Hipm i79«. ©.23. 94^ ^ n ^opffcfemerjen. 9) ^uf? ') ing, 14) ;^rcmle5mun9. i5) aJcrfangeti f bag fie umfaffcn, unb na* 2uft fcb & ©c()ug 5)ul»er citi> j6) 9)?an fct>ut fluffe. ^ ^_ / \ ^anbinnen bcfommen bl^»eUen nac^ bem aBolfu laufenbc D^ren. s»?ilc^, in bcr man SOJanna gef od|>t Bai 17) SCBwrmfranf^eifen. c) SSecgiftungcn. ?a5«nn .^unbe bo^ Slberragbluf mUjfranfen Stinb . ^ > ^1 t F c^e^ «uff Whbtmi> cer Jfarfunfelfranf&eit gefaflfenrn SSie^e^ frcffeii^ be fommcn fi« bjefclbe ^ranf^eit unb frepipi ^rd^ena«9cn finb i^nen fobllc^. ©^rangcubfg. Son biefera fagf ©ermer^; g^aufen in feincm ©anjcn ber ©c^aofjuc&f. II. 3^.V 5oet mir 6at bic Bicgenmifc^ bel ben t>on SJJipern ge^ fciffcncn ^unben unb anbcrn S5iercn, »cnn Oe i^ften e ^ranfb © i e 9i S0?an f ^eile f?e in hie frodne, f (cine f^e(bie fc&iimmlie 2lrt), feuc&fe 9i m., fc^oarsc 3i., ©pe(J?3v. '533 fcDi SOcrrenfungcn, 2(u^be^n (Lucationes, DiJatio ^nnaien ^. I, 4> bee 3o9l>^ «ni> Sorflwifienfc^aft i8i3. i54. ^ S)ierc ^ratiff)cit if? cin anfangenber IPreb^ im f^Cf ^ang, gegen n>d^e^ in Ha 2lnnaien folgenbc^ ®?i«d cmpfo^ien tt>irb: 2)c(liairtcg ^^fP^nt^ino^I, '^joban* ni^o5^ ©pifo^i, ©cfeeibcmaffcr, oon <^vebem oletcfi 5Sid. 59?an mifc^t e^ wo&l/ unb UiinQbt bk mnH f^ ©reae tagiicfr $»fima&l mi«d/l finer Sage lam* m ^>m l» ..^ ^ I I ■ \ r \ r \, I 4- 1 J / 1 r- I ■+*■ \ t \ i / . 'l L n I I , I . ^ ^> ■M-'m'^ ^ tr i M / r ff \ i 1 * -I / I \ \i r r / m v« o jiim mmm (jcfc^a^fcfieit c^ema&iig^" ^ 9 ur)6rer t>er je^ijjc ©rog^crjogl. SvcDicrfocfJec in ^aben^aufeii tencg ?D?i(teI mitget^eUf» dMn biatet eitt €i f;ort auf ^o^fen, fcfencibct eg &cc gdnge nac& enfjwei, unb ^dlt auf jeber ©cite ber SSSunbe einen S^eilfo lange/ bi^ tag €i erfaltet if!, aorauf man eg megnimmt. ©ec Ort befommt einen ©c^urf unb ber 5)e^ang ^eitt. .^af man feinc SSerfuc^e mit bem auegepregfert ©aft Don lierba Cardui ienedicti , Eryfimum Alira- riae, obec Galinm Aparine geaiact^f? tt>orattf bie 2IU ten. bet frebftsen 2Bunben fo ajiel ^ielfen? ' ■i f J ■^•t [- ^ <_ A I Wi^t 1^ \ / /»* I ; \ I j I ■i'. V *^ . t / V - r VIII. geintJc t)ei: ^un&e. i. Unfer a) t>en ©augctf)ieren: t)er SBoIf, bee auc^ ben ubecteunbcnen ^unb auffri^t, bee braunc I5dc> bic .^odne. b) 9Son 3 n feet en, btc ©ted&flicgc Stomoxys, bee ^Ol^bod Acarus reduvius, Ricinus unb fanguifugus. ©c^lec^t gefutterte, unrein-Iic^ ge^alfene^unbc befom^ men auc& ?DiiIben , im gemeinen i^ebcn ^unbgfdufe ge^ nannt. 5)?an barf fie nur mit 2auQZ abttafc&en, bo^ fO/ t>a% SRic^fg in bic ^lui]cn fommf« ©egen ^I65c f(ei§igeg ©c^wethmen unb Jtdijimcn, ^ejlcrg ^lo^; falbe. ©er augg^pref?te Baft »on einer ^anbooll im SJIorfer gef?ogenen frifc^en SSronncnfreffe mirb mit cifi nem Sglojfel oott 1Slu^of)l, unb jwei ?D?efferfpi$en ge^ piiloerten ©afran, burc^ Sveiben auf eincr Xafel t>on farmer ober ©lag, ju einer ©albcgeriebcn, bic tif nen Sag urn ben Slnbern, ber 5Jiutter fomoU alg i^f ten 3»"9^» am|)alg unb Winter ben O&ren eingeriebcn »irb, ©ie iff fe^r bemd^rt. c) 33on 5B5iirmern ftnben ficfe in ben (Singewei* ben ber^^unbe, Afcaris canis, A. caniculae, unt> t)on ^anbttJUrmern Taenia accurbitina, molinifoimis, Xerrata, rhinaris. ' \ ' ^^abcvti 2lb5anblung Don ben ^urmfranf* \ ? ^eiten ber ^augt^iere. ©ottingen 1789. * i 4 # J . ' , \ / ^■ r^ '■X 1«- r- V ^ . ^ >- *i i'' L. ^ H » "H --. r ^ ^ - ^ ^f r y - "4 ^ H _ > /